Ο ακροδεξιός Χαβιέρ Μιλέι έστειλε την Τετάρτη στο Κογκρέσο το νομοσχέδιο, το οποίο κηρύσσει τη χώρα σε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 664 άρθρα τα οποία αλλάζουν σε μεγάλο βαθμό την πολιτική, κοινωνική και οικονομική δομή της Αργεντινής.

Ο νόμος ómnibus, όπως αποκαλείται λόγω του εύρους και της ποικιλίας των θεμάτων του, περιλαμβάνει τη μεταβίβαση στην εκτελεστική εξουσία ευρέων νομοθετικών εξουσιών σε οικονομικά, χρηματοπιστωτικά, κοινωνικοασφαλιστικά, φορολογικά, υγειονομικά, ακόμη και εκλογικά ζητήματα.

Το νομοσχέδιο, το οποίο θα συζητηθεί σε έκτακτες συνόδους του Κογκρέσου, περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες κυρώσεις κατά της κοινωνικής διαμαρτυρίας.

Ο Μίλεϊ θέλει να θεωρείται διαδήλωση οποιαδήποτε «σκόπιμη και προσωρινή συγκέντρωση τριών ή περισσότερων ατόμων» και να τιμωρείται με φυλάκιση έως και έξι ετών, εάν εμποδίζει την ελεύθερη διέλευση ή την παροχή δημόσιων υπηρεσιών.

Το νομοσχέδιο, η πιο δυναμική πολιτική πρωτοβουλία του Μιλέι από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στις αρχές του μήνα, προειδοποιεί ότι κάθε διαδήλωση πρέπει να κοινοποιείται εκ των προτέρων και το υπουργείο ασφαλείας μπορεί να αντιταχθεί ή να προτείνει αλλαγές.

Επιπλέον, οι κοινωνικοί διοργανωτές θα πρέπει να δηλώνουν ποιος είναι υπεύθυνος για τα καλέσματα, ώστε να διευκολύνεται ο εντοπισμός τους σε περίπτωση που αξίζουν ποινικές κυρώσεις. Το νομοσχέδιο δίνει νομική μορφή στο πρωτόκολλο κατά των διαδηλώσεων που υπέγραψε πριν από δύο εβδομάδες η υπουργός Ασφαλείας Πατρίσια Μπούλριτς.

Το πρωτόκολλο κατά της διαμαρτυρίας δημοσιοποιήθηκε για την αποτροπή μιας πορείας σε ανάμνηση της κοινωνικής εξέγερσης του 2001. Εξουσιοδοτούσε τις ομοσπονδιακές δυνάμεις να συλλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, άτομα που ταξίδευαν με δημόσια μέσα μεταφοράς αν θεωρούσαν πως επρόκειτο για διαδηλωτές.

Το νομοσχέδιο, το οποίο κατατέθηκε την Τετάρτη, έρχεται να προστεθεί στις προηγούμενες ενέργειες που προκάλεσαν κοινωνική δυσαρέσκεια κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων εβδομάδων στην Casa Rosada. Πρώτα, ήταν ο δεκάλογος των οικονομικών μέτρων που ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομίας Λουίς Καπούτο, ο οποίος υποτίμησε το νόμισμα κατά 50% και ανακοίνωσε την κατάργηση των επιδοτήσεων για τις μεταφορές και την ενέργεια από τον Ιανουάριο, μεταξύ άλλων μέτρων. Αυτή την εβδομάδα, η κυβέρνηση ακύρωσε επίσης τις συμβάσεις τουλάχιστον 5.000 κρατικών υπαλλήλων, αφού υπέγραψε διάταγμα με εκατοντάδες μεταρρυθμίσεις που, σύμφωνα με την ανάγνωση της κυβέρνησης, δεν χρειαζόταν να περάσουν από το Κογκρέσο.

Ο κατάλογος των μεταρρυθμίσεων που προτείνονται από το νομοσχέδιο, το οποίο ονομάζεται πομπωδώς «Νόμος των βάσεων και των σημείων εκκίνησης για την ελευθερία των Αργεντινών», περιλαμβάνει την ιδιωτικοποίηση 50 δημόσιων επιχειρήσεων, το τέλος των προκριματικών εκλογών για τα κόμματα και μια αναδιάρθρωση της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία διευκολύνει την προσθήκη βουλευτών στις δεύτερες και τρίτες εκλογικές δυνάμεις, όπως είναι σήμερα το κυβερνών κόμμα La Libertad Avanza.

Ο νόμος, αν ψηφιστεί, αγγίζει κάθε είδους ζητήματα. Τα δωρεάν δημόσια πανεπιστήμια, για παράδειγμα, θα μπορούν να χρεώνουν τους ξένους φοιτητές για την εκπαίδευσή τους, ενώ προωθείται επίσης το ξέπλυμα μεγάλων περιουσιών που φοροδιαφεύγουν εδώ και χρόνια.

Η πρόταση του Μιλέι κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση «δημόσιας έκτακτης ανάγκης» μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Αυτή η παρατεταμένη περίοδος θα μπορούσε επίσης να παραταθεί για άλλα δύο χρόνια, γεγονός που θα κάλυπτε ολόκληρη τη θητεία του προέδρου.

Αυτή η κατάσταση υποτιθέμενης «δημόσιας έκτακτης ανάγκης» επιτρέπει στην κυβέρνηση να αναλάβει εξουσίες που αντιστοιχούν στη νομοθετική εξουσία. Το σύνταγμα της Αργεντινής εμποδίζει μια τέτοια μεταβίβαση εξουσιών «εκτός από συγκεκριμένα θέματα διοίκησης ή δημόσιας έκτακτης ανάγκης, με καθορισμένη προθεσμία για την άσκησή τους και εντός της βάσης εξουσιοδότησης που ορίζει το Κογκρέσο».

Συνδικαλιστικές διαμαρτυρίες

Η Confederación General de Trabajadores (CGT) και η Central de Trabajadores de la Argentina (CTA), οι κυριότερες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες της χώρας, θα συνεδριάσουν αυτή την Πέμπτη για να αξιολογήσουν τα επόμενα βήματα ενάντια στις μεταρρυθμίσεις της ακροδεξιάς. Στο τραπέζι βρίσκεται το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε γενική απεργία.

Οι συνδικαλιστές θεωρούν ότι έχουν τρεις τρόπους να αντιμετωπίσουν τα μέτρα της κυβέρνησης: τα δικαστήρια, το Κογκρέσο και τους δρόμους. Τις τελευταίες εβδομάδες, συναντήθηκαν με βουλευτές και γερουσιαστές, παρουσίασαν ένα προληπτικό μέτρο κατά του μεγαλοδιατάγματος που απορρίφθηκε από τα δικαστήρια και την Τετάρτη, βγήκαν στους δρόμους πριν η κυβέρνηση στείλει το νομοσχέδιο με σχεδόν 700 άρθρα στο Κογκρέσο.

Το συλλαλητήριο, στο οποίο συμμετείχαν περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι, σύμφωνα με τους διοργανωτές, πέρασε χωρίς επεισόδια μέχρι το μεσημέρι. Η CGT είχε ζητήσει άδεια για να διαδηλώσει, σύμφωνα με την κυβέρνηση, η οποία χαιρέτισε το αίτημα της CGT. Η διαμαρτυρία περιορίστηκε εντός των ορίων της Plaza Lavalle, στο κέντρο του Μπουένος Άιρες, από ισχυρή επιχείρηση που αναπτύχθηκε από την υπουργό Μπούλριτς.

Ωστόσο, ήταν αναπόφευκτο ότι οι παρευρισκόμενοι θα πατούσαν στο πεζοδρόμιο λόγω του μεγέθους της συγκέντρωσης. Κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης υπήρξε ένταση μεταξύ μιας μικρής ομάδας διαδηλωτών και της αστυνομίας, η οποία συνέλαβε τουλάχιστον έξι άτομα.

«Ορίστε την ημερομηνία! Ορίστε την ημερομηνία!» ακούστηκε κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης. Το αίτημα απευθυνόταν στα συνδικάτα, από τις οποίες οι διαδηλωτές απαίτησαν να προκηρύξουν γενική απεργία.

Ο Rodolfo Aguiar, εθνικός γραμματέας της Ένωσης Κρατικών Εργαζομένων, η οποία ανήκει στην CTA, θεωρεί θετικό το γεγονός ότι η πλατεία ξεχείλισε την Τετάρτη. «Το επίπεδο των συγκρούσεων αυξάνεται και οι συνθήκες για μια γενική απεργία είναι δεδομένες», δήλωσε ο συνδικαλιστής. Ο Aguiar, ωστόσο, ζήτησε από τους εργαζόμενους να κάνουν υπομονή σχετικά με την έκκληση για γενική απεργία.

«Οι εργαζόμενοι περιμένουν από τους εκπροσώπους τους να είναι σε θέση να ενώσουν τις δυνάμεις τους και ελπίζουμε ότι τα συνδικάτα θα βρεθούν στο ύψος των περιστάσεω», προέτρεψε ο Aguiar, ο οποίος επεσήμανε ότι «ο χρόνος τρέχει υπέρ του Μιλέι» επειδή το διάταγμα επείγουσας ανάγκης τίθεται σε ισχύ την Παρασκευή. Το πακέτο μεταρρυθμίσεων μπορεί να σταματήσει στο Κογκρέσο ή στα δικαστήρια, αλλά μέχρι να συμβεί αυτό, τα μέτρα θα είναι νόμος.

Για τα αριστερά κόμματα και κινήματα, ωστόσο, το κάλεσμα για γενική απεργία φαντάζει άμεσο. Την Τετάρτη υποστήριξαν τη διαδήλωση, αλλά από άλλο σημείο της πλατείας. «Ήρθαμε για να απαιτήσουμε μια γενική απεργία και ένα σχέδιο αγώνα, που είναι αυτό που αντιστοιχεί στη σοβαρότητα της κατάστασης», δήλωσε ο Eduardo Belliboni, ηγέτης του Polo Obrero, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης. Για τον Guillermo Kane, νομοθέτη και ηγέτη του Partido Obrero, η πορεία δεν ήταν τίποτα περισσότερο από συμβολική. «Χρειαζόμαστε άμεση δράση», δήλωσε. «Η CGT, η οποία δεν έχει πραγματοποιήσει απεργία εδώ και τέσσερα χρόνια, δεν παίζει ενεργό ρόλο στην υπεράσπιση των εργαζομένων», τόνισε.

Τις επόμενες ώρες θα γίνουν γνωστά τα μέτρα που θα λάβουν τα συνδικάτα. Οι ηγέτες τους δήλωσαν ότι θα προσπαθήσουν να προχωρήσουν με τα υψηλότερα δυνατά επίπεδα ενότητας. Διάφορες οργανώσεις, κινήματα και πολιτικά κόμματα έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι θα συνεχίσουν να κινητοποιούνται απέναντι στα μέτρα που θεωρούν ότι αποτελούν οπισθοδρόμηση των δικαιωμάτων τους.

Όχι μόνο στους δρόμους. Τις τελευταίες εβδομάδες, διάφοροι φορείς -οργανωμένοι και αυτοοργανωμένοι – πραγματοποίησαν συνελεύσεις σε όλη τη χώρα, κατσαρόλες και συσσίτια για να προσφέρουν φαγητό σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Η ακροδεξιά κυβέρνηση αντιμετωπίζει μεν μια μακρά περίοδο κινητοποιήσεων και λαϊκής αντίστασης, θεωρεί δε ότι είναι νομιμοποιημένη λόγω της μαζικής υποστήριξης που έλαβε στην κάλπη.

Διαβάστε όλο το άρθρο στην El País