«Χωρίς να εξαντλήσει τις επιλογές του».  Η φράση αυτή, που περιλαμβάνεται στο ογκωδέστατο πόρισμα Τσίλκοτ για τη συμμετοχή της Μεγάλης Βρετανίας στον πόλεμο του Ιράκ, αποτελεί το βασικό συμπέρασμα της μεγάλης έρευνας 6.500 σελίδων, που διεξαγόταν τα τελευταία εφτά  χρόνια, υπό την εποπτεία του Σερ Τσίλκοτ.

Τα συμπεράσματα του πορίσματος ουσιαστικά «καίνε» τον πρώην πρωθυπουργό της χώρας Τόνι Μπλερ, καθώς η Επιτροπή Τσίλκοτ σημειώνει ότι ουδέποτε εντοπίστηκαν εγκαταστάσεις με όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ και ότι η απόφαση της Βουλής των Κοινοτήτων βασίστηκε σε πλαστά στοιχεία. Το τραγελαφικό στοιχείο, μάλιστα, που προκύπτει από το πόρισμα είναι ότι τα σχέδια που παρουσιάστηκαν για τα ιρακινά πυρηνικά όπλα ενώπιον του Κοινοβουλίου «ήταν εντυπωσιακά όμοια  με τα επιστημονικής φαντασίας πυρηνικά της ταινίας “ο Βράχος”».

Στην επίσημη παρουσίαση του πορίσματος, ο Σερ Τζον Σίλκοτ κατηγόρησε τον Τόνι Μπλερ ότι γνώριζε πως τα στοιχεία που παρουσίαζε στο Κοινοβούλιο ήταν ανεπαρκή, καθώς δεν υπήρχε άμεση απειλή από τον Σαντάμ Χουσείν, τον Μάρτιο του 2003, όπου έγινε η επέμβαση.

«Μαζί σου, οτιδήποτε», έγραφε ο Μπλερ στον Τζορτζ Μπους οκτώ μήνες πριν την επέμβαση, διαβεβαιώνοντάς τον ότι θα αποσπάσει τη συναίνεση της Βουλής.

Σύμφωνα με την έκθεση, η ανάπτυξη των βρετανικών δυνάμεων δεν ήταν επαρκώς προετοιμασμένη, ενώ ούτε ο μεταπολεμικός σχεδιασμός ήταν τέτοιος που να βοηθά στην εξομάλυνση της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής του Ιράκ. Αντιθέτως, ο Σίλκοτ υποστηρίζει ότι ο σχεδιασμός που υπήρξε «επέτεινε το χάος».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Μεγάλη Βρετανία ήταν η μόνη χώρα που συμμετείχε στις επιχειρήσεις στο πλευρό των ΗΠΑ, καθώς Γερμανία, Γαλλία και Ρωσία ζήτησαν επιπλέον επιθεωρήσεις από τον ΟΗΕ, ιδιαίτερα μετά το 2002, όταν οι επιθεωρητές του Οργανισμού δεν εντόπισαν όπλα μαζικής καταστροφής στη Βαγδάτη.

Η ανακοίνωση των συμπερασμάτων του πορίσματος Σίλκοτ προκάλεσε μεγάλη πολιτική αναταραχή στη Μ. Βρετανία, καθώς στην πρώτη συζήτηση που έγινε στη Βουλή των Κοινοτήτων ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε ότι «πρέπει να αποτελέσει μάθημα για το μέλλον».  Ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμυ Κόρμπιν υποστήριξε ότι ο Τόνι Μπλερ εξαπάτησε τη Βουλή και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να ζητήσει από το νομοθετικό σώμα της χώρας να κινηθεί εναντίον του πρώην πρωθυπουργού. Εκτενής συζήτηση για το πόρισμα θα γίνει την επόμενη εβδομάδα, σε διήμερη συνεδρίαση του οργάνου.

H απάντηση του Τόνι Μπλερ

«Για την απόφαση αυτή αναλαμβάνω σήμερα την πλήρη ευθύνη, χωρίς εξαίρεση και χωρίς δικαιολογία», ανέφερε σε δήλωσή του ο πρώην πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας και συμπλήρωσε: «Οι αξιολογήσεις που έγιναν εκείνη την περίοδο που θα πηγαίναμε στον πόλεμο, αποδείχτηκαν λανθασμένες. Οι συνέπειες αποδείχτηκε ότι ήταν πιο εχθρικές, παρατεταμένες και αιματηρές από ό,τι είχαμε φανταστεί».

Παρ’ όλα αυτά, ο Μπλερ έδειξε να μην μετανιώνει για την απόφασή του καθώς υποστήριξε: «Η έρευνα υποστηρίζει ότι η στρατιωτική δράση δεν ήταν η ύστατη επιλογή, επισημαίνει ωστόσο ότι ενδεχομένως θα μπορούσε να καταστεί αναγκαία αργότερα. Με σεβασμό σάς λέω πως δεν είχα την επιλογή αυτής της καθυστέρησης».

Άσκηση δίωξης ζητούν συγγενείς στρατιωτών

Εν τω μεταξύ, συγγενείς βρετανών στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους, κατά τη διάρκεια των επιθέσεων στο Ιράκ ζητούν σήμερα την ποινική δίωξη όλων των υπευθύνων για τη βρετανική συμμετοχή.

Οι διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί έξω από το συνεδριακό κέντρο του Λονδίνου και την ώρα που παρουσιαζόταν η έκθεση Σίλκοτ φώναζαν «ο Μπλερ είπε ψέματα, χιλιάδες άνθρωποι είναι νεκροί», ενώ μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ένας από τους συγκεντρωμένους χαρακτήρισε τον Μπλερ «εγκληματία πολέμου».