Η επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε βασικούς τομείς της ζωής μας προδιαγράφει ότι σύντομα πολλές θέσεις εργασίας θα αντικατασταθούν από τους αυτοματισμούς της τεχνολογικής αυτής επανάστασης. Σε αυτόν τον μετασχηματισμό της εργασίας, θα γίνει το βασικό εγγυημένο εισόδημα μια επιβεβλημένη συνθήκη;
Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Το βασικό εγγυημένο εισόδημα στηρίζεται στην ιδέα ότι κάθε πολίτης του κράτους λαμβάνει, σε τακτική βάση, μια κρατική χρηματοδότηση, ικανή να καλύψει βασικές του ανάγκες, χωρίς επιπλέον όρους και προϋποθέσεις.
Προορισμένο να αντιμετωπίσει της επιπτώσεις της ανισότητας και της φτώχειας με οριζόντιο τρόπο, το βασικό εγγυημένο εισόδημα έχει χαρακτηριστεί από τους επικριτές του ως μια πολιτική που θα ωθούσε τους ανθρώπους στην αντιπαραγωγικότητα και την αποφυγή της εργασίας.
Από την άλλη πλευρά, μελετητές της συγκεκριμένης πολιτικής, όπως ο Ρούτερ Μπρέγκμαν,σημειώνουν ότι μια τέτοια ιδέα συνολικά θα οδηγούσε σε θετικά κοινωνικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένου του χαμηλότερου κόστους υγείας, των καλύτερων σχολικών επιδόσεων, των υψηλότερων δεικτών χειραφέτησης, και της υψηλότερης οικονομικής ανάπτυξης.
Η συγκεκριμένη πολιτική εξετάστηκε κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930 στη Μεγάλη Βρετανία στον απόηχο της Μεγάλης Ύφεσης, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξε ένα οργανωμένο κίνημα για το εγγυημένο εισόδημα τη δεκαετία του 1960, όπως αναφέρει το Basic Income Today.
Παράλληλα, στην Ολλανδία και τη Γαλλία υπήρξαν κινήματα διεκδίκησης μιας τέτοιας ιδέας στις δεκαετίες του 1980 και του 1990, ενώ μετά την εποχή του κορωνοϊού η ιδέα επανήλθε εκ νέου στο προσκήνιο της συζήτησης.
Μάλιστα, το 2021 το ινστιτούτο Μαξ Πλανκ ξεκίνησε μια μεγάλη τριετή έρευνα για τα αποτελέσματα ου βασικού εγγυημένου εισοδήματος, με 1500 συμμετέχοντες/ουσες.
Wikimedia Commons/Scott Santens
Τεχνητή Νοημοσύνη και Βασικό Εγγυημένο Εισόδημα
Οι εξελίξεις στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης και ο ραγδαίος τρόπος με τον οποίο αναμένεται να επηρεάσουν τον τομέα της εργασίας έχουν φέρει στο προσκήνιο με μεγαλύτερη επίταση τη συζήτηση περί αναγκαιότητας θέσπισης βασικού εγγυημένου εισοδήματος.
Χαρακτηριστικά, ο Καθηγητής της Επιστήμης της Πληροφορικής Τζέφρι Χίντον, που θεωρείται ο «νονός της τεχνητής νοημοσύνης», δήλωσε πρόσφατα στο BBC ότι θα πρέπει να υπάρξει μια μεταρρύθμιση των επιδομάτων που θα δίνει σταθερά ποσά μετρητών σε κάθε πολίτη, ως απόρροια του γεγονότος ότι «η τεχνητή νοημοσύνη θα πάρει πολλές καθημερινές δουλειές».
Όπως σημείωσε ο ίδιος, στη συγκεκριμένη συνέντευξη, η τεχνητή νοημοσύνη θα αυξήσει μεν την παραγωγικότητα και τον πλούτο, όμως τα χρήματα θα πάνε στους πλούσιους «και όχι στους ανθρώπους των οποίων οι θέσεις εργασίας θα χαθούν και αυτό θα είναι πολύ κακό για την κοινωνία».
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που δημοσιεύει ο Guardian, τον Μάρτιο, μετά από ανάλυση της φύσης και των χαρακτηριστικών 22.000 εργασιακών καθηκόντων, το Ινστιτούτο Έρευνας Δημόσιας Πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου προέβλεψε ότι το 59% εξ αυτών θα μπορούσε να επηρεαστεί από την Τεχνητή Νοημοσύνη τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.
Απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το βασικό εγγυημένο εισόδημα θα μπορούσε να αποτελέσει μια προστατευτική δικλείδα για τους ανθρώπους που ενδέχεται να χάσουν τη δουλειά τους.
Όπως αναφέρει στο ίδιο άρθρο του Guardian, ο δρ Νιλ Χάουαρντ, ερευνητής κοινωνικής προστασίας για τη διεθνή ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ, το βασικό εγγυημένο εισόδημα θα αποτελούσε μια πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης για την επιβίωση της πλειονότητας του πληθυσμού στις συνθήκες που θα απειληθεί η εργασία τους.
Σε αντίθεση με τις προσδοκίες, λέει, «δεν θα οδηγούσε απαραίτητα τους ανθρώπους να κάνουν λιγότερη δουλειά: θα τους επέτρεπε να κάνουν καλύτερη δουλειά ή να επενδύσουν το χρόνο τους σε πιο χρήσιμες κοινωνικά δραστηριότητες», καταλήγει ο ίδιος.
Διαβάστε επίσης
Bασικό εισόδημα χωρίς όρους: Έρευνα στη Γερμανία μελετά τα οφέλη και τις επιπτώσεις του
Το ChatGPT και η ανησυχητική παγκόσμια κούρσα για την εκμετάλλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης