Πέντε κόμματα ανακοίνωσαν την ίδρυση της «Δημοκρατικής Συμμαχίας» η οποία θα συμμετάσχει στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές. Ο στόχος: μια τρίτη εναλλακτική λύση απέναντι στη Φατάχ και τη Χαμάς.
Του Haggai Matar
Mετάφραση: Γιάννης Αλμπάνης
Πέντε παλαιστινιακά αριστερά κόμματα στα κατεχόμενα εδάφη ανακοίνωσαν ότι θα συμμετάσχουν με ενιαίο συνδυασμό στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές. Οι εκλογές αναμένονται να διεξαχθούν στις 8 Οκτωβρίου για παραπάνω από 300 δήμους, κοινοτικά συμβούλια και τοπικά συμβούλια στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας . Τα κόμματα που θα κατέβουν μαζί, με τον τίτλο «Δημοκρατική Συμμαχία», δεν έχουν αποκλείσει την πιθανότητα να είναι αυτό το πρώτο βήμα για τη διαμόρφωση μιας ανάλογης συμμαχίας σε εθνικό επίπεδο
Ανώτεροι αξιωματούχοι των πέντε κομμάτων επιχειρούν να παρουσιάσουν το αριστερό μπλοκ ως μια εναλλακτική λύση απέναντι στη Φατάχ και τη Χαμάς, που θα εστιάσει ταυτόχρονα στην ενότητα του Παλαιστινιακού αγώνα εναντίον της κατοχής και, ναι, στην κοινωνική δικαιοσύνη. Δηλαδή στην ισότητα αντρών και γυναικών (η συμμαχία δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι το 30% των αντιπροσώπων της θα είναι γυναίκες) και την αντίσταση στη διαφθορά.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης υποστήριξη στην πλήρη πρόσβαση στο ηλεκτρικό, το νερό, τις κοινωνικές υπηρεσίες, τις υποδομές, τον φωτισμό και σε δωρεάν δημόσια πάρκα. Σύμφωνα με κάποια μέλη του κόμματος, η συμμαχία άντλησε έμπνευση από την Κοινή Λίστα που κατέβηκε στις πρόσφατες εκλογές για την Κνεσέτ. (Στμ Πρόκειται για τη συμμαχία τεσσάρων Αραβικών κομμάτων του Ισραήλ που πήρε 10,61% κι απέκτησε την τρίτη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα στην Κνεσέτ).
Υπολογίζοντας στους αναποφάσιστους ψηφοφόρους
Εάν πραγματοποιηθούν, αυτές θα είναι οι πρώτες δημοτικές εκλογές στα κατεχόμενα εδάφη που θα στεφθούν με επιτυχία. Το 2005 οι εκλογές δεν ολοκληρώθηκαν πλήρως και οι εκλογές του 2012 πραγματοποιήθηκαν μόνο στη Δυτική Όχθη, μιας και στη Γάζα μποϊκοταρίστηκαν από τη Χαμάς. Θα είναι επίσης οι πρώτες κοινές εκλογές σε Δυτική Όχθη και Γάζα σε μια δεκαετία, έπειτα από τη νίκη της Χαμάς στις βουλευτικές εκλογές το 2006, την άνοδό της στην εξουσία στη Γάζα, και το επακόλουθο ρήγμα μεταξύ των δύο κομμάτων. Η συμμετοχή της Χαμάς στις επερχόμενες εκλογές και η ταυτόχρονη παρουσία της τόσο στη Γάζα, όσο και στη Δυτική Όχθη ερμηνεύονται ως θετικό σημάδι στην κατεύθυνση της κάλυψης του ρήγματος.
Αν και κατέβηκαν χωριστά, καθένα από αυτά τα αριστερά κόμματα συμμετείχε σε εκείνες τις εκλογές, παίρνοντας (Στμ Όλα μαζί) λίγο λιγότερο από 10% των ψήφων. Η τελευταία δημοσκόπηση που διεξήχθη από το Παλαιστινιακό Κέντρο για την Πολιτική και Δημοσκοπική Έρευνα Khalil Shikaki έδειξε ότι αν γίνονταν εκλογές σήμερα η Φατάχ θα κέρδιζε 34%, η Χαμάς 31%, και τα αριστερά κόμματα (χωριστά) 9%, ενώ περίπου 26% των ψηφοφόρων παραμένουν αναποφάσιστοι. Σε μια συνέντευξη στο Local Call, το εβραϊκό αδερφό σάιτ του +972, μέλη της αριστερής συμμαχίας λένε ότι αναμένουν σημαντική υποστήριξη από τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους, που θέλουν να στείλουν μήνυμα ενάντια στο διχασμό και υπέρ ενός τρίτου δρόμου.
Η νέα Δημοκρατική Συμμαχία αποτελείται από το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (το μεγαλύτερο από τα πέντε κόμματα), το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, την Παλαιστινιακή Εθνική Πρωτοβουλία (πρόσφατα ιδρυμένη, με προτεραιότητες την αντίσταση στη διαφορά και την υποστήριξη στους εθνικούς αγώνες ενάντια στο Τείχος), το Κόμμα του Παλαιστινιακού Λαού (ένα μικροσκοπικό κομμουνιστικό κόμμα σύμμαχο του Κομμουνιστικού Κόμματος του Ισραήλ), και τη Δημοκρατική Ένωση (FIDA, πουν διασπάστηκε από το Δημοκρατικό Μέτωπο στις αρχές της δεκαετίας του ’90). Αυτά τα κόμματα θα πλαισιωθούν από ανεξάρτητους πολιτικούς ακτιβιστές που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στο πρόγραμμα της συμμαχίας.
«Υπάρχει μεγάλη ανάγκη στην κοινωνία μας για μια δημοκρατική αριστερή συμμαχία που θα προσφέρει μια εναλλακτική απέναντι στις άλλες πολιτικές δυνάμεις, προωθώντας ένα πρόγραμμα ισότητας μεταξύ γυναικών και αντρών», λέει η Khalida Jarrar, μέλος του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου από το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
Η Jarrar αποφυλακίστηκε πρόσφατα από ισραηλινή φυλακή, μετά από λίγο περισσότερο από 14 μήνες φυλάκιση για πολιτικές δραστηριότητες, όπως η συμμετοχή σε διαδηλώσεις, η εκφώνηση ομιλιών σε συνέδρια, οι συναντήσεις με οικογένειες κρατουμένων και άλλα. Πριν από τη φυλάκιση της ήταν πολύ γνωστή ως διακεκριμένη ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και τους παλαιστίνιους κρατούμενους, όπως επίσης και ως αντιτιθέμενη στη συνεργασία των δυνάμεων ασφαλείας του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής.
«Η προσπάθεια ξεκίνησε στο πανεπιστήμιο για κάποιους από εμάς και τότε μπορέσαμε να δημιουργήσουμε μια ανάλογη συμμαχία», λέει η Jarrar. «Αυτό είναι ένα ακόμα βήμα στην ίδια κατεύθυνση –ίσως η αρχή κάτι μεγαλύτερου το οποίο θα φτάσει στο εθνικό επίπεδο. Στο μεσοδιάστημα, εστιάζουμε στο τοπικό επίπεδο, στο οποίο επίσης έχουμε την ανάγκη να παράσχουμε στους πολίτες μας υπηρεσίες χωρίς διαφθορά, να κάνουμε την κυβέρνηση πιο προσβάσιμη και να παράσχουμε υπηρεσίες κυρίως στους φτωχούς, ενώ θα προστατεύουμε τη γη από τις κατασχέσεις και τους κατοίκους της ζώνης C από την κατοχή (Στμ. Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Όσλο, τα κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη χωρίζονται σε τρεις ζώνες. Η ζώνη C είναι υπό πλήρη Ισραηλινή διοίκηση). Η συμμαχία αποτελεί σημαντικό βήμα για μια υγιή πολιτική ισορροπία στην κοινωνία μας και είμαι πολύ αισιόδοξη για αυτή.»
«Πιστεύουμε ότι μια μεγάλη πλειοψηφία αναζητεί έναν τρίτο δρόμο μεταξύ του διχασμού της Φατάχ και της Χαμάς», προσθέτει το μέλος του Νομοθετικού Συμβουλίου, Μουσταφά Μπαργκούτι, ιδρυτής κι επικεφαλής της Παλαιστινιακής Εθνικής Πρωτοβουλίας.
«Βαδίζουμε στο μονοπάτι της Κοινής Λίστας των Παλαιστινίων από τα εδάφη του ’48 (Στμ Τα εδάφη του Ισραήλ που περικλείονται στα προ του 1967 σύνορα), θέλουμε να ακολουθήσουμε το επιτυχημένο παράδειγμά τους για να δώσουμε στη Φατάχ και τη Χαμάς ένα υπόδειγμα του πώς μπορεί να επιτευχθεί η ενότητα.»
«Γενικά αυτές οι εκλογές είναι πολύ σημαντικές, και η διεξαγωγή τους θέτει τα θεμέλια για να καλύψουμε το ρήγμα μεταξύ της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, κάτι που ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει σε βουλευτικές και προεδρικές εκλογές», προσθέτει ο Μπαργκούτι. «Το πιο σημαντικό είναι ότι επιστρέφουν στο λαό το επί μακρόν χαμένο δικαίωμά του να ψηφίζει και να επηρεάζει αυτούς που τον κυβερνούν. Είναι αναζωογονητικό και εγχέει στα κόμματα ενέργεια, κάτι που από μόνος του είναι ένας στόχος που αξίζει.»
Φυλακισμένοι εκλεγμένοι αξιωματούχοι
Παράλληλα με την αισιοδοξία, οι υποψήφιοι δίνουν έμφαση στη βαθιά επίδραση του Ισραήλ στο δρόμο προς τις εκλογές. Πρόσφατα οι ειδήσεις κάλυψαν τις προσπάθειες της Πολιτικής Διοίκησης (Στμ Πρόκειται για το ισραηλινό κυβερνητικό σώμα που δρα στη Δυτική Όχθη) να ενθαρρύνει εμπόρους και άλλους που διατηρούν καλές σχέσεις με το Ισραήλ να κατέβουν στις εκλογές, τις συνομιλίες για το συντονισμό μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής, και τις συλλήψεις πολιτικών ακτιβιστών και υποψηφίων της Χαμάς και άλλων οργανώσεων.
«Ένα από τα βασικά ερωτήματα που θα εγείρουν αυτές οι εκλογές είναι με ποιους δουλεύει το Ισραήλ και πώς αυτοί να καταψηφιστούν», λέει στο Local Call ο Arif Jafal, πολιτικός αναλυτής και διευθύνων σύμβουλος της Al Marsad, μιας ανεξάρτητης παλαιστινιακής ΜΚΟ στη Ραμάλα, η οποία επιβλέπει τις εκλογές και προωθεί τη δημοκρατία. «Όλη αυτή η συνεργασία αποδυναμώνει τη Φατάχ κι ενισχύει όσους κατεβαίνουν εναντίον της. Στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές το Ισραήλ χρησίμευσε στη Χαμάς περισσότερο από τη δική της προεκλογική εκστρατεία.»
Ο Jafal σημείωσε ότι οι εκλογές μπορούν να μεταβάλουν τις σχέσεις εξουσίας στις τοπικές αρχές. Πέρα από τις περιοχές που ταυτίζονται πλήρως με ένα από τα δύο κόμματα, υπάρχουν πόλεις όπου η Δημοκρατική Συμμαχία θα μπορούσε να γίνει μείζων δύναμη (ιδιαίτερα στη Βηθλεέμ, τη Ραμάλα και την Τουκαρέμ), όπως επίσης μέρη όπου η Φατάχ και η Χαμάλ θα υποχρεωθούν να κάνουν συμμαχίες για να διαχειριστούν την τοπική κυβέρνηση. «Στις τοπικές εκλογές πέρα από τη Φατάχ, τη Χαμάς και τώρα τη Δημοκρατική Συμμαχία, κατεβαίνουν επίσης χωριστά οικογενειακές λίστες. Η Φατάχ και η Χαμάς θα χρειαστεί να συνεργαστούν με την αριστερή συμμαχία ή τις οικογένειες για να ελέγξουν τα συμβούλια».
Στο πλαίσιο των εκλογών στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, ο παλαιστινιακός δημόσιος διάλογος περιστράφηκε πρόσφατα γύρω από την απουσία εκλογών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, η οποία προορίζεται για μελλοντική πρωτεύουσα του Παλαιστινιακού κράτους (Στμ Η Ανατολική Ιερουσαλήμ κατακτήθηκε το 1967 και στη συνέχεια προσαρτήθηκε από το Ισραήλ. Αν και αναπόσπαστο τμήμα των κατεχόμενων εδαφών, εξαιρέθηκε από τις προβλέψεις της Συνθήκης του Όσλο). Σε άρθρο του στην καθημερινή εφημερίδα Al-Quds ο Μουσταφά Μπαργκούτι κάλεσε όλες τις λίστες (τη Συμμαχία, τη Φατάχ και τη Χαμάς) να επιχειρήσουν να κάνουν τις εκλογές στην Ανατολική Ιερουσαλήμ μέσα από μια λίστα κοινής συναίνεσης, η οποία θα δημιουργηθεί αποκλειστικά για την πόλη. «Αυτό θα είναι μήνυμα για τη δημιουργία με μη βίαια εργαλεία γεγονότων επί του εδάφους, απέναντι στην Ισραηλινή πίεση», λέει ο Μπαργκούτι σε μια συνέντευξη.
Δεν είναι πιθανόν η Δημοκρατική Συμμαχία να γίνει μείζων πολιτική δύναμη στις επερχόμενες εκλογές. Εντούτοις, αν οι εκλογές πραγματοποιηθούν με επιτυχία και η συμμαχία είναι ικανή να συντηρήσει τον εαυτό της (σταθεροποιούμενη ως τρίτο κόμμα το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει για τον έλεγχο και την εξισορρόπηση της Φατάχ και της Χαμάς σε τοπικό κι εθνικό επίπεδο), και αν το Ισραήλ δεν καταστείλει τη λίστα (όπως έχει κάνει επί χρόνια με πολιτικούς ακτιβιστές και μέλη του Νομοθετικού Συμβουλίου), θα είναι υπέροχο νέο.
Εάν όλα αυτά συμβούν και η Κοινή Λίστα είναι πράγματι πηγή έμπνευσης για τα αριστερά κόμματα, όπως λένε κάποιοι ακτιβιστές, τότε φαίνεται ότι η παλαιστινιακή Αριστερά θα πρέπει να ευχαριστήσει τον Υπουργό Εξωτερικών Αβιγντόρ Λίμπερμαν που ανέβασε το εκλογικό όριο για την Κνεσέτ, αναγκάζοντας τα αραβικά κόμματα του Ισραήλ να ενωθούν. (Στμ Τον Μάρτιο του 2014 με το νέο εκλογικό νόμο, το όριο για την είσοδο στην Κνεσέτ ανέβηκε από το 2% στο 3,25%.)
Για τον συγγραφέα
O Haggai Matar είναι ισραηλινός δημοσιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής. Εργάστηκε στο παρελθόν για τις εφημερίδες Ha’aretz και Ma’ariv. Σήμερα είναι υπεύθυνος της ιστοσελίδας Local Call. Το 2012 τιμήθηκε με το βραβείο δημοσιογραφίας Anna Lindh Mediterranean Journalist Award για σειρά άρθρων που δημοσιεύθηκαν στην ιστοσελίδα 972mag για το τείχος στην Παλαιστίνη.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο 972mag στις 15 Αυγούστου 2016
