Πέντε άρθρα που αναλύουν την αθέατη πλευρά των γεγονότων και ενδιαφέρουσες ματιές στον κόσμο, την εβδομάδα που πέρασε. Η συντακτική ομάδα του pass-world.gr τα διάλεξε και σας τα προτείνει.

1. Πόλεμος στην Ουκρανία: Ποια ενέργεια συνιστά έγκλημα πολέμου και ποια γενοκτονία – Οι πιθανότητες δίκης του Πούτιν

Οι εικόνες από την Μπούσα, λίγο έξω από το Κίεβο, με τα σπαρμένα άκαμπτα πτώματα στους δρόμους, προκάλεσε διεθνή κατακραυγή κατά της Ρωσίας, εγείροντας το ζήτημα της διάπραξης άλλου ενός εγκλήματος πολέμου στον πόλεμο της Ουκρανίας που μαίνεται από τις 24 Φεβρουαρίου.

Όμως, τι συνιστά έγκλημα πολέμου; Τι προβλέπουν οι Συμβάσεις της Γενεύης για τους κανόνες του πολέμου; Έχουν διαπραχθεί στην Ουκρανία εγκλήματα πολέμου; Μπορεί ο Ρώσος ηγέτης, Βλαντίμιρ Πούτιν να διωχθεί με τέτοιες κατηγορίες; Κι αν ναι, ποιο όργανο έχει τη δικαιοδοσία παραπομπής του;

Το BBC ρίχνει φως στο δίκαιο του πολέμου.

2. Φτάνει πια με το tweeting!

«Φτάνει πια με το tweeting». Με αυτόν το τρόπο θα μπορούσε να συνοψίσει κανείς την οδηγία που εστάλη στα μέιλ των συντακτών των New York Times. 

Το μήνυμα της διεύθυνσης κατέστησε σαφές ότι η εφημερίδα θα ήθελε οι συντάκτες της να «διώξουν το μπλε πουλί από τα τηλέφωνά τους» ή τουλάχιστον «να μην το ταΐζουν τόσο συχνά».

«Νομίζω ότι αν ρίξετε μια ματιά σε ορισμένους δημοσιογράφους στους New York Times και αλλού – πόσο συχνά τουιτάρουν, τι τουιτάρουν, τη σημασία αυτών που τουιτάρουν, πόσο χρόνο ξοδεύουν σε αυτό – πρέπει να αναρωτηθείτε: Αν ο ρόλος σας είναι να ανακαλύπτετε σημαντικά γεγονότα και να τα λέτε στον κόσμο, είναι αυτός ο τρόπος που θέλετε να περνάτε τη μέρα σας;».

Διαβάστε ολόκληρο το θέμα στο niemanlab.org

3. Τα μανιτάρια επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας πάνω από 50 «λέξεις» – Αποκαλυπτική έρευνα

Μικρά, «ταπεινά», θαμμένα στο υπέδαφος ή ορατά στους κορμούς δέντρων, τα μανιτάρια μοιάζουν αυτάρκη και ανεξάρτητα, αλλά αποδεικνύεται πως είναι «μάστερ» στην επικοινωνία.

Μαθηματική ανάλυση των ηλεκτρικών σημάτων που μοιάζουν να στέλνουν οι μύκητες ο ένας στον άλλον, έχει καταγράψει μοτίβα με εντυπωσιακή δομική ομοιότητα με την ανθρώπινη επικοινωνία.

Το υπολογιστικό εργαστήρι του καθηγητή Άντριου Ανταμάτζκι του πανεπιστημίου της Δυτικής Αγγλίας στο Μπρίστολ, ανέλυσε τα μοτίβα της ηλεκτρικής δραστηριότητας από τέσσερα είδη μυκήτων, εισάγοντας μικροσκοπικά μικροηλεκτρόδια σε υπόστρωμα, γεμάτο με αποικίες νηματωειδών μαζών – τα λεγόμενα μυκήλια.

«Δε γνωρίζουμε αν υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ μεταξύ μοτίβων στους μύκητες και ανθρώπινου λόγου. Πιθανώς όχι» εξηγεί ο Ανταμάτσκι και προσθέτει: «Από την άλλη, υπάρχουν πολλές ομοιότητες στις πληροφορίες που επεξεργάζονται ζώντα υποστρώματα διαφορετικών κατηγοριών, οικογενειών και ειδών. Ήμουν πολύ περίεργος να μάθω».

Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Royal Society Open Science, κατέδειξε πως η δραστηριότητα αυτή ομοιάζει με λεξιλόγιο άνω των 50 λέξεων και πως η κατανομή αυτών των «μυκητιακών λέξεων» ταιριάζουν πολύ με εκείνες της ανθρώπινης γλώσσας.

Διαβάστε όλη την αποκαλυπτική έρευνα στον guardian

4. Προεδρικές εκλογές στη Γαλλία: Η υψηλή αποχή και οι μεγάλες προκλήσεις

Η πενταετής θητεία του Προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν φτάνει στο τέλος της, με τον πρώτο γύρο των Προεδρικών εκλογών να διεξάγεται την Κυριακή 10 Απριλίου. Οι Γάλλοι βίωσαν αυτή την πενταετία ένα πυκνό κύμα προκλήσεων από το κίνημα των κίτρινων γιλέκων, μέχρι την πανδημία και τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία. Ωστόσο, η αποχή αναμένεται ιδιαίτερα υψηλή.

«Οι Γάλλοι προσεγγίζουν τον πρώτο γύρο αυτών των εκλογών με την αίσθηση ότι βίωσαν μια μπαρόκ προεκλογική εκστρατεία, κουτσουρεμένη, χωρίς συζήτηση», αναφέρει ο δημοσιογράφος της Libération στην Paul Quinio, κάνοντας λόγο για πιθανή «αποχή ρεκόρ» στις εκλογές.

Η Μαρίν Λεπέν φαίνεται να βρίσκεται σε ισχυρότερη θέση από ποτέ και κατά ένα παράδοξο τρόπο δεν υπέστη φθορά από τις θέσεις της υπέρ του Πούτιν. Αντιθέτως ο έτερος ακροδεξιός υποψήφιος Ερίκ Ζεμούρ απαξιώθηκε ακριβώς για τη φιλορωσική του στάση.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, πανταχού παρών στη διπλωματική σκηνή για να προσπαθήσει να περιορίσει την επιθετικότητα του Πούτιν, αρχικά επωφελήθηκε στις δημοσκοπήσεις από το “φαινόμενο της σημαίας”. Αλλά ο πόλεμος τον «τιμώρησε» επίσης, καθυστερώντας την είσοδό του στην προεκλογική εκστρατεία.

Το ζήτημα της Ουκρανίας είναι επίσης στο επίκεντρο των λόγων που διχάζουν το εκλογικό σώμα της Αριστεράς, αποτελώντας αντικείμενο διαφωνιών ανάμεσα στους υποψηφίους Ζαν Λυκ Μελανσόν, Γιανίκ Ζαντό και Αν Ινταλγκό.

Πέραν, όμως, του πολέμου στην Ουκρανία, το μέλλον της Ευρώπης, οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που απασχολεί ιδιαίτερα τους νέους αλλά και η κοινωνική κρίση που αφορά τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης σημαντικού μέρους της γαλλικής κοινωνίας –ένα κύμα το οποίο προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά η Μαρίν Λεπέν– αποτελούν μέρος των προκλήσεων, την πολιτική απάντηση στις οποίες καλούνται να δώσουν οι Γάλλοι με την ψήφο τους.

Διαβάστε το άρθρο για το πώς διαμορφώνονται οι τοποθετήσεις των υποψηφίων στις Προεδρικές εκλογές της Γαλλίας σε μια σειρά προκλήσεων στη Libération.

5. H Λευκορωσία διώκει συντάκτες της Wikipedia

Με μηχανισμούς λογοκρισίας, η ρωσική κυβέρνηση επιδιώκει να ελέγξει την κάλυψη των δραστηριοτήτων της από τα μέσα ενημέρωσης αναφορικά με την εισβολή στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με καταγγελίες, ο στενός σύμμαχος του Πούτιν, o Πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο υιοθετεί την ίδια γραμμή. Όπως αναφέρει το Open Democracy, «τον τελευταίο μήνα, οι αρχές έχουν συλλάβει δύο συντάκτες της Wikipedia στη Λευκορωσία».

«Ο λόγος της σύλληψής τους φαίνεται να είναι η επεξεργασία άρθρων σχετικά με τη ρωσική εισβολή, καθώς και η επεξεργασία άρθρων για τον Λουκασένκο και τους πολιτικούς της λευκορωσικής αντιπολίτευσης», αναφέρει το ίδιο ρεπορτάζ.

Ο ένας από τους συλληφθέντες είναι ο Μαρκ Μπέρνσταϊν, που επεξεργαζόταν άρθρα για τη ρωσική και τη λευκορωσική έκδοση της Wikipedia από το 2006 και θεωρείται μια καθοριστική μορφή της κοινότητας.

Τον Μάρτιο του 2022, ο Μπέρνσταϊν επιμελήθηκε ένα άρθρο με τίτλο “Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (2022)”. Από την αρχή, αυτό το λήμμα της Wikipedia για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προκάλεσε την αντίδραση των ρωσικών αρχών.

Διαβάστε το ρεπορτάζ στo Οpen Democracy.