Τους δεσμούς πάθους και συν-δημιουργίας που ένωσαν σημαντικούς καλλιτέχνες του πρώτου μισού του 20ού αιώνα εξερευνά η έκθεση «Μοντέρνα ζευγάρια, 1900-1950», που παρουσιάζει το Centre Pompidou-Metz, σε συνεργασία με το Barbican Centre του Λονδίνου, από τις 28 Απριλίου έως τις 20 Αυγούστου.
Συντακτική ομάδα pass–world.gr
Σχέσεις σύνθετες και συχνά ανατρεπτικές για την εποχή τους, επίσημες, ελεύθερες ή κρυφές, ετεροφυλοφιλικές ή ομοφυλοφιλικές, μακρόχρονες ή εφήμερες, αναδεικνύονται μέσα από τα έργα καλλιτεχνών που έζησαν και δημιούργησαν μαζί.
Οι Ζαν Αρπ και Σοφί Τόιμπερ Αρπ, Μαν Ρέι και Λι Μίλερ, Φρίντα Κάλο και Ντιέγκο Ριβέρα, Σόνια και Ρομπέρ Ντελωναί, Μαξ Έρνστ και Ντοροθέα Τάννινγκ, Πάμπλο Πικάσο και Ντόρα Μάαρ, Βασίλι Καντίνσκι και Γκαμπριέλ Μούντερ, συγκαταλέγονται ανάμεσα στα σαράντα εμβληματικά ζευγάρια που παρουσιάζει η έκθεση.
Η θεματική παρουσίαση των έργων τους μέσα από το πρίσμα των ερωτικών και υπαρξιακών δεσμών τους, αναδεικνύει κοινές πηγές έμπνευσης, επιρροές, ανταλλαγές, εξερευνήσεις, αλλά και σημαντικές διαφοροποιήσεις κατά τη διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Ταυτόχρονα, φωτίζει μια ιστορική περίοδο, όπου σημειώνεται μια πρώτη διστακτική αλλά καίρια αλλαγή στην αναγνώριση των γυναικών ως καλλιτεχνών. Όπως σημειώνει ο Phillippe Dagen, κατά τους προηγούμενους αιώνες «η μόνη αποδεκτή θέση για τη γυναίκα μέσα στο ατελιέ, ήταν η καρέκλα ή το ντιβάνι, όπου πόζαρε, κατά προτίμηση γυμνή». Όπως επισημαίνει ίδιος, η ιστορία της τέχνης γράφεται ως επί το πλείστον με τους όρους του ανδρικού ηρωισμού.
Αυτή την ιστορική παραγνώριση επιχειρεί να ανατρέψει η έκθεση, παρουσιάζοντας το ξεχωριστό αποτύπωμα και την καλλιτεχνική συνεισφορά γυναικών δημιουργών, που μοιράστηκαν τη ζωή τους με σημαντικούς καλλιτέχνες.
Επιπλέον, παρουσιάζονται προσωπικότητες που το έργο τους παρέμεινε άγνωστο, υπό τη σκιά του/της συντρόφου τους, όπως για παράδειγμα της σχεδιάστριας Μαρσέλ Μουρ που ήταν σύντροφος της φωτογράφου και συγγραφέα Κλοντ Καχούν, ή της πιανίστριας Νέλυ φον Μούρσελ, συζύγου του ζωγράφου, αρχιτέκτονα και θεωρητικού Τέο φαν Ντέσμπουργκ.
Σύμφωνα με τους επιμελητές της έκθεσης, η καλλιτεχνική διαδρομή αυτών των συναισθηματικών διπόλων μπορεί να προσφέρει μια ριζική επανανάγνωση της ιστορίας της τέχνης, καθώς η ίδια η έννοια της νεωτερικότητας τίθεται υπό διερεύνηση μέσα από το πρίσμα αυτού του «οργανικού, δημιουργικού αλλά και κάποιες φορές εφήμερου κυττάρου, που αντιπροσώπευε το ζευγάρι των καλλιτεχνών».
Πηγές: Le Μonde, Centre Pompidou-Metz
