Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του στις αρχές του περασμένου έτους, πολλοί ειδήμονες πίστευαν ότι θα καταστάλαζε στην προεδρία του και θα έκανε μια στροφή προς την ομαλότητα. Όμως, ένας μεγάλος αριθμός Αμερικανών εμπειρογνωμόνων για την ψυχική υγεία είχαν μια διαφορετική θεώρηση.
Των Bandy X. Lee και Jeffrey D. Sachs
Μετάφραση: Σάκης Στεργενάκης
Προειδοποίησαν ότι το Τραμπ πάσχει προφανέστατα από μια ψυχική δυσλειτουργία που θα επιδεινωνόταν όταν αυτός θα βρισκόταν υπό πίεση, και που ενδεχομένως να τον ωθήσει να εξαπολύσει έναν πόλεμο, ακόμα και έναν πυρηνικό πόλεμο. Και τώρα, με τους κινδύνους ενός πολέμου με τη Βόρεια Κορέα ή το Ιράν να αυξάνονται, ο κόσμος πρέπει να αποτρέψει τον Αμερικανό πρόεδρο πριν να είναι πολύ αργά.
Σύμφωνα με πολλούς επαγγελματίες ψυχολόγους και ψυχίατρους, ο Τραμπ δεν είναι απλώς ένας νταής, ένας σόουμαν και ψεύτης. Είναι πιθανότερα ένα άτομο με διανοητικά προβλήματα, παρορμητικό, επιθετικό, που χειραγωγεί ακατάπαυστα και κατηγορεί τους άλλους. Αυτοί οι επαγγελματίες ζήτησαν μια επείγουσα, ανεξάρτητη αξιολόγηση της πνευματικής ικανότητας του Τραμπ, η οποία να υπερβαίνει την απλή γνωσιακή εξέταση στην οποία υποβλήθηκε στο Ιατρικό Κέντρο του Στρατού Walter Reed, μέσα στη χρονιά.
Σε ορισμένους μη ειδικούς και προφανώς σε πολλούς Αμερικανούς, τα συμπτώματα της διανοητικής βλάβης μπορεί να φαίνονται ως τα δυνατά του σημεία. Η έλλειψη αυτοέλεγχου μπορεί λανθασμένα να εκληφθεί ως ειλικρίνεια. Η επιθετικότητα και η χειραγώγηση ως δεξιότητες για την διαπραγμάτευση/σύναψη συμφωνιών. Ωστόσο, για τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας, αυτά τα χαρακτηριστικά είναι σημάδια κινδύνου. Τα άτομα που εμφανίζουν μια τέτοιου είδους συμπεριφορά συχνά αποκρύπτουν τα αφόρητα συναισθήματα αδυναμίας, ανεπάρκειας και μιας συντριπτικής ανάγκης για επιδοκιμασία, που μπορεί να φτάσει στη βίαιη καταστροφικότητα όταν αυτά τα άτομα είναι υπό πίεση.
Αυτή δεν θα ήταν η πρώτη φορά, φυσικά, που ένας ηγέτης με σοβαρή διαταραχή της προσωπικότητας αποκτά την εξουσία. Μόνο που αυτού του είδους οι ηγέτες συνήθως αποκτούν τον έλεγχο σε μικρότερες χώρες που δεν διαθέτουν τον ισχυρότερο στρατό του κόσμου. Παρ’ όλα αυτά, το ιστορικό αυτών των επεισοδίων είναι ζοφερό: ο Ίντι Αμίν, ο Σαντάμ Χουσεΐν, ο Πολ Πότ και πολλοί άλλοι κατάφεραν να προκαλέσουν δολοφονικό χάος.
Σε αντίθεση με αυτούς τους ηγέτες, ο Τραμπ μπορεί να βυθίσει τον κόσμο σε έναν καταστροφικό πυρηνικό πόλεμο υπό την προσωπική του διοίκηση. Τους τελευταίους μήνες, έχει απειλήσει επανειλημμένα να χρησιμοποιήσει αυτήν την δυνατότητα.
Ο Τραμπ πιστεύει ότι με απειλές, κυρώσεις και λεονταρισμούς, μπορεί να αναγκάσει τη Βόρεια Κορέα να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της όπλα. Στην πραγματικότητα, εάν ο Τραμπ στριμώξει το βορειοκορεατικό καθεστώς στη γωνία, είναι πιο πιθανό αυτός να προκαλέσει έναν πόλεμο.
Οι Νοτιοκορεάτες το καταλαβαίνουν αυτό, αλλά πιέζονται από τις ΗΠΑ να τηρήσουν σκληρή γραμμή. Η πρόσφατη «απόψυξη» στις σχέσεις μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι ενθαρρυντική, αλλά δεν είναι το τέλος της ιστορίας αυτής. Ο Τραμπ πιθανότατα σύντομα θα προκαλέσει εκ νέου εντάσεις. Είναι αναπόφευκτο.
Το Ιράν είναι το δεύτερο σημείο ανάφλεξης. Ο Τραμπ περιβάλλεται από υποστηρικτές της σκληρής γραμμής στην κυβέρνησή του, που επιδιώκουν την αναμέτρηση με την Ισλαμική Δημοκρατία. Η κυβέρνηση του Ισραήλ, υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, πιέζει τις ΗΠΑ προς την ίδια κατεύθυνση.
Και πάλι, ο Τραμπ ή οι σύμβουλοί του μπορεί να πιστέψουν ότι οι λεονταρισμοί θα αναγκάσουν τους ιρανούς να υποχωρήσουν από την περιφερειακή τους δυναμική στη Συρία και τον Λίβανο. Αλλά αυτό είναι απίθανο, εν μέρει επειδή το Ιράν μπορεί να βασιστεί στη σιωπηρή υποστήριξη της Ρωσίας.
Η εμμονή του Τραμπ με τη νίκη και η αδυναμία αποδοχής μιας ισορροπίας δυνάμεων αποτελούν μια σοβαρή απειλή. Η δήλωσή του στο Twitter τον Ιανουάριο ότι είναι “πολύ σταθερή ιδιοφυΐα” είναι ένα σημάδι αδυναμίας, όχι δύναμης. Τέτοιες δηλώσεις είναι ένας συναγερμός, όχι καθησυχασμός.
Καθώς η έρευνα για τον ειδικό σύμβουλό του, Ρόμπερτ Μίλερ, αυξάνει τη συναισθηματική και πολιτική πίεση στον Τραμπ, ο πειρασμός του προέδρου να στραφεί στον πόλεμο θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά. Ο κίνδυνος είναι ότι οι συναισθηματικοί καταναγκασμοί του Τραμπ θα μπορούσαν να γίνουν καταλυτικοί, καθιστώντας τον ανίκανο να επιλέξει οποιαδήποτε άλλη πορεία πέρα από τη βία.
Οι αδυναμίες του Τραμπ συνήθως συνεπάγονται μεγάλες προσπάθειες από αυτόν και από άλλους για την συγκάλυψη των εσωτερικών του τραυμάτων. Οι άνθρωποι γύρω του συχνά εμφανίζουν υπερβολική δουλοπρέπεια ή συμμορφώνονται με τις υπερβολικές απαιτήσεις για να τον «συγκρατούν». Αυτή είναι η ατμόσφαιρα που μαθαίνουμε ότι επικρατεί στον Λευκό Οίκο, όπου οι βοηθοί του προφανώς εργάζονται σκληρά για να κρατήσουν την Αμερική ασφαλή από το αφεντικό τους.
Δεδομένων των προειδοποιητικών σημείων, το αμερικανικό Κογκρέσο θα πρέπει να κινηθεί επειγόντως για να αφαιρέσει την μονομερή δυνατότητα του Τραμπ να ξεκινήσει έναν πόλεμο, και ειδικά έναν πυρηνικό πόλεμο.
Το Σύνταγμα είναι σαφές: σύμφωνα με το άρθρο Ι, παράγραφο 8, το Κογκρέσο και όχι ο Πρόεδρος έχει την εξουσία να κηρύξει τον πόλεμο. Οι πρόεδροι έχουν σφετεριστεί αμείλικτα αυτήν την εξουσία τις τελευταίες δεκαετίες, και το Κογκρέσο, δυστυχώς, έχει συγκατατεθεί.
Όμως, με τον Τραμπ στην εξουσία, είναι ιδιαίτερα επείγον –ζήτημα επιβίωσης– το Κογκρέσο να επιβεβαιώσει σαφώς και ρητά τη συνταγματική του εξουσία.
Οι παραδοσιακοί σύμμαχοι της Αμερικής πρέπει επίσης να είναι επιφυλακτικοί στο ζήτημα της τυφλής παρακολούθησης των ΗΠΑ σε πόλεμο. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο μεγάλων κινδύνων.
Δεν χρειαζόμαστε έναν νέο πόλεμο στην Κορεατική Χερσόνησο ή στη Μέση Ανατολή για την εξισορρόπηση της ισχύος, τη σταθερότητας και την αμοιβαία αναγνώριση των συμφερόντων ασφαλείας όλων των πλευρών. Χρειαζόμαστε διπλωματία. Όμως, ο Τραμπ μπορεί να είναι ψυχολογικά ανίκανος γι’ αυτό, επειδή έχει την προδιάθεση να επιτίθεται παρά να συμβιβάζεται. Οι παγκόσμιες δυνάμεις υπέρ της ειρήνης πρέπει να αντισταθούν.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Project Syndicate, στις 23 Φεβρουαρίου 2018.
