Από τα μέσα Αυγούστου, μαζικές διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει στη Δυτική Παπούα, επαρχία της Ινδονησίας, ενάντια στην ρατσιστική βία του κράτους και υπέρ της ανεξαρτησίας της περιοχής. H Δυτική Παπούα βρίσκεται στη Νέα Γουινέα, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του κόσμου, στον Ειρηνικό Ωκεανό, το οποίο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη: το δυτικό μέρος ανήκει στο κράτος της Ινδονησίας και το ανατολικό αποτελεί το ανεξάρτητο κράτος της Παπούα Νέας Γουινέας.
Οι αγώνες των κατοίκων της Δυτικής Παπούα για ανεξαρτησία από την Ινδονησία ξεκινούν ήδη από το τέλος της ολλανδικής αποικιοκρατίας, χωρίς ποτέ να ευοδωθούν. Οι σημερινές διαδηλώσεις πυροδοτήθηκαν από ένα βίντεο, που κυκλοφόρησε μαζικά, στο οποίο Ινδονήσιοι στρατιωτικοί χλεύαζαν νεαρούς της Δυτική Παπούα, προσφωνώντας τους με ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς. Οι διαδηλώσεις ενάντια στην ρατσιστική βία άρχισαν να μαζικοποιούνται σε πολλές πόλεις της περιοχής, ενώ ηγέτες του κινήματος ανεξαρτησίας που συμμετέχουν σε αυτές θέτουν επιτακτικά το ζήτημα της «αυτοδιάθεσης». Από την άλλη, η καταστολή των κρατικών Αρχών απέναντι στις διαδηλώσεις εντείνεται, με μεγάλα διεθνή Μέσα να μεταδίδουν ότι κατά την τελευταία διαδήλωση σκοτώθηκαν 20 άνθρωποι και 70 τραυματίστηκαν.
Της Susan Price
Εισαγωγή-Μετάφραση: Συντακτική Ομάδα pass-world.gr
O επί δεκαετίες αγώνας των κατοίκων της Δυτικής Παπούα για αυτοδιάθεση έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες και ο ρόλος της Αυστραλίας στην υποστήριξη και την ενίσχυση της ινδονησιακής κατοχής βρίσκεται για μια ακόμα φορά υπό τον έλεγχο της διεθνούς κοινής γνώμης.
Η Αυστραλία είχε έναν αμφιλεγόμενο ρόλο στην ιστορία της Δυτικής Παπούα. Οι Ολλανδοί κατέλαβαν τη Δυτική Παπούα και την Ινδονησία, τον 16ο αιώνα. Όταν οι Ινδονήσιοι κέρδισαν την ανεξαρτησία τo 1949, οι Ολλανδοί κράτησαν τη Δυτική Παπούα.
Το έκαναν με τη βοήθεια της Αυστραλίας, η οποία ήθελε μια αποικιοκρατική δύναμη να λειτουργεί ως ζώνη ασφαλείας ενάντια σε μια πιθανή επίθεση από τον Βορρά.
Μετά την ανεξαρτησία, ο Πρόεδρος Σουκάρνο της Ινδονησίας, ζήτησε να γίνει η Δυτική Παπούα μέρος της χώρας του. Αντίθετα, οι Ολλανδοί αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη διαδικασία αναγνώρισης της ανεξαρτησίας της Δυτικής Παπούα.
Τότε, και συγκεκριμένα στις 19 Δεκεμβρίου του 1961, η ινδονησιακή κυβέρνηση αποφάσισε να εισβάλει στη Δυτική Παπούα, λίγες αφότου οι κάτοικοι της περιοχής είχαν υψώσει τη σημαία της ανεξαρτησίας τους, την 1η Δεκεμβρίου.
Υπό τη Συμφωνία της Νέας Υόρκης του 1962, που υπογράφηκε ανάμεσα σε Ολλανδούς και Ινδονήσιους αξιωματούχους, ξεκίνησε μια διαδικασία η οποία προέβλεπε αρχικά την προσωρινή παρουσία διοίκησης των Ηνωμένων Εθνών στη Δυτική Παπούα, εν συνεχεία τον πλήρη έλεγχο της περιοχής εκ μέρους της Ινδονησίας και τέλος τη δυνατότητα «αυτοδιάθεσης» των κατοίκων.
Ωστόσο, η προβλεπόμενη «αυτοδιάθεση» αποδείχθηκε ένα ψέμα και αντιθέτως άνοιξε τον δρόμο για την ινδονησιακή κατοχή της Δυτικής Παπούα.
Στη λεγόμενη «Νομοθετική Πράξη Ελεύθερης Επιλογής» του 1969 –αποκαλούμενη από τους κατοίκους της Δυτικής Παπούα ως «Νομοθετική Πράξη της μη επιλογής»– 1.022 κάτοικοι (από έναν πληθυσμό 800.000) εξαναγκάστηκαν να ψηφίσουν την προσάρτηση στην Ινδονησία.
Η ανεξαρτησία δεν έγινε δεκτή.
Η Ινδονησία, η Αυστραλία και άλλα ξένα συμφέροντα εκμεταλλεύτηκαν αφειδώς τους πλούσιους φυσικούς πόρους της περιοχής, αφήνοντας τους κατοίκους μέσα στη φτώχεια και αντιμέτωπους με τις περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές επιπτώσεις των εξορύξεων και της απώλειας των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της γης τους.
Ινδονησιακά στρατεύματα, εκπαιδευμένα στην Αυστραλία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ, τρομοκρατούσαν τον πληθυσμό για δεκαετίες: παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, απαγωγές, δολοφονίες, αναγκαστικές εκτοπίσεις και θάνατοι περίπου 500.000 κατοίκων της Δυτικής Παπούα είναι το αποτέλεσμα αυτού που η Καθολική Επιτροπή Δικαιοσύνης και Ειρήνης ονομάζει «γενοκτονία σε αργή κίνηση».
To πρόγραμμα της ινδονησιακής κυβέρνησης να εποικίσει τη Δυτική Παπούα είχε ως αποτέλεσμα ο ιθαγενικός πληθυσμός να αποτελεί σήμερα μειονότητα στην περιοχή.
Η εκλογή του Γιόκο Ουιντόντο ως Προέδρου της Ινδονησίας δεν βελτίωσε την κατάσταση. Στην πραγματικότητα, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αυξηθεί επί της διακυβέρνησής του, σύμφωνα με ομάδες υποστήριξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι σημερινές διαδηλώσεις
Ο πληθυσμός της Δυτική Παπούα είναι αντιμέτωπος με ρατσιστική μεταχείριση στην Ινδονησία. Αυτή η κακοποίηση, που περιλαμβάνει φυσική παρενόχληση, εκκενώσεις φοιτητικών κατοικιών και βίαιες επιθέσεις, πυροδότησαν τη σημερινή αντίδραση που έχει εξαπλωθεί σε όλη τη Δυτική Παπούα.
Από την έναρξη των διαδηλώσεων έως σήμερα, 6.000 Ινδονήσιοι στρατιώτες έχουν επιστρατευτεί στη Δυτική Παπούα, πραγματοποιώντας συλλήψεις, δολοφονίες και επιθέσεις.
Τα ινδονησιακά στρατεύματα επιτίθενται σε ειρηνικούς διαδηλωτές, που ζητούν τη διεξαγωγή ενός δημοκρατικού δημοψηφίσματος υπό διεθνή εποπτεία. Στις 28 Αυγούστου, τα στρατεύματα σκότωσαν έξι διαδηλωτές στην επαρχία της Δυτικής Παπούα Ντεγιάϊ.
Ο ρόλος της Αυστραλίας
Η Ινδονησία καταζητεί την ινδονήσια δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Βερόνικα Κόμαν, η οποία έχει βάση την Αυστραλία και έχει επί μακρόν αγωνιστεί για τα δικαιώματα των κατοίκων της Δυτικής Παπούα. Η Ινδονησία ζητά τη βοήθεια της κυβέρνησης της Αυστραλίας για τη σύλληψή της και απειλεί με την έκδοση εντάλματος της Ιnterpol.
Σύμφωνα με το ABC, μέχρι στιγμής η Αυστραλία έχει «δεσμευτεί να μην εμπλακεί στη νομική διαδικασία», αλλά αυτή η δέσμευση δεν εγγυάται την ασφάλεια της Κόμαν.
Η Αυστραλία πρέπει να εγγυηθεί την ασφάλεια της Κόμαν και να μην την παραδώσει στην Ινδονησία.
Στις 15 Σεπτεμβρίου, η Κόμαν είπε: «Για χρόνια, η κυβέρνηση της Ινδονησίας έχει ξοδέψει περισσότερο χρόνο και ενέργεια σε έναν πόλεμο προπαγάνδας από ό,τι στο να επενδύσει στο τέλος της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Δυτική Παπούα».
«Τώρα παρακολουθούμε ένα καθαρό παράδειγμα της λογικής “πυροβολήστε τον αγγελιοφόρο”, μέσα από την προσπάθεια του κράτους να διώξει αυτούς –συμπεριλαμβανομένης εμού– που καταδεικνύουν τη βία που το ίδιο το κράτος δεν θέλει ή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει», συμπλήρωσε η Κόμαν.
Ο γείτονας της Δυτικής Παπούα, το Ανατολικό Τιμόρ –γνωστό και ως Τιμόρ-Λέστε– γιόρτασε πρόσφατα τα 20 χρόνια ανεξαρτησίας του. Η Ινδονησία εισέβαλε στο Ανατολικό Τιμόρ το 1975 και σε όλη τη διάρκεια της κατοχής της περιοχής έλαβε πολιτική υποστήριξη από διαδοχικές κυβερνήσεις της Αυστραλίας.
Η Αυστραλία ήταν η μόνη χώρα στον κόσμο που αναγνώρισε de jure την προσάρτηση του Ανατολικού Τιμόρ από την Ινδονησία. Την περίοδο του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία του Ανατολικού Τιμόρ, ήταν το βάρος του κινήματος αλληλεγγύης αυτό που ανάγκασε την αυστραλιανή κυβέρνηση να στείλει στρατεύματα για την προστασία των Τιμοριανών από ινδονησιακές παραστρατιωτικές επιθέσεις.
Οι κάτοικοι του Ανατολικού Τιμόρ κέρδισαν την ανεξαρτησία τους παρά τη σταθερή υποστήριξη της Ινδονησίας από την Αυστραλία. Το κατάφεραν χάρη σε δεκαετίες πολιτικών αγώνων των Τιμοριανών ακτιβιστών, μέσα και έξω από τη χώρα, και χάρη σε ένα δυνατό κίνημα διεθνούς αλληλεγγύης που εξαπλώθηκε και μέσα στην Ινδονησία.
Ένα τέτοιο κίνημα χρειάζεται και σήμερα στην Αυστραλία, προκειμένου να σταματήσει να εκπαιδεύει ινδονησιακά στρατεύματα καταστολής, να βάλει σε προτεραιότητα τη ζωή των κατοίκων της Δυτικής Παπούα έναντι των εταιρικών συμφερόντων της Αυστραλίας και να υποστηρίξει τον αγώνα των κατοίκων για αυτοδιάθεση.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο Green Left, στις 21 Σεπτεμβρίου 2019.
