Η εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος του Μιλέι παράγει τα αναμενόμενα αποτελέσματα: καταστροφή θέσεων εργασίας, πτώση των πραγματικών μισθών και συντάξεων, αγωνία όλων των οικονομικών κλάδων και έλλειψη προστασίας για τους πιο ευάλωτους τομείς.
Της Μάγδας Φυτιλή
Τους δύο πρώτους μήνες της διακυβέρνησης του Χαβιέρ Μιλέι, η φτώχεια αυξήθηκε κατά 13 μονάδες, από 44% σε 57%, το υψηλότερο ποσοστό των τελευταίων 20 ετών.
Όχι λιγότερο ιλιγγιώδης ήταν η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, από 9,6% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε 15% τον Ιανουάριο του 2024. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τον δείκτη φτώχειας που παράγεται από το Κοινωνικό Παρατηρητήριο του Universidad Católica Argentina (UCA, Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αργεντινής), ένα καθαρά συντηρητικό ίδρυμα.
Αυτό το κοινωνικό πανόραμα είναι άμεση συνέπεια της τεράστιας αύξησης των τιμών του βασικού καλαθιού αγαθών μετά τη γιγαντιαία υποτίμηση που πραγματοποίησε η κυβέρνηση, διατηρώντας τα εισοδήματα του πληθυσμού στάσιμα.
Ο σημερινός κατώτατος μισθός των 156.000 πέσος αυξήθηκε σε 180.000 τον Φεβρουάριο και σε 202.000 τον Μάρτιο (λίγο κάτω από 200 δολάρια), σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, Luis Caputo. Παρόλα αυτά, πολλοί μισθωτοί εργαζόμενοι διογκώνουν τις τάξεις των φτωχών, καθώς το κόστος του βασικού καλαθιού τροφίμων για μια τυπική οικογένεια τον Μάρτιο ήταν 724.000 πέσος, χωρίς το ενοίκιο.
Οι συντάξεις αυξήθηκαν κατά 27% τον Μάρτιο, μετά από συσσωρευμένο πληθωρισμό 50% μεταξύ Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου. Ο ετήσιος πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 254% στα τέλη Ιανουαρίου 2024 και από εκεί εκτοξεύθηκε στο 287,9% τον Μάρτιο, με την Αργεντινή να ξεχωρίζει ως η χώρα με τον υψηλότερο πληθωρισμό στον κόσμο.
Ο παράδεισος των κερδοσκόπων
Το Εθνικό Διάταγμα Έκτακτης Ανάγκης (DNU) της κυβέρνησης κατήργησε τον Νόμο των Ραφιών και τον Νόμο του Εφοδιασμού, που επέτρεπαν την ελάχιστη ρύθμιση της πρόσβασης σε βασικά αγαθά. Ελλείψει ελέγχου των τιμών, οι προμηθευτές και οι μεσάζοντες ανατιμούν απείρως τα προϊόντα για να αποκομίσουν σημαντικά κέρδη από το πληθωριστικό σπιράλ.
Μια ακραία περίπτωση είναι εκείνη ενός βασικού τρόφιμου: του ρυζιού. Το συγκεκριμένο τρόφιμο παράγεται από το ολιγοπώλιο των αγροτικών επιχειρήσεων και η τιμή του αυξήθηκε κατά 950% μέσα σε ένα χρόνο, μεταξύ Ιανουαρίου 2023 και Ιανουαρίου 2024.
Η βιομηχανία τροφίμων είναι υπερσυγκεντρωμένη σε πολύ λίγους ομίλους που δρουν σε συνθήκες διπολίου ή μονοπωλίου, εκτοπίζοντας άλλους δρώντες από την αγορά μέσω της κυριαρχίας τους στα δίκτυα διανομής.
Αυτές οι ισχυρές εταιρείες ανατιμολογούν σχεδόν καθημερινά, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη για τους ιδιοκτήτες τους από τότε που η DNU του Milei κατάργησε πλήρως τους ελέγχους των τιμών.
Οι μεταφορές, επίσης, έχουν ακριβύνει αισθητά, σε αυτή την περίπτωση λόγω της απόσυρσης των κρατικών επιδοτήσεων προς τις εταιρείες και της αύξησης του κόστους της ενέργειας και των καυσίμων.
Το μετρό του Μπουένος Άιρες, για παράδειγμα, εισήγαγε μια κλίμακα σύμφωνα με την οποία η τιμή θα αυξάνεται μηνιαίως από 125 πέσος τον Φεβρουάριο σε 757 πέσος τον Ιούνιο, μια αύξηση όχι λιγότερο από 505%. Η τιμή των εισιτηρίων των τρένων και των λεωφορείων θα αναπροσαρμόζεται επίσης μήνα με το μήνα σύμφωνα με τον πληθωρισμό.
Αύξηση στο κόστος στέγασης
Ένα ξεχωριστό σχόλιο αξίζει η αύξηση του κόστους στέγασης, η οποία δεν περιλαμβάνεται στο οικογενειακό καλάθι. Το DNU κατήργησε τον νόμο για τα ενοίκια και έκτοτε τα νέα συμβόλαια συμφωνούνται ελεύθερα σε πέσος ή δολάρια -ή αναπροσαρμοσμένα στην αξία του δολαρίου- και για το χρονικό διάστημα που συμφωνούν τα μέρη, καταργώντας την ελάχιστη διάρκεια των τριών ετών που καθιέρωνε ο καταργημένος νόμος.
Αν και το προηγούμενο σύστημα ήταν αρκετά περιοριστικό για τους ιδιοκτήτες, καθώς το εισόδημά τους υπονομευόταν πάντα από τα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού και τις διαδοχικές υποτιμήσεις, η σημερινή έλλειψη ρύθμισης του τομέα έχει αφήσει εκατομμύρια ενοικιαστές σε αστάθεια και απόγνωση, όντας απροστάτευτοι από την απουσία του προηγούμενου νομικού πλαισίου χωρίς αυτό να έχει αντικατασταθεί από κάποιο άλλο.
Μετά την κατάργηση του νόμου για τα ενοίκια μέσω του DNU, τον Ιανουάριο, η μέση τιμή των ενοικίων αυξήθηκε κατά 21% το μήνα, η μεγαλύτερη αύξηση των τελευταίων 12 ετών.
Σύμφωνα με κτηματομεσιτικά γραφεία και ενώσεις ενοικιαστών, τα προηγούμενα συμβόλαια παραμένουν σε ισχύ μέχρι να λήξουν, αλλά τα νέα τίθενται σε διαπραγμάτευση με αυξήσεις έως και 400%, ενώ πάνω από το 40% αυτών των συμβολαίων υπογράφονται σε δολάρια, για περιόδους που κυμαίνονται από μερικούς μήνες έως χρόνια, με ρήτρες αναπροσαρμογής κατά την κρίση των ιδιοκτητών. Πολλές οικογένειες μένουν στο δρόμο επειδή δεν μπορούν να αντέξουν τους νέους κανόνες της αγοράς.
Η ύφεση που προκαλείται από την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης είναι ήδη πολύ αισθητή στην πτώση της βιομηχανικής δραστηριότητας, η οποία μειώθηκε τον Ιανουάριο κατά 0,9%, για δεύτερο συνεχή μήνα, και συρρικνώθηκε κατά 6,3% σε ετήσια βάση. Τα εργοστάσια άρχισαν να μειώνουν την παραγωγή, σε ορισμένες περιπτώσεις απολύοντας εργαζόμενους ή αναστέλλοντας τη δραστηριότητα σε ορισμένες μονάδες.
Τον Φεβρουάριο έκλεισαν τέσσερα εργοστάσια της χαλυβουργίας Acindar – μέρος του ομίλου AcerlorMittal, με 3.100 εργαζόμενους – λόγω της «απότομης» πτώσης των πωλήσεων κατά 35% έως 40%, σύμφωνα με την εταιρεία, ως αποτέλεσμα της συνδυασμένης επίδρασης της ύφεσης και του πληθωρισμού.
Οι προοπτικές δεν είναι πιο ευνοϊκές για την αυτοκινητοβιομηχανία, καθώς τον Ιανουάριο οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 33%. Μεταξύ των εταιρειών που επηρεάζονται περισσότερο από την πτώση της κατανάλωσης είναι τα εργοστάσια ένδυσης, κλωστοϋφαντουργίας και υποδημάτων.
Οι άμεσες συνέπειες της κρίσης είναι ακόμη μεγαλύτερες σε διάφορους τομείς του τομέα των υπηρεσιών, όπως ο τουρισμός και η γαστρονομία. Η υποτίμηση έχει εκτοξεύσει το κόστος στα ύψη για τους ξένους τουρίστες – το κόστος διαμονής έχει υπερδιπλασιαστεί – οι οποίοι δεν απολαμβάνουν πλέον συγκριτικά πλεονεκτήματα για εκδρομές και αγορές στη χώρα. Στον τομέα της γαστρονομίας, σύμφωνα με μαρτυρίες ιδιοκτητών εστιατορίων που αναφέρθηκαν από πιο συντηρητικά μέσα ενημέρωσης, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 75% από τον Δεκέμβριο του 2023 έως τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ρητό πρόγραμμα του Μιλέι να οδηγήσει την Αργεντινή προς τον στασιμοπληθωρισμό δίνει το αναμενόμενο αποτέλεσμα: καταστροφή της απασχόλησης, ρευστοποίηση των πραγματικών μισθών και συντάξεων, αγωνία όλων των οικονομικών τομέων που δεν εξαρτώνται από την εξαγωγή πρωτογενών αγαθών αλλά από την εγχώρια κατανάλωση, έλλειψη προστασίας για τους πιο ευάλωτους τομείς.
«Αλυσοπρίονο και μπλέντερ»
Ως πρόεδρος, ο Μιλέι επιβεβαιώνει τις πιο ανατρεπτικές θεωρητικές του πεποιθήσεις: «Δεν παύω ποτέ να σκέφτομαι ότι το κράτος είναι μια βίαιη εγκληματική οργάνωση που αυτοχρηματοδοτείται με μια καταναγκαστική πηγή εσόδων που λέγεται φόροι», δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε τον Φεβρουάριο, αφού αύξησε τους φόρους στα κέρδη, τους παρακρατούμενους φόρους στους εξαγωγείς, τον φόρο της χώρας στις εισαγωγές κ.λπ. Ο Μιλέι, άλλωστε, συχνά διχάζεται μεταξύ μιας δογματικής πίστης στις θεωρίες που τον σαγηνεύουν και στις τρέχουσες τοποθετήσεις του ως αρχηγού κράτους.
Ο Μιλέι έκανε προεκλογική εκστρατεία κρατώντας ένα αλυσοπρίονο, το όργανό του για την «προσαρμογή της κάστας». Η προσαρμογή αυτή, εντούτοις, έπεσε ξεκάθαρα στην εργατική και στη μεσαία τάξη, και στους άτυπους εργαζόμενους.
Το «μπλέντερ» εφαρμόζεται με μεγαλύτερη αυστηρότητα στους συνταξιούχους, τον τομέα που πλήττεται περισσότερο από τον πληθωρισμό. Οι συντάξεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 36% των τρεχουσών κρατικών δαπανών. Ο τομέας αυτός πλήττεται ιδιαίτερα από τις εκρηκτικές αυξήσεις στα φάρμακα και τις προπληρωμένες αμοιβές φαρμάκων (που έχουν απελευθερωθεί).
Οι ελάχιστες συντάξεις είναι 200.000 πέσος (λιγότερο από 200 δολάρια), συμπεριλαμβανομένου ενός συμπληρωματικού επιδόματος που χορηγεί η κυβέρνηση για να αποφύγει την αύξηση των συντάξεων των συνταξιούχων σε μόνιμη βάση. Όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον πρόεδρο πώς ένας συνταξιούχος μπορεί να τα βγάλει πέρα με αυτό το ποσό, ο Μιλέι είπε πως «το πρόβλημα στην Αργεντινή είναι ότι όλοι οι Αργεντινοί είναι φτωχοί», και υπαινίχθηκε πως η ηλικιακή ομάδα με τη μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη είναι οι συνταξιούχοι.
Τον Φεβρουάριο δήλωσε ευθέως πως «το αλυσοπρίονο και το μπλέντερ, τα οποία αποτελούν τους πυλώνες της προσαρμογής, δεν είναι διαπραγματεύσιμα». Και τα δύο εργαλεία είναι απαραίτητα για να επιβάλει το οικονομικό του μοντέλο: το αλυσοπρίονο για να περικόψει στο μέγιστο τις δημόσιες δαπάνες, το μπλέντερ για να διαλύσει τα εισοδήματα του πληθυσμού.
Η Αργεντινή, «μια φτωχή χώρα»
Ο Μιλέι ανακοίνωσε, από την πρώτη μέρα, πως θα διενεργηθούν μεγάλες περικοπές στο κρατικό προσωπικό. Τέσσερις μήνες μετά την έναρξη της θητείας του, η εντολή του είναι να περικοπεί το 15-20% του κρατικού προσωπικού με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Το επίσημο επιχείρημα είναι πως η Αργεντινή είναι «μια φτωχή χώρα με ένα κράτος πολύ μεγάλο και αναποτελεσματικό».
Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του ως πρόεδρος της Αργεντινής τον Δεκέμβριο, το κράτος απασχολούσε 341.477 εργαζόμενους. Δύο μήνες αργότερα, η κυβέρνηση είχε ήδη περικόψει 24.000 θέσεις εργασίας.
Περαιτέρω απολύσεις αναμένονται στα μέσα του έτους, αλλά δεν είναι γνωστό πόσες ή ποιες θα είναι αυτές. Σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας βρίσκονται περίπου 50.000 εργαζόμενοι: είναι εκείνοι που δεν έχουν μόνιμη θέση, αλλά προσωρινές συμβάσεις.
Παλαιότερα οι συμβάσεις τους ανανεώνονταν μία φορά το χρόνο – τώρα γνωρίζουν ότι έχουν περάσει το πρώτο στάδιο, αλλά οι θέσεις τους είναι ακόμη υπό αναθεώρηση για άλλους τρεις έως έξι μήνες.
«Ζούμε σε μια κατάσταση ψυχολογικής τρομοκρατίας», δήλωσε μία εργαζόμενη στην Γραμματεία Παιδιών, Εφήβων και Οικογένειας. «Ο Μιλέι είπε ότι θα γίνουν 70.000 απολύσεις, μετά είπε 15.000, μετά 20.000. Αυτό το μπρος-πίσω έχει αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία και στην καθημερινότητά μας, όλοι είναι παράλυτοι χωρίς να ξέρουν τι πρόκειται να συμβεί, κανείς δεν ξέρει ποιος θα είναι ο επόμενος», πρόσθεσε ώρες πριν οι προϊστάμενοι αρχίσουν να ενημερώνουν όσους δεν πρόκειται να ανανεώσουν τις συμβάσεις τους, οι οποίες λήγουν στις 31 Μαρτίου. Η εν λόγω Γραμματεία είναι η πιο πληγείσα κρατική υπηρεσία, με 1.656 απολύσεις.
Τα δημόσια μέσα ενημέρωσης φιμώνονται
Τον Φεβρουάριο, ο Μιλέι διέταξε μονοετή παρέμβαση σε όλα τα κρατικά μέσα ενημέρωσης στο πλαίσιο ενός σχεδίου για την «αναδιοργάνωση των δημόσιων επιχειρήσεων». Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως το Radio Nacional ή το TV Pública, υπήρξαν απολύσεις, ενώ σε άλλες, όπως το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Télam, το οποίο ο Μιλέι έχει δηλώσει ότι θέλει να κλείσει, όλοι οι εργαζόμενοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα και τους απαγορεύτηκε η πρόσβαση στις εγκαταστάσεις.
Πανεπιστήμια και επιστημονική έρευνα σε κρίση
Το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, με περίπου 350.000 φοιτητές, κήρυξε την προηγούμενη εβδομάδα οικονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των περικοπών στον προϋπολογισμό της κυβέρνησης, ενώ προειδοποιεί ότι κινδυνεύει η λειτουργία των σχολών και των νοσοκομείων του.
Μια ομάδα ανθρώπων που μελετούν σε ένα κρύο, σκοτεινό δωμάτιο, που φωτίζεται μόλις και μετά βίας από ένα κερί. Αυτή η μεσαιωνική σκηνή, που αποτελεί την απαρχή του σύγχρονου πανεπιστημίου, απειλεί να γίνει το άμεσο μέλλον του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες (UBA), που απειλείται, όπως όλες οι δημόσιες σχολές στην Αργεντινή, από τις περικοπές χρηματοδότησης που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Χαβιέρ Μιλέι.
«Δεν έχω δει ποτέ μια προσαρμογή όπως αυτή που γίνεται τώρα. Η κατάσταση είναι πολύ ανησυχητική», λέει ο αντιπρύτανης του πανεπιστημίου, Emiliano Yacobitti. Το κατά πόσον το UBA θα μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί μετά τα μέσα του έτους παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.
Ο προϋπολογισμός των λειτουργικών δαπανών που διατίθεται σήμερα αποτελεί περικοπή σε πραγματικούς όρους κατά 80%. Δηλαδή για κάθε 10 πέσος που είχε το UBA τον Μάρτιο του 2023, τώρα έχει δύο, σύμφωνα με το πανεπιστήμιο. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινή ζωή του ιδρύματος; «Σύντομα δεν θα είμαστε σε θέση να πληρώσουμε τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίοι, από τον περασμένο Απρίλιο έως τον φετινό Απρίλιο, αυξήθηκαν κατά 577%», εξηγεί ο αντιπρύτανης Yacobitti. «Θα πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τους ανελκυστήρες. Οι βιβλιοθήκες θα πρέπει να λειτουργούν μόνο όσο υπάρχει φως της ημέρας», πρόσθεσε.
Στο CONICET, τον κύριο οργανισμό επιστημονικής έρευνας της Αργεντινής, έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής 140 απολύσεις, αλλά το αλυσοπρίονο έχει περάσει και από τις υποτροφίες διδακτορικών σπουδών -από 1.300 το 2023 έχουν μειωθεί σε 600- και από τον προϋπολογισμό της έρευνας, ο οποίος είναι ο ίδιος με πέρυσι, αλλά με αξία που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο του λόγω του πληθωρισμού.
«Είμαστε αντιμέτωποι με την αδυναμία να δώσουμε συνέχεια σε πολλά ερευνητικά προγράμματα», προειδοποιεί η Nuria Giniger, ερευνήτρια του CONICET και αντιπρόσωπος του συνδικάτου. «Ανάμεσά τους είναι και κάποια που είναι καίρια για την χώρα, όπως αυτά που σχετίζονται με ασθένειες όπως ο δάγκειος πυρετός», τονίζει. «Το άγχος που σχετίζεται με την εργασία έχει χιλιαπλασιαστεί. Ξεκίνησαν με την απόλυση του διοικητικού προσωπικού και τη μείωση των επιχορηγήσεων, αλλά ποιος μπορεί να πει ότι δεν θα συνεχίσουν με τους ερευνητές», προσθέτει, υπενθυμίζοντας ότι κατά τη διάρκεια της εκλογικής εκστρατείας ο Mιλέι δήλωσε πως «το CONICET όπως υπάρχει σήμερα, πρέπει να κλείσει».
Λιγότερος αργεντίνικος κινηματογράφος
Ο Braulio Vega Santana, 20 ετών, διαδήλωσε πριν από περισσότερες από 10 ημέρες έξω από τις πόρτες του κινηματογράφου Gaumont, ενός ιστορικού κινηματογράφου στο Μπουένος Άιρες που η κυβέρνηση θέλει να πουλήσει και αποτέλεσε το επίκεντρο μιας διαμαρτυρίας ενάντια στην δραστική μείωση» της χρηματοδότησης του αργεντίνικου κινηματογράφου από τη νέα κυβέρνηση.
Ο Vega Santana ετοιμάζεται τώρα να διαμαρτυρηθεί και πάλι για τις απολύσεις στο Εθνικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Τεχνών (INCAA) και τη λήξη των συμβάσεων ελεύθερων επαγγελματιών όπως και του ίδιου.
Νέοι και ηλικιωμένοι διαδήλωσαν στην Plaza del Congreso κατά του προέδρου Χαβιέ Μιλέι για την απόφασή του να μην χρηματοδοτήσει το INCAA και τον κινηματογράφο Gaumont, έναν πολιτιστικό χώρο που προβάλλει αργεντίνικες και λατινοαμερικάνικες ταινίες με πολύ χαμηλό κόστος.
Για τους εργαζόμενους του κλάδου, δεν είναι μόνο οι θέσεις εργασίας που διακυβεύονται με τις περικοπές στον πολιτισμό. Για τον Vega Santana, η πρόσβαση στον πολιτισμό και η ποικιλομορφία των καλλιτεχνικών, θεατρικών και λογοτεχνικών παραγωγών κινδυνεύει…». Το INCAA επιτρέπει σε παραγωγούς από οποιοδήποτε μέρος της χώρας, με οποιαδήποτε ιδεολογία, να γυρίσουν μια ταινία χωρίς προϋπολογισμό».
Πολιτικές αποτυχίες της κυβέρνησης Μιλέι
Από τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης, ο Μιλέι προσπάθησε να αναδιαμορφώσει το πολιτικό σύστημα της Αργεντινής με το διάταγμα έκτακτης ανάγκης (DNU) και τον νόμο «Βάσεις και αφετηρίες για την ελευθερία των Αργεντινών», γνωστό και ως νόμο Omnibus. Μεταξύ των δύο πρωτοβουλιών, η κυβέρνηση επιχείρησε να περάσει περισσότερα από χίλια άρθρα που κάλυπταν σχεδόν όλους τους σημαντικούς τομείς της ζωής των πολιτών, συναγωνιζόμενοι από πολλές απόψεις το ίδιο το Σύνταγμα.
Στις 21 Δεκεμβρίου 2023 ο Χαβιέρ Μιλέι υπέγραψε το Διάταγμα Αναγκαιότητας και Επείγοντος (DNU), το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 2 Ιανουαρίου και αποσκοπεί στην απορρύθμιση της οικονομίας και στην αναστολή των εργασιακών δικαιωμάτων.
Αρκετά άρθρα του DNU αμφισβητήθηκαν επιτυχώς από τους θιγόμενους, όπως η προσπάθεια να συμπεριληφθεί η εργασιακή μεταρρύθμιση με διάταγμα, γεγονός που οδήγησε τις συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες να καταθέσουν ασφαλιστικά μέτρα, τα οποία ανέστειλαν την έναρξη ισχύος του με δικαστική απόφαση. Στην περίπτωση της υπόθεσης που άσκησε η CGT, τα δικαστήρια αποφάνθηκαν επί της ουσίας της υπόθεσης και κήρυξαν τις μεταρρυθμίσεις αντισυνταγματικές. Ωστόσο, το DNU εφαρμόζεται σε όλες τις πτυχές που δεν αμφισβητήθηκαν από τα δικαστήρια, όπως ο νόμος περί ενοικίου.
Από την άλλη πλευρά, τον Ιανουάριο ο πρόεδρος κάλεσε έκτακτες συνεδριάσεις του Κογκρέσου για να συζητηθεί ο νόμος Omnibus, ο οποίος με τα 664 άρθρα του αποτελεί μια προσπάθεια αναδιαμόρφωσης των θεμελίων της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής της Αργεντινής.
Το νομοσχέδιο περιλάμβανε τόσο μεγάλο αριθμό και ποικιλία θεμάτων που ήταν αδύνατο να συζητηθεί σε βάθος. Το πιο επίμαχο σημείο ήταν αναμφίβολα η παραχώρηση εξουσιών στον πρόεδρο να παρακάμπτει το Κογκρέσο σε μελλοντικές αποφάσεις, γεγονός που δίχασε την παραδοσιακή δεξιά πτέρυγα που τον στήριξε στις εκλογές.
Τελικά, ο ίδιος ο Μιλέι αποφάσισε να άρει προσωρινά το νομοσχέδιο και το ανακοίνωσε από το Ισραήλ, όπου έκανε το πρώτο του επίσημο ταξίδι. Σε μήνυμα που μεταδόθηκε στα κοινωνικά του δίκτυα, ο πρόεδρος δήλωσε ότι θα συνεχίσει το κυβερνητικό του πρόγραμμα «με ή χωρίς την υποστήριξη της πολιτικής ηγεσίας που κατέστρεψε τη χώρα μας». Εξοργισμένος από την πρώτη πολιτική του αποτυχία, δημοσίευσε επίσης στα κοινωνικά δίκτυα έναν κατάλογο βουλευτών, χαρακτηρίζοντάς τους «πιστούς ή προδότες» ανάλογα με την ψήφο τους στην ειδική συνεδρίαση της Βουλής.
Ο Μιλέι μεταδίδει, άλλωστε, συνεχώς τις απόψεις του στα κοινωνικά του δίκτυα, τα οποία δηλώνει πως διαχειρίζεται προσωπικά και τα οποία χρησιμοποιεί τόσο για να ανακοινώνει μέτρα πολιτικής όσο και για να προσβάλλει δημοσίως τους επικριτές του.
Το «νέο κοινωνικό συμβόλαιο» με βάση τη συναίνεση της Ουάσιγκτον
Στην ομιλία του κατά την έναρξη των συνεδριάσεων του Κογκρέσου την 1η Μαρτίου, ο Μιλέι έδειξε για πρώτη φορά έναν διαλλακτικό τόνο καλώντας «κυβερνήτες, πρώην προέδρους και ηγέτες των κυριότερων πολιτικών κομμάτων» σε συνάντηση στην επαρχία Κόρδοβα για την υπογραφή «ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου που θα καθορίζει τις δέκα αρχές της νέας οικονομικής τάξης της Αργεντινής».
Η υπογραφή του λεγόμενου «Συμφώνου του Μαΐου» με άλλους ηγέτες εξαρτάται, ωστόσο, από την προηγούμενη έγκριση του νόμου Omnibus, τον οποίο ο Μιλέι σκοπεύει να επαναφέρει, και από τη θέσπιση μιας νέας δημοσιονομικής συμφωνίας.
Η πρώτη αρχή της νέας οικονομικής τάξης της Αργεντινής, «το απαραβίαστο της ατομικής ιδιοκτησίας», έχει μόνο προπαγανδιστικό σκοπό, εφόσον το δικαίωμα αυτό είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο στην Αργεντινή και κανείς δεν το αμφισβητεί.
Στη δεύτερη θέση έρχεται η «αδιαπραγμάτευτη δημοσιονομική ισορροπία», ακολουθούμενη από τη «μείωση των δημόσιων δαπανών σε ιστορικά επίπεδα, γύρω στο 25% του ΑΕΠ». Επίσης, «μία φορολογική μεταρρύθμιση για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης και να συζητηθεί εκ νέου η ομοσπονδιακή συν-συμμετοχή με τις επαρχίες».
Ακολουθούν εργασιακές και συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις, με δυνατότητα ιδιωτικοποίησης του συνταξιοδοτικού συστήματος, πολιτική μεταρρύθμιση και άνοιγμα της χώρας στο διεθνές εμπόριο.
Οι εν λόγω αρχές, οι οποίες παρουσιάζονται ως θεμελιώδεις νέες αρχές μιας νέας Αργεντινής, επαναλαμβάνουν, ωστόσο στην πραγματικότητα, τα δέκα σημεία του Αμερικανού οικονομολόγο John Williamson, του ιδεολόγου της Συναίνεσης της Ουάσινκτον (1989), τα οποία έκτοτε αποτελούν το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
