Τεχνολογία ή παράδοση; Το φιλοσοφικό δίλημμα είναι ίσως τόσο παλιό όσο και η ίδια η ιστορία του πολιτισμού.
Ο Τέοντορ Αντόρνο και οι πνευματικοί του σύντροφοι από τη Σχολή της Φρανκφούρτης μας κληρονόμησαν ίσως την πιο εκλεπτυσμένη μορφή του μέσα από μια ανάλυση της παράταιρης διαλεκτικής μύθου και λόγου που εγκλείει μέσα του ο κάθε όρος της αντίθεσης. Πιθανότατα όμως δεν θα μπορούσαν να φανταστούν την τροπή που πήρε η σύγχρονη μουσική από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και τις αρχές του 2000. Ο Αντόρνο δεν φημιζόταν άλλωστε για την ανοχή του προς νέα και πειραματικά μουσικά είδη, αν κρίνει κανείς από τους μύδρους που εξαπέλυε εναντίον της Jazz.
Τα φιλοσοφικά ερωτήματα «απαλύνονται» καμιά φορά με περίεργους τρόπους. Δεν λύνονται βεβαίως. Αλλά υπάρχουν στιγμές που οι αισθήσεις, εκείνες οι ταπεινές και παραμελημένες λειτουργίες, αναδιατυπώνουν ανησυχίες με μια καταπληκτική σαφήνεια. Η αφή, η όσφρηση, η γεύση, η όραση και εν προκειμένω η ακοή.
Πριν από μερικούς μήνες η μουσική εταιρία Ableton έδωσε στη δημοσιότητα ένα σύντομο ντοκιμαντέρ που καταγράφει τη δημιουργία ενός δίσκου από το αμερικανικό συγκρότημα Battles. Το όνομα δεν τυχαίο. Η «μάχη» ή ορθότερα η «αναμέτρηση» αποτελεί τη μετάφραση του παραπάνω διλήμματος στο ηχητικό πεδίο: Αναλογικός ή ψηφιακός ήχος;
«Είχαμε πάντοτε αυτήν την ιδέα να διατηρήσουμε το yin και το yang του ηχητικού πεδίου σε αυτό που κάνουμε. Έτσι, έχουμε υπολογιστές και έχουμε και αναλογικά μηχανήματα. Μου αρέσει η ιδέα του να παντρεύεις την παράδοση με τη συνεχώς αναπτυσσόμενη δύναμη που παίρνεις από τους υπολογιστές», αναφέρει ο κιθαρίστας του συγκροτήματος Ian Williams στο ντοκιμαντέρ.
Ενώ ερωτηθείς για το αν βλέπει μειονεκτήματα στη χρήση της τεχνολογίας, ο Williams οριοθετεί με μια εντυπωσιακή καθαρότητα το διακύβευμα:
«Η τεχνολογία είναι και αυτή ένα πρόβλημα. Δεν έχει μόνο θετικά δηλαδή. Από τη μία, σκέφτομαι ότι όταν άρχισα να παίζω μουσική στη δεκαετία του ‘90 έβλεπα συγκροτήματα κάθε βράδυ και θυμάμαι ότι άρχισα να βαριέμαι, ήταν πάντα κιθάρα, μπάσο, τύμπανα, το ίδιο πράγμα κάθε βράδυ. Οπότε υπό αυτήν την έννοια πάλι καλά που η τεχνολογία ανακάτεψε λίγο τα πράγματα και μας έβαλε σε αυτήν τη νέα κατάσταση. Την ίδια στιγμή ωστόσο δημιουργεί μια αποστασιοποίηση. Όλοι ξέρουμε το πρόβλημα: Πηγαίνεις και ακούς μια ωραία και πρωτότυπη μουσική και γυρνάς και βλέπεις έναν τύπο σε ένα laptop. Και σκέφτεσαι μήπως θα έπρεπε να κάτσω σπίτι μου και να το ακούσω στο στερεοφωνικό μου; Υπάρχουν τα υπέρ, υπάρχουν και τα κατά. Νομίζω ότι η πρόκληση είναι το πως θα φέρεις πίσω την εγγύτητα. Αυτό προσπαθούμε όλοι… να βρούμε τρόπους πως θα το κάνουμε».
Η συνέχεια επί της οθόνης:
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη των Battles από την Ableton εδώ
