Ποιος ή ποια μπορεί να αντικαταστήσει τον Μπόρις Τζόνσον;

The Brexiteers/Samuel Regan-Asante/Unsplash

Οι περισσότεροι Πρωθυπουργοί θα είχαν παραιτηθεί για ένα οποιοδήποτε από τα πολλά σκάνδαλα που έχουν κατακλύσει την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον. Ο Τζόνσον, που ποτέ δεν ήταν άνθρωπος της παράδοσης ή των κανόνων, ξεπέρασε σχεδόν κάθε κρίση, αλλά η υπόθεση Κρις Πίντσερ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Με επικεφαλής τον Υπουργό Υγείας Σαχίντ Τζαβίντ και τον καγκελάριο Ρίσι Σούνακ, πάνω από 50 μέλη της κυβέρνησης του Τζόνσον παραιτήθηκαν μέσα σε μιάμιση ημέρα. Ο Τζόνσον παραιτήθηκε τώρα από αρχηγός του κόμματος, δεσμευόμενος να παραμείνει Πρωθυπουργός μέχρι να επιλεγεί νέος αρχηγός.


Της Victoria Honeyman

Μετάφραση: Συντακτική ομάδα pass-world.gr


Ο Τζόνσον δεν ήταν ένας τυπικός ηγέτης και ο/η διάδοχός του θα έχει δύσκολο έργο. Θα πρέπει να ενισχύσει το Συντηρητικό Κόμμα πριν από τις επόμενες γενικές εκλογές (οι οποίες είναι πιθανό να έρθουν σύντομα). Θα πρέπει να αποστασιοποιηθεί από τις πιο προβληματικές πτυχές της κληρονομιάς του Τζόνσον, σταθεροποιώντας παράλληλα το πλοίο και προσελκύοντας το εκλογικό σώμα. Εδώ είναι οι πιθανοί υποψήφιοι για αυτό το φαινομενικά αδύνατο έργο:

Μπεν Γουάλας

Αν και ίσως όχι τόσο γνωστός όσο ορισμένοι από τους υποψηφίους, ο Υπουργός Άμυνας Μπεν Γουάλας θεωρείται σοβαρός διεκδικητής. Έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αντίδραση του Ηνωμένου Βασιλείου απέναντι στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και εξέφρασε ξεκάθαρη θέση κατά την πορεία κατάληψης της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν ότι χρειαζόταν δράση για την απομάκρυνση των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων ατόμων που κινδύνευαν.

Δεν παραιτήθηκε από το υπουργικό συμβούλιο του Τζόνσον, κάτι που μπορεί να του στοιχίσει, αλλά σίγουρα φαίνεται ότι είναι ένας ισχυρός υποψήφιος. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Γουάλας είναι ο υποψήφιος που έχει τη δυναμική να νικήσει, αλλά η εκστρατεία θα δοκιμάσει την πρώιμη δημοτικότητά του.

Πένυ Μόρντοντ

Η Υφυπουργός Εμπορικής Πολιτικής Πένυ Μόρντοντ δεν είναι απαραίτητα γνωστό όνομα, αλλά χαίρει μεγάλου σεβασμού στο Συντηρητικό Κόμμα. Η Μόρντοντ υπήρξε βραχύβια αλλά αξιοσέβαστη υπουργός Άμυνας και πρόσφατα έφεδρος του Βασιλικού Ναυτικού.

Προηγουμένως διετέλεσε Υφυπουργός για τη Διεθνή Ανάπτυξη (προτού το υπουργείο συγχωνευθεί με το Υπουργείο Εξωτερικών). Όπως και ο Γουάλας, η Μόρντοντ έμεινε στο πλευρό του Τζόνσον τις τελευταίες ημέρες, αλλά η δημοτικότητά της στο κόμμα μπορεί να της επιτρέψει να ξεπεράσει αυτό το ζήτημα, ιδίως αν μπορέσει να αναδείξει τα διαπιστευτήριά της υπέρ του Brexit.

H Πένυ Μόρντοντ/Wikimedia Commons

Ρίσι Σούνακ

Ο πρώην καγκελάριος θεωρούνταν ο ηγέτης εν αναμονή στα πρώτα στάδια της πανδημίας. Οι πρώτες επιτυχίες του με το πρόγραμμα αδειών των εργαζομένων την περίοδο της πανδημίας (το πρόγραμμα furlough scheme) αναβάθμισαν το κύρος και το προφίλ του, αλλά το άστρο του έσβησε αρκετά γρήγορα. Τα ερωτήματα σχετικά με το φορολογικό καθεστώς και τον πλούτο της συζύγου του έκαναν γενικά τον Σούνακ να φαίνεται ότι δεν έχει επαφή με τους ψηφοφόρους.

Επίσης, μαζί με τον Τζόνσον, του επιβλήθηκε πρόστιμο από την αστυνομία για τα πάρτι την περίοδο του lockdown στη Ντάουνινγκ Στριτ. Αν και παραμένει ένας ισχυρός υποψήφιος, ίσως να ευχόταν να είχε έρθει νωρίτερα η ευκαιρία του να θέσει υποψηφιότητα για αρχηγός.

Σαχίντ Τζαβίντ

Ο Τζαβίντ έχει το χαρακτηριστικό ότι έχει παραιτηθεί δύο φορές από το υπουργικό συμβούλιο Τζόνσον. Η πρώτη παραίτησή του από τον ρόλο του ως καγκελάριου λίγο πριν από την πανδημία οφειλόταν στην επιθυμία του να διορίσει το δικό του προσωπικό. Κλήθηκε ξανά στο υπουργικό συμβούλιο μετά την παραίτηση του Ματ Χάνκοκ. Αν και θεωρείται από πολλούς στο κόμμα ως ένας πολύ ικανός βουλευτής, με εργατικό υπόβαθρο που θα τον ευνοούσε, ορισμένοι ανησυχούν ότι ο Τζαβίντ έδειξε έλλειψη ευθυκρισίας όταν επανήλθε στο υπουργικό συμβούλιο Τζόνσον.

O Σαχίντ Τζαβίντ/Wikimedia Commons

Ναντίμ Ζαχάουι

Ο Ζαχάουι έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό όταν βρέθηκε επικεφαλής του Υπουργείου για την ανάπτυξη των εμβολίων για τον Covid. Επίσης, η θητεία του ως Υπουργού Παιδείας αντιμετωπίστηκε θετικά, αλλά η μετακίνησή του στο Υπουργείο Οικονομικών λιγότερο από δύο ημέρες πριν πει στον Τζόνσον να παραιτηθεί έκανε κάποιους να αμφισβητήσουν τα κίνητρά του. Η αντίληψη ότι επέτρεψε στην προσωπική φιλοδοξία να παρακάμψει την ηθική του πυξίδα είναι πιθανό να πλήξει τον Ζαχάουι. Θα πρέπει να απαντήσει γι’ αυτό όταν θα ερωτηθεί από το κόμμα και τη χώρα.

Λιζ Τρας

Βρισκόμενη στο εξωτερικό αυτή τη στιγμή για υπηρεσιακούς λόγους, η Υπουργός Εξωτερικών θα είναι αναμφίβολα ευγνώμων που δεν βρέθηκε στο χάος αυτής της εβδομάδας. Αλλά μήπως είναι πολύ απούσα; Αν και θεωρείται από πολλούς μια «ασφαλής επιλογή», δεν είναι μια δυναμική υποψήφια για αρχηγός και είναι αμφίβολο αν μπορεί να δώσει ένα εκλογικό πλεονέκτημα στο κόμμα. Αν οι Συντηρητικοί θέλουν μια ασφαλή επιλογή αντί για ακόμη έναν «συναρπαστικό» ηγέτη που θα ακολουθήσει τον Τζόνσον, η Τρας μπορεί να έχει μια ευκαιρία.

H Λιζ Τρας/Wikimedia Commons

Ντομινίκ Ράαμπ

Ο Aναπληρωτής Πρωθυπουργός είναι άλλος ένας εν δυνάμει αρχηγός σε αναμονή. Έχει καταλάβει διάφορους υπουργικούς ρόλους, μεταξύ των οποίων του Υπουργού για το Brexit, του Υπουργού Εξωτερικών και τώρα του Υπουργού Δικαιοσύνης. Ενώ σίγουρα πρόκειται για ένα υψηλόβαθμο στέλεχος, έχει στο ενεργητικό μια σειρά από στραβοπατήματα. Ως Υπουργός Brexit ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησε ο προκάτοχός του Ντέιβιντ Ντέιβις και στη συνέχεια παραιτήθηκε επειδή δεν μπορούσε να αποδεχθεί τη συμφωνία, στην οριστικοποίηση της οποίας συνέβαλε ο ίδιος.

Ως Υπουργός Εξωτερικών, επικρίθηκε για την έλλειψη ταχύτητας κατά τη διάρκεια της κατάληψης του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν. Αυτό, σε συνδυασμό με τα προηγούμενα σχόλιά του που αποκαλούσαν τους Βρετανούς εργαζόμενους ως τους «χειρότερους τεμπέληδες στον κόσμο», πριν ενταχθεί στο υπουργικό συμβούλιο, τον καθιστούν μια απομακρυσμένη επιλογή για την Ντάουνινγκ Στριτ.

Η υπόλοιπη ομάδα

Από τα πίσω έδρανα, αναμένεται να υπάρξουν τουλάχιστον τρεις πιθανοί υποψήφιοι: ο πρώην Υπουργός Υγείας Τζέρεμι Χαντ, ο εξέχων Brexiteer Στιβ Μπέικερ και ο αξιοσέβαστος βουλευτής των πίσω εδράνων Τομ Τούντενχατ.

Οποιοσδήποτε από τους κατόχους των πίσω εδράνων θελήσει να εκτοξευθεί στην Ντάουνινγκ Στριτ, η διαδρομή θα είναι πιθανόν ανώμαλη. Συνήθως απαιτούνται κάποια διαπιστευτήρια επιτυχίας. Αυτό είναι πιο δύσκολο για έναν παρασκηνιακό βουλευτή, είτε επειδή δεν έχει συμμετάσχει ποτέ σε υπουργικό συμβούλιο, είτε επειδή έχει αποχωρήσει από το υπουργικό συμβούλιο (συνήθως αφού του ζητήθηκε). Τα άτομα αυτά έχουν μακρύ δρόμο μπροστά τους.

Θα υπάρξουν και άλλοι που ίσως θελήσουν να εξετάσουν τις προοπτικές τους με το κόμμα. Οι Γραμματείς του υπουργικού συμβουλίου Πρίτι Πατέλ ή ακόμη και ο Γιάκομπ Ρέες Μογκ μπορεί να δοκιμάσουν τα νερά, αλλά είναι πιθανό να τα βρουν παγωμένα.

Η μάχη που θα ακολουθήσει θα έχει αναπόφευκτα τις ανατροπές της και είναι σχεδόν αδύνατο να προβλέψει κανείς το αποτέλεσμα. Πολλοί μέσα στο Συντηρητικό Κόμμα –και ίσως σε ολόκληρη τη χώρα– θα ελπίζουν σε λιγότερο συναρπαστικές στιγμές από αυτές που έζησαν πρόσφατα.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Conversation, στις 7 Ιουλίου 2022.

Για τη συγγραφέα

Η Victoria Honeyman είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βρετανικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Leeds.

Διαβάστε επίσης:

Το σχέδιο της Μεγάλης Βρετανίας για αποστολή προσφύγων στη Ρουάντα: Η αποκέντρωση της πολιτικής των «τειχών»