Πέντε άρθρα που αναλύουν την αθέατη πλευρά των γεγονότων και ενδιαφέρουσες ματιές στον κόσμο, την εβδομάδα που πέρασε.

Η συντακτική ομάδα του pass-world.gr τα διάλεξε και σας τα προτείνει.

1. Τόγνκα: Εκρηκτικές παράπλευρες απώλειες

Τα γεγονότα στην Τόνγκα υπογραμμίζουν  για άλλη μια φορά πόσο εύθραυστο είναι το παγκόσμιο υποθαλάσσιο καλωδιακό δίκτυο και πόσο γρήγορα μπορεί να τεθεί εκτός λειτουργίας. Ήδη από Το 2009 επιστημονική μελέτη έχει περιγράψει λεπτομερώς τα τρωτά σημεία του υποθαλάσσιου δικτύου τηλεπικοινωνιών σε διάφορες περιπτώσεις φυσικών κινδύνων. Τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε.

«Τα καλώδια τοποθετούνται στη συντομότερη (δηλαδή φθηνότερη) απόσταση μεταξύ δύο σημείων στην επιφάνεια της Γης. Πρέπει επίσης να τοποθετούνται κατά μήκος συγκεκριμένων γεωγραφικών θέσεων που επιτρέπουν την εύκολη τοποθέτηση, γι’ αυτό και πολλά καλώδια συγκεντρώνονται ασφυκτικά σε συγκεκριμένες τοποθεσίες» γράφει ο Dale Dominey-Howes, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνει.

Μερικά παραδείγματα είναι τα νησιά της Χαβάης, η διώρυγα του Σουέζ, το Γκουάμ και ο πορθμός Σούντα στην Ινδονησία. Τραγική ίσως ειρωνεία ότι οι περισσότερες από αυτές τις τοποθεσίες είναι εκτεθειμένες σε ανυπολόγιστους φυσικούς κινδύνους.

«Εάν ένα δίκτυο καταστραφεί, μπορεί να χρειαστούν ημέρες έως εβδομάδες (ή και περισσότερο) για την επισκευή των σπασμένων καλωδίων, ανάλογα με το βάθος του καλωδίου και το πόσο εύκολα προσβάσιμο είναι. Σε περιόδους κρίσης, τέτοιες διακοπές καθιστούν πολύ πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις, τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις να συμμετάσχουν στις προσπάθειες αποκατάστασης. Πολλά από αυτά τα υποθαλάσσια καλώδια περνούν κοντά ή ακριβώς πάνω από ενεργά ηφαίστεια, περιοχές που πλήττονται από τροπικούς κυκλώνες ή/και ενεργές σεισμικές ζώνες.»

Διαβάστε για το πώς μια φυσική καταστροφή μπορεί να φέρει ολοκληρωτικό black out στον ψηφιακό μηχανισμό που μας συντηρεί στο Τhe Conversation.

2. «Αυτός δεν είναι τρόπος να είσαι άνθρωπος»

«Για πάνω από το 99% της ιστορίας μας ως ανθρωπότητας, ζούσαμε κοντά στη φύση.  Ζούσαμε σε ανοιχτό χώρο. Το πρώτο σπίτι με στέγη εμφανίστηκε μόλις 5.000 χρόνια πριν. Η τηλεόραση λιγότερο από έναν αιώνα πριν. Τα συνδεδεμένα με ίντερνετ τηλέφωνά μας μόλις 30 χρόνια πριν. Για τη μεγάλη πλειονότητα της εξελικτικής μας ιστορίας των 2 εκατ. χρόνων, οι δαρβινικές δυνάμεις διέπλασαν τους εγκεφάλους μας έτσι, ώστε να έχουμε συγγένεια με τη φύση, σ’αυτό που ο βιολόγος Ε.Ο Γουίλσον αποκαλούσε «βιοφιλία». Αυτή η σχέση είχε οφέλη για την επιβίωση. Η επιλογή του οικοσυστήματος, η αναζήτηση τροφής, η αναγνώριση σημαδιών για επερχόμενες καταιγίδες, όλα αυτά ευνόησαν μια βαθιά συγγένεια με τη φύση.

Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι έχουν καταγράψει πως τέτοιες ευαισθησίες είναι ακόμη παρούσες στις ψυχές μας σήμερα. Περαιτέρω μελέτες καταδεικνύουν πως περισσότερος χρόνος στη φύση αυξάνει την ευτυχία και την ευεξία, λιγότερος αυξάνει το στρες και την ανησυχία. Συνεπώς, υπάρχει μια βαθιά αποσύνδεση μεταξύ του περιβάλλοντος χωρίς φύση που έχουμε δημιουργήσει και της «φυσικής» στοργής που νιώθουμε. Πρακτικά, ζούμε σε δύο κόσμους: σε εκείνον σε στενή επαφή με τη φύση, θαμμένο βαθιά στον αρχέγονο εγκέφαλό μας, και στον κόσμο χωρίς φύση των ψηφιακών οθονών και του τεχνητού περιβάλλοντος, διαμορφωμένο από την τεχνολογία μας και τα διανοητικά επιτεύγματά μας. Βρισκόμαστε σε πόλεμο με τον πατρογονικό εαυτό μας. Το κόστος αυτού του πολέμου γίνεται πλέον προφανές».

Διαβάστε περισσότερα για το πώς η «βιοφιλία» του Γουίλσον έχει διαταραχθεί ανεπανόρθωτα στο theatlantic

3. Υπέροχες εικόνες της υποθαλάσσιας ζωής μέσα από τον φακό των νικητών του Ocean Art Contest για το 2021

H πλούσια ζωή των ψαριών και των ζωντανών οργανισμών, που εκτυλίσσεται στα βάθη των Ωκεανών, αποτυπώνεται εντυπωσιακά από τον φακό των νικητών και νικητριών φωτογράφων του Ocean Art Contest για το 2021. Μια οικογένεια φαλαινών κοντά στην Τενερίφη, η δραστήρια κίνηση μέσα σε μια σπηλιά καρχαριών στην Αυστραλία, οι μάχες κυριαρχίας μεταξύ μικρών ψαριών έξω από το Βέλγιο, ένα χελωνάκι που αγωνίζεται να επιβιώσει στον Ειρηνικό Ωκεανό «ενάντια σε όλες τις πιθανότητες», είναι μερικές μόνο από τις εικόνες του υποθαλάσσιου πλούτου που μας χαρίζει η ματιά των φωτογράφων.

Διαβάστε το θέμα και δείτε τις φωτογραφίες στο Underwater Photography Guide

4. Η επαναπλαισίωση των φασιστικών πολιτιστικών μνημείων

Σε όλη την Ευρώπη, πολλά αμφιλεγόμενα μνημεία παραμένουν ακόμη άθικτα. Το BBC και ο Alex Sakalis επισκέφθηκε μια μικρή ιταλική πόλη η οποία βρήκε τρόπο να επαναπλαισιώσει την αρχιτεκτονική κληρονομιά του φασισμού. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο Andrea Di Michele, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μπολσάνο: «αφήνοντας τα μνημεία στη θέση τους, μπορείτε να αναλογιστείτε το πλαίσιο στο οποίο δημιουργήθηκαν. Δημιουργεί έναν διάλογο για αυτά και για τον φασισμό γενικότερα και μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τον ισχυρό αστικό αντίκτυπο της φασιστικής αρχιτεκτονικής και τις εκτεταμένες διαστάσεις των καλλιτεχνικών παρεμβάσεων. Αν τις μεταφέρεις σε μια αίθουσα ενός μουσείου δεν μπορείς να καταλάβεις τι αντίκτυπο προορίζονταν να έχουν και είχαν στην πόλη, στην πολεοδομική και τη συμβολική διάταξη».

Διαβάστε το θέμα και δείτε τα φασιστικά μνημεία στο BBC

5. «Σπάζοντας τα γκέτο»: Ο αγώνας για την άρση του κοινωνικού διαχωρισμού στα σχολεία του Τελ Αβίβ

To Τελ Αβίβ αυτό-χαρακτηρίζεται ως ένα «φιλελεύθερο καταφύγιο», όμως τα παιδιά των αιτούντων άσυλο στο Ισραήλ αναγκάζονται να πηγαίνουν σε ξεχωριστά, φτωχά σχολεία. Και οι γονείς αντιστέκονται. Ο νόμος του Ισραήλ απαγορεύει τις διακρίσεις κατά την εγγραφή των μαθητών, στη βάση της εθνικότητας, της ιθαγένειας ή της θρησκείας, ωστόσο χιλιάδες παιδιά αιτούντων άσυλο από αφρικανικές χώρες –όπως η Ερυθραία και το Σουδάν– φοιτούν σε διαχωρισμένα δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία στο Τελ Αβίβ. «Μια έρευνα της Haaretz, τον Δεκέμβριο του 2020, διαπίστωσε ότι πάνω από το 90% των παιδιών των αιτούντων άσυλο στα δημοτικά σχολεία του Τελ Αβίβ δεν μοιράζονται την τάξη με κανένα ισραηλινό παιδί, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε αυτό που οι ειδικοί και οι ακτιβιστές αποκαλούν “εκπαιδευτικά γκέτο”». Τώρα, οι γονείς τους έχουν προσφύγει στα δικαστήρια για να απαιτήσουν την ενσωμάτωση των παιδιών τους.

Διαβάστε το θέμα στο +972