Προχτές, εικοσιτέσσερις ώρες μετά την ανακοίνωση του θριάμβου του υποψηφίου για την Προεδρία της Χιλής, Γκαμπριέλ Μπόριτς, κάθισα να παρακολουθήσω την πρώτη του ομιλία ως εκλεγμένου Προέδρου της Χιλής. Μου έκανε εντύπωση η γλώσσα με την οποία απευθύνεται στον κόσμο, ίσια, χωρίς μεταφορές, ποιητικές ή όχι, και προπαντός χωρίς αδιαφανή σημεία που ενδεχομένως επιτρέπουν δεύτερες ερμηνείες. Μια γλώσσα που αναζητεί την επικοινωνία με τον κόσμο, δεν την αποφεύγει.
Του Ricardo López
Ο Πρόεδρος Μπόριτς είναι νέος, 35 χρόνων, γεγονός που του ανοίγει δρόμους που οδηγούν στο καινούργιο. Κάποιοι χαρακτήρισαν ήδη τον νέο Πρόεδρο ως «αριστερό σοσιαλδημοκράτη». Παρακολουθώντας τον αποκτάς τη βεβαιότητα ότι ως άνθρωπος και ως πολιτικός, κουβαλά ένα πολύ πιο βαρύ φορτίο από εκείνο του απλού «αριστερού σοσιαλδημοκράτη». Διαφέρει σε όλους τους τομείς από τους πολιτικούς που γνώρισε μέχρι τώρα ο τόπος, από την αντίληψη για τον τρόπο που πρέπει να ασκηθεί η πολιτική, μέχρι την έλλειψη συμβιβασμού, στους ουσιαστικούς τομείς της Δημοκρατίας, της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης, της Ισότητας και του σεβασμού των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Όλη αυτή η διαφορετική αντιμετώπιση ουσιαστικών θεμάτων που η Χιλή αντιμετωπίζει τον τοποθετεί ως οραματιστή μέσα στη σημερινή ιστορική φάση που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας.
Η εκλογή του Προέδρου Μπόριτς σηματοδοτεί την πρώτη και σημαντικότερη αλλαγή γενιάς, σε 200 χρόνια, στο πολιτικό σκηνικό της Χιλής.
Σε αυτές τις εκλογές πρωταγωνιστεί η γενιά που εμφανίστηκε στο πολιτικό σκηνικό το 2008, απαιτώντας ποιοτική δημόσια εκπαίδευση, και σχηματίζοντας τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που είχε δει η χώρα.
Είναι επίσης η γενιά που έχει απορρίψει την υποκειμενική ερμηνεία πολιτικής που μετατρέπει σε κατακριτέες πράξεις μόνο ό,τι προέρχεται από το χώρο του εχθρού, της δεξιάς, του ιμπεριαλισμού. Οι παραβιάσεις είναι παραβιάσεις, ανεξάρτητα από το χώρο προέλευσης τους.
Ταυτόχρονα, όμως, σύμφωνα με την άποψη του έγκριτου Χιλιανού δημοσιογράφου Ντανιέλ Ματαμάλα, τα αποτελέσματα των εκλογών εκφράζουν αυτό που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «ιστορική συνέχεια». «Είναι η ιστορική επιμονή των τριών μεγάλων ιστορικών διεργασιών που έχουν συνυφανθεί για να διαμορφώσουν την πολιτική συνείδηση της σημερινής Χιλής: αυτές του 1988, του 2011 και του 2019».
Εξηγώντας ότι το 1988 ήταν η χρονιά του δημοψηφίσματος που έθεσε τέλος στη δικτατορία του Πινοσέ, κατά την οποία διαμορφώθηκαν δυο ρεύματα στην πολιτική ζωή της χώρας, εκείνο του «ΝΑΙ» που ήταν υπέρ της συνέχισης της δικτατορίας και εκείνο του «ΟΧΙ» που στο τέλος θριάμβευσε και απομάκρυνε τον δικτάτορα από την εξουσία.
Τότε το 55,99% ψήφισε υπέρ του ΟΧΙ, έναντι το 44,01% του ΝΑΙ. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας της Κυριακής δείχνουν μια ελάχιστη απόκλιση από τους πιο πάνω αριθμούς: 55,87% έναντι 44,13%. Καθαρή συνέχιση – εξηγεί ο Ματαμάλα, γιατί «πέρα από τις κοινωνικές αλλαγές που έχουν μεταμορφώσει την Χιλή τις τρείς τελευταίες δεκαετίες, ο βυθός της θάλασσας μόλις που έχει μετακινηθεί. Η Χιλή εξακολουθεί να βρίσκεται διαιρεμένη σε δυο μέτωπα».
Όσον αφορά της ουσιαστικές και πραγματικές αλλαγές που έχει ανάγκη η Χιλή, προϋπόθεση είναι να μπορέσει ο νέος Πρόεδρος να διαμορφώσει τέτοιες συνεργασίες για να προχωρήσει η χώρα προς τη δημοκρατία, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, αφήνοντας πίσω τα βαρίδια των 17 χρόνων δικτατορίας, κάτι που, όπως φαίνεται πιο πάνω, θα είναι πολύ δύσκολο.
Τα αποτελέσματα της εκλογικής διαμάχης επιβεβαιώνουν ότι η χώρα συνεχίζει να είναι βαθιά διαιρεμένη, μεταξύ εκείνων που ακόμα θεωρούν ότι στη διάρκεια εκείνων των 17 χρόνων δεν συνέβη τίποτε το μεμπτό, και εκείνων πάνω στους οποίους ασκήθηκε, από όλες τις απόψεις, η πιο απάνθρωπη πολιτική που είχε γνωρίσει ποτέ η Χιλή.
Κυκλοφορεί ευρέως στο facebook μια φράση που αποδίδεται στον Πρόεδρο Μπόριτς: «στη Χιλή γεννήθηκε η πολιτική του νεοφιλελευθερισμού, και στη Χιλή θα πεθάνει». Δεν γνωρίζω αν πράγματι η φράση αυτή του ανήκει. Εκφράζει όμως αποφασιστικότητα, όραμα και δέσμευση με το στόχο της αλλαγής που έχει ανάγκη η Χιλή για να γίνει «μια καλύτερη χώρα». Η φράση αυτή του ανήκει, γι’αυτό είμαι σίγουρος.
Διαβάστε επίσης:
H εκλογή της Συντακτικής Συνέλευσης στη Χιλή, μια ιστορική ευκαιρία για τη χώρα