Ο θάνατος του Λιου Σιαομπό, αντιφρονούντα ακτιβιστή που είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης, πυροδότησε μια έκρηξη πένθους και οργής στην Κίνα, ιδιαίτερα στον χώρο των καλλιτεχνών. Μολονότι συνήθως ο καλλιτεχνικός χώρος της Κίνας επιλέγει, στην πλειοψηφία του, να κρατήσει μια απολιτική στάση ασφαλείας, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Σιαομπό και παρά την απαγόρευση πένθους και αναφοράς στο πρόσωπό του, οι καλλιτέχνες εξέφρασαν μαζικά τη θλίψη και την απογοήτευσή τους, κυρίως μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Άι Γουέι-Γουέι, επίσης αντιφρονών καλλιτέχνης που ζει στο Βερολίνο, δήλωσε στο BBC: «Είναι ακόμα ένα μεγάλο σοκ. Ο Σιαομπό υπήρξε ένα σύμβολο για τον αγώνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα και για το δημοκρατικό κίνημα. Νομίζω ότι ο Λιου Σιαομπό θα μείνει στη μνήμη μας ως ένας άνθρωπος, ένα δυνατό πνεύμα που πολέμησε σκληρά, πιστεύοντας στη δημοκρατία και την ελευθερία του λόγου. Και θυσίασε τη ζωή του για αυτά τα ιδανικά».
Οι συμπατριώτες του που παραμένουν στην Κίνα, μολονότι αντιμετωπίζουν καθεστώς λογοκρισίας, επινόησαν τρόπους να πενθήσουν για τον Σιαομπό στη διαδικτυακή πλατφόρμα WeChat. Σύμφωνα με ορισμένα ρεπορτάζ, η έκφραση πένθους ήταν τόσο μαζική που η κυβέρνηση απαγόρευσε τα emojis με κεριά και με ενωμένα χέρια –που χρησιμοποιούνταν για να συμβολίσουν το πένθος– στο Weibo, μια από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στην Κίνα.
Άρθρα με αναφορές στον θάνατο του Σιαομπό, με τίτλους όπως «Ο θάνατος της ελευθερίας», διαγράφονταν αμέσως από το Διαδίκτυο, όμως οι καλλιτέχνες και οι επιμελητές εκθέσεων αμέσως πόσταραν screenshots που έδειχναν τις διαδικτυακές σελίδες να έχουν πέσει, και σχολίαζαν «όλοι καταλαβαίνουν τι γίνεται!».
Ένας καλλιτέχνης πόσταρε τους χαρακτήρες του ονόματος του Σιαομπό με διαφορετική σειρά, καθυστερώντας έτσι τη διαγραφή του σχολίου του. Πολλά μηνύματα περιείχαν απλά μαύρα ή γκρι τετράγωνα, για να συμβολίσουν τη λογοκρισία, και μέσα τον αριθμό 62, την ηλικία του Σιαομπό όταν πέθανε. Εμφανίστηκαν πίνακες με άδειες καρέκλες ως αναφορά στη θέση του Λιου Σιαομπό που ήταν κενή, κατά τη διάρκεια απονομής των βραβείων Νόμπελ, για την οποία η κινέζικη κυβέρνηση αρνήθηκε να του δώσει άδεια, προκειμένου να παραστεί.
Ο Λιου Σιαομπό, καθηγητής και κριτικός λογοτεχνίας, ποιητής και συγγραφέας, ξεκίνησε την ακτιβιστική του δράση μέσα στις αιματηρές διαδηλώσεις στην πλατεία Τιεναμέν, το 1989, κατά τη διάρκεια των οποίων συνέβαλε στην ασφαλή φυγάδευση χιλιάδων φοιτητών από τη πλατεία. Μπαινοβγαίνοντας στη φυλακή εξαιτίας της αδιάκοπης κριτικής του προς την κυβέρνηση, καταδικάστηκε για τελευταία φορά το 2009, σε 11 χρόνια φυλάκιση, για το ότι συν-έγραψε το Charter 08, ένα κάλεσμα για πολιτική μεταρρύθμιση και μεγαλύτερη ελευθερία, το 2008.
Πηγή: The Art Newspaper
