Ένα ολλανδικό δικαστήριο θα αποφασίσει αυτή την εβδομάδα (την Τετάρτη 1 Μαΐου), για μια ιστορική υπόθεση ενάντια στη Shell, όπου αυτός ο πετρελαϊκός κολοσσός κατηγορείται ότι υποκίνησε μια σειρά τρομερών παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων, που διαπράχθηκαν από τη νιγηριανή κυβέρνηση ενάντια στον λαό των Ogoni.
Οι Esther Kiobel, Victoria Bera, Blessing Eawo και Charity Levula μηνύουν τη Shell για αυτό που ονομάζουν τον ρόλο της στην παράνομη σύλληψη, κράτηση και εκτέλεση των συζύγων τους από τους νιγηριανούς στρατιωτικούς, μετά από τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων των Ogoni ενάντια στην καταστροφική μόλυνση της περιοχής τη δεκαετία του 1990.
«Ελπίζουμε ότι αυτή η απόφαση θα σηματοδοτήσει ένα σημαντικό βήμα προς τη δικαιοσύνη για τους 9 των Ogoni,» δήλωσε ο Mark Dummett, Διευθυντής του Τομέα Επιχειρήσεων και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων της Διεθνούς Αμνηστίας.
Αυτές οι γυναίκες πιστεύουν ότι οι σύζυγοί τους θα ήταν ακόμη ζωντανοί σήμερα, αν δεν ήταν η αμείλικτη επιδίωξη κέρδους της Shell, που ενθάρρυνε την αιματηρή καταστολή της νιγηριανής κυβέρνησης απέναντι σε διαδηλωτές/τριες, αν και γνώριζε το ανθρώπινο κόστος
«Παρά τις αποδείξεις ενάντια στη Shell, η εταιρεία κατάφερε να αποφύγει τη δικαιοσύνη για πολλά χρόνια. Αυτή η απόφαση θα μπορούσε να έχει τεράστια σημασία για τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, που έχουν υποστεί βλάβες από την απληστία και την απερισκεψία των διεθνών εταιριών, και αγωνίζονται έτσι ώστε αυτές να λογοδοτήσουν», λέει ο Mark Dummett, Διευθυντής του Τομέα Επιχειρήσεων και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων της Διεθνούς Αμνηστίας
Οι Esther Kiobel και Victoria Bera θα παρίστανται στο Επαρχιακό Δικαστήριο της Χάγης, μαζί με εκπροσώπους της Διεθνούς Αμνηστίας.
Η παραπομπή μιας ισχυρής πολυεθνικής εταιρίας στο δικαστήριο, για βλάβες που προκάλεσε στο εξωτερικό, είναι μια εξαιρετικά μακρόσυρτη διαδικασία. Η Esther Kiobel αρχικά κατέθεσε μήνυση εναντίον της Shell στη Νέα Υόρκη το 2002, αλλά το 2013 το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν δικαιοδοσία για την ακρόαση της υπόθεσης – συνεπώς το δικαστήριο στις ΗΠΑ δεν εξέτασε ποτέ την ουσία των κατηγοριών ενάντια στη Shell.
Οι Εννιά των Ogoni
Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε ανεξάρτητα τον ρόλο της Shell στις δολοφονίες, τους βιασμούς και τα βασανιστήρια που διεξήχθησαν από τη νιγηριανή κυβέρνηση στην προσπάθειά της να καταστείλει τις διαδηλώσεις.
Οι Barinem Kiobel, Baribor Bera, Nordu Eawo και Paul Levula κρεμάστηκαν το 1995, μετά από μια εμφανώς άδικη δίκη. Οι χήρες τους απαιτούν τώρα αποζημίωση και μια δημόσια απολογία από τη Shell για τον ρόλο που έπαιξε η εταιρία στα γεγονότα αυτά. Πέντε ακόμα άντρες, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη των διαδηλώσεων και συγγραφέα Ken Saro-Wiwa, εκτελέστηκαν μαζί τους. Έχουν γίνει συλλογικά γνωστοί ως οι Εννιά των Ogoni.
Οι τέσσερις ενάγουσες κατηγορούν τη Shell ότι ενορχήστρωσε την παράνομη σύλλψη και κράτηση των συζύγων τους, την παραβίαση της σωματικής ακεραιότητας των συζύγων τους, την παραβίαση του δικαιώματός τους σε μια δίκαιη δίκη και στη ζωή, και το δικό τους δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή. Η Διεθνής Αμνηστία υποστήριξε τη νομική ομάδα της Esther Kiobel, ώστε να φέρει την υπόθεση στην Ολλανδία το 2017, και κατέγραψε με λεπτομέρειες τον ρόλο της Shell στις συλλήψεις και τις εκτελέσεις, σε μια έκθεση με τίτλο: In The Dock.
Οι ενάγουσες καλούν επίσης το δικαστήριο να δώσει εντολή στην Shell να παραδώσει πάνω από 100.000 εσωτερικά έγγραφα που καταχωρήθηκαν ως εμπιστευτικά από την εταιρία, κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας στις ΗΠΑ, μεταξύ του 2002 και του 2013, και τα οποία είναι κρίσιμα για την υπόθεση.
Για περισσότερες πληροφορίες για τη μάχη της Esther Kiobel για δικαιοσύνη, δείτε: One Woman Vs Shell.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου στο amnesty.gr