Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος και συγγραφέας Γκίντεον Λεβί, με άρθρο του στην εφημερίδα Haaretz, ασκεί κριτική στη δαιμονοποίηση της Χαμάς από τον κυρίαρχο λόγο στο Ισραήλ, επιχειρώντας να καταδείξει ότι αυτή η συνθήκη βαθαίνει έναν αδιέξοδο κύκλο βίας. Ακόμα και όταν τα μέσα που χρησιμοποιούν είναι αισχρά, υπάρχουν βαθύτερες αιτίες που τροφοδοτούν τον απελπισμένο αγώνα των Παλαιστινίων, θα υποστηρίξει ο ίδιος. Η υπέρβαση της εντεινόμενης βίας απαιτεί την αναγνώριση αυτών των αιτιών.
Του Gideon Levy
Υπάρχει πιθανότητα οι ηγέτες της Χαμάς να είναι ανθρώπινα όντα; Υπάρχει πιθανότητα να το παραδεχτούμε αυτό; Από την ίδρυσή του, το Ισραήλ δαιμονοποίησε τους εχθρούς του. Στη δεκαετία του 1960, στη φωτιά του Λαγκ Μπα Όμερ στην πλατεία Malkhei Yisrael του Τελ Αβίβ, κάψαμε το ομοίωμα του Γκαμέλ Αμπντελ Νάσερ. Τον αποκαλέσαμε «ο Αιγύπτιος τύραννος» και δεν ακούσαμε ποτέ αυτά που είχε να πει. Ο Γιασέρ Αραφάτ και η PLO ήταν επίσης μη ανθρώπινοι, φυσικά.
Μέχρι σήμερα, η εβραϊκή γλώσσα δεν αναγνωρίζει τους όρους «Παλαιστινιακό κόμμα» ή «Παλαιστινιακός στρατός». Δεν υπάρχουν τέτοια πράγματα. Εμείς έχουμε τις Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ, αυτοί έχουν μόνο τρομοκρατικές οργανώσεις. Μετά τη Γάζα, ένας Ισραηλινο-Παλαιστινιακός αγώνας για την ταυτότητα: Αλούφ Μπεν, Νόα Λαντάου και ‘Ανσελ Πρέφερ. Σίγουρα αυτό είναι η Χαμάς. Κανένα φιλανθρωπικό έργο και έργα πρόνοιας, κανένα πολιτικό κίνημα, ούτε εσωτερικές εκλογές, ούτε και στρατιώτες, μόνο τρομοκράτες. Ο ηγέτης της, επομένως, πρέπει να είναι ένας αρχιδολοφόνος.
Αυτό εξηγεί γιατί η εμετική συζήτηση στο Ισραήλ για δολοφονία, εκκαθάριση ή εξάλειψή τους είναι θεμιτή. Εξίσου νόμιμη, όπως η καταστροφή των σπιτιών τους και η δολοφονία μελών των οικογενειών τους. Πάρτε για παράδειγμα τον Γάχια Σινάρ. Οι ισραηλινοί σχολιαστές ξέρουν ότι είναι σκληρός. Είναι σκληρότερος από τους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας του Ισραήλ που νωρίτερα αυτό το μήνα έριξαν δεκάδες βόμβες σε κτίρια κατοικιών και σκότωσαν 67 παιδιά; Είναι δύσκολο να πει κανείς.
Έχει περισσότερο αίμα στα χέρια του από ό,τι ορισμένοι διοικητές της IDF; Αμφίβολο. Είναι πιο θαρραλέος, πιο πρόθυμος να κάνει μια θυσία απ’ ό,τι οι ηγέτες του Ισραήλ; Κανείς δεν είναι διατεθειμένος να το παραδεχτεί αυτό. Ο Σινάρ είναι ο εχθρός, οπότε δεν είναι άνθρωπος. Ο ανακριτής του στην υπηρεσία ασφαλείας Shin Bet είπε ότι δεν έχει συναισθήματα, ο αναπληρωτής επίτροπος της Υπηρεσίας Φυλακών του Ισραήλ, που του πήρε συνέντευξη πριν από την απελευθέρωσή του το 2011, είπε ότι είναι δειλός.
Το ίδιο ισχύει σίγουρα για τον στρατιωτικό διοικητή της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ: Είναι δυνατόν να προβάλει κανείς αυτόν τον φοίνικα ως τολμηρό πολεμιστή, ακόμη και μετά την απώλεια ενός ματιού, ενός χεριού και των δύο ποδιών του, καθώς και της γυναίκας του και των δύο μικρών παιδιών τους; Τρελαθήκατε? Ο Ντέιφ είναι ο διάβολος. Το ίδιο και ο Σινάρ. Είναι αδύνατο να διαφωνήσουμε με αυτήν την πρωτόγονη στάση, αλλά είναι δυνατόν να προτείνουμε μια διαφορετική ανάγνωση της κατάστασης. Για παράδειγμα, ότι είναι ανθρώπινα όντα εκεί, στη Γάζα της Χαμάς, με φιλοδοξίες και όνειρα, αδυναμίες και ελαττώματα, και αξιοθαύμαστα προσόντα επίσης.
Για παράδειγμα, ότι η Χαμάς έχει επίσης δίκαιους στόχους, που ίσως πρέπει να αναγνωριστούν και ίσως να γίνει κάποιος συμβιβασμός πάνω σε αυτούς. Ότι, ίσως, και αυτοί να μην θέλουν να περάσουν ολόκληρη τη ζωή τους μόνο σκοτώνοντας και σκοτωνόμενοι, και δεν θέλουν να καταστρέφουν το Ισραήλ κάθε μέρα, ή τουλάχιστον ξέρουν ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα αυτό να συμβεί.
Ο Σινάρ πέρασε 22 χρόνια στη φυλακή, λίγο λιγότερα από τον Νέλσον Μαντέλα. Εκεί έμαθε άπταιστα Εβραϊκά και είναι κρίμα που οι Ισραηλινοί δεν το γνωρίζουν αυτό. Στα εβραϊκά ακούγεται πιο ανθρώπινος. Στα εβραϊκά είπε κάποτε στον Ισραηλινό δημοσιογράφο Γιοράμ Μπινούρ ότι ήταν διατεθειμένος να συζητήσει με το Ισραήλ ένα μακροπρόθεσμο hudna ή εκεχειρία, και ίσως οι επόμενες γενιές να προχωρήσουν από εκείνο το σημείο.
Δεν είναι απαραίτητο να είσαι οπαδός της Χαμάς, μιας απεχθούς οργάνωσης, για να θυμάσαι ότι ο Σινάρ και ο Ντέιφ μεγάλωσαν στο στρατόπεδο προσφύγων Χαν Γιουνίς.
Πόσοι Ισραηλινοί ξέρουν πώς είναι η ζωή εκεί; Είναι ένα μέρος από το οποίο θα μπορούσε να αναδυθεί κάποιος που να αγαπήσει το Ισραήλ; Ένας απόγονος εξόριστων των οποίων οι ζωές και οι ζωές των οικογενειών τους καταστράφηκαν από το Ισραήλ – μέσω της απέλασης, της απαλλοτρίωσης περιουσιών, της προσφυγιάς, της φτώχειας, της φυλακής, των βομβαρδισμών και της 15χρονης πολιορκίας; Ο αγώνας της Χαμάς είναι ένας απελπισμένος αγώνας ανάμεσα σε άθλιους και σε μια περιφερειακή δύναμη. Είναι εύκολο να της μιλάς για αποκήρυξη της στρατιωτικής οδού, η οποία δεν έχει καμιά ελπίδα και φέρνει μόνο περισσότερα δεινά στους ανθρώπους της.
Αλλά η τρομερή αλήθεια είναι ότι μόνο όταν η Χαμάς πυροβολεί τότε το Ισραήλ και ο κόσμος δείχνουν ενδιαφέρον για τη Γάζα. Μόνο τότε. Όταν τα κανόνια σταματούν να βρυχώνται, όλοι ξεχνούν τη Γάζα. Ας πάει να πνιγεί. Είδα τον Σινάρ να βγαίνει από την κρυψώνα του μετά την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός. Οι σχολιαστές είπαν ότι περιβάλλεται από πολίτες επειδή είναι δειλός. Είναι σίγουρα πιο τολμηρός από τον Μπεντζαμίν Νετανιάχου και τον Μπένι Γκαντζ, με τα αεροστεγή μέτρα ασφαλείας τους. Όσον αφορά το δίκαιο του σκοπού του, επίσης, έχει το πλεονέκτημα έναντι των δεσμωτών και των κατακτητών του – ακόμα και όταν τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι αισχρά, όπως κι αυτά των εχθρών του.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη Haaretz, στις 27 Μαΐου 2021.
