Μια έκθεση ορόσημο για τη μελέτη και την καταγραφή των ανισοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο είδε πριν από λίγες μέρες το φως της δημοσιότητας. Οι διεθνούς κύρους οικονομολόγοι Λουκά Σανσέλ, Τομά Πικετί, Εμανουέλ Σαέζ και Γκαμπριέλ Ζουκμάν, παρουσιάζουν, στην έκθεσή τους, με τίτλο World Inequality Report 2022, τα πιο πρόσφατα δεδομένα αναφορικά με την εξέλιξη των ανισοτήτων σε βάθος δεκαετιών, ρίχνοντας ταυτόχρονα φως σε διαστάσεις όπως οι έμφυλες και οι περιβαλλοντικές ανισότητες.
Συντακτική ομάδα pass-world.gr
«Ζούμε σε έναν κόσμο με πληθώρα δεδομένων και παρόλα αυτά απουσιάζουν βασικές πληροφορίες σχετικά με την ανισότητα του εισοδήματος και του πλούτου. Οι αριθμοί που αφορούν την ανάπτυξη δημοσιεύονται κάθε χρόνο από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, αλλά αυτοί οι αριθμοί δεν δίνουν πληροφορίες για το πώς κατανέμεται η ανάπτυξη στον πληθυσμό, για το ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από τις οικονομικές πολιτικές. Η πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα είναι κρίσιμη για τη δημοκρατία», αναφέρουν οι συγγραφείς, στην παρουσίαση της έκθεσής τους.
Ποια είναι η επίδραση της πανδημίας του Covid-19 στο εισόδημα και τον πλούτο; Έχει ο κόσμος μας λιγότερες ανισότητες από ό,τι 20 χρόνια πριν; Ποιες είναι οι ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών τόσο σε κάθε χώρα, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο; Ποιες είναι οι επιπτώσεις της συγκέντρωσης πλούτου στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής; Αυτά είναι, μεταξύ άλλων, τα ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να απαντήσει η νέα έκθεση.
Η έκθεση συγκεντρώνει δεδομένα που προέρχονται από τη δουλειά από 1.000 ερευνητών/ριών που εργάστηκαν για τέσσερα χρόνια, στο πλαίσιο του Εργαστηρίου για την Παγκόσμια Ανισότητα (World Inequality Lab) με έδρες τη Σχολή Οικονομικών του Παρισιού και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, σε συνεργασία με την πλατφόρμα World Inequality Database.
«Η ανισότητα είναι πάντα μια πολιτική επιλογή»
«Η ανισότητα είναι πάντα μια πολιτική επιλογή», σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης Λουκά Σανσέλ, στο βίντεο της παρουσίασής της.
Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Σανσέλ, στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η πανδημία του Covid-19 έχει δημιουργήσει έναν ακόμη πιο πολωμένο κόσμο.
«Ενώ ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά περισσότερα από 3.600 δισεκατομμύρια ευρώ, επιπλέον 100 εκατομμύρια άνθρωποι εντάχθηκαν στις τάξεις της ακραίας φτώχειας», σημείωσε ο ίδιος .
Σύμφωνα με την έκθεση, οι 52 πλουσιότεροι άνθρωποι είδαν την αξία του πλούτου τους να αυξάνεται κατά 9,2% ετησίως τα τελευταία 25 χρόνια, πολύ περισσότερο από τους λιγότερο εύπορους.
Το 10% των πλουσιότερων ανθρώπων έχουν στα χέρια τους το 76% του παγκόσμιου πλούτου, αναφέρει η έκθεση.
Η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική αποτελούν τις περιοχές με τις μεγαλύτερες ανισότητες, ενώ η Ευρώπη καταγράφει τους χαμηλότερους δείκτες ανισότητας.
Στο επίπεδο της σύγκρισης των δεικτών σε μεγάλο ιστορικό βάθος, η έκθεση σημειώνει ότι οι παγκόσμιες ανισότητες φαίνεται να είναι σήμερα περίπου το ίδιο μεγάλες όσο ήταν στην κορύφωση του δυτικού ιμπεριαλισμού στις αρχές του 20ού αιώνα. Το μερίδιο του εισοδήματος που καταλαμβάνει σήμερα το φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού είναι περίπου το μισό από αυτό που ήταν το 1820, πριν από τη μεγάλη απόκλιση μεταξύ των δυτικών χωρών και των αποικιών τους.
«Με άλλα λόγια, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανύσουμε για να αναιρέσουμε τις παγκόσμιες οικονομικές ανισότητες που κληρονομήθηκαν από την πολύ άνιση οργάνωση της παγκόσμιας παραγωγής ανάμεσα στα μέσα του 19ου και στα μέσα του 20ού αιώνα», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Έμφυλες και περιβαλλοντικές ανισότητες
Οι ανισότητες μεταξύ των φύλων παραμένουν σημαντικές σε παγκόσμιο επίπεδο και η πρόοδος εντός των χωρών είναι πολύ αργή, υποστηρίζει η έκθεση. Όπως αναφέρεται, η ανισότητα των φύλων σε εισοδηματικό επίπεδο παραμένει πολύ υψηλή.
Σε έναν κόσμο ισότητας οι γυναίκες θα κέρδιζαν το 50% του συνολικού εισοδήματος από την εργασία, ενώ αυτή τη στιγμή αυτός ο δείκτης είναι μικρότερος του 35%.
Μάλιστα, η δυναμική στο επίπεδο των έμφυλων εισοδηματικών ανισοτήτων είναι διαφορετική μεταξύ των χωρών, με ορισμένες να καταγράφουν πρόοδο αλλά άλλες να βλέπουν μειώσεις στο μερίδιο των γυναικών στις αποδοχές.
Όσον αφορά το ζήτημα των περιβαλλοντικών ανισοτήτων, η αντιμετώπιση των μεγάλων ανισοτήτων στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αναφέρει η έκθεση.
Όπως αποτυπώνεται στους δείκτες, οι παγκόσμιες ανισότητες εισοδήματος και πλούτου συνδέονται στενά με τις οικολογικές ανισότητες και με τις ανισότητες στη συμβολή στην κλιματική αλλαγή.
Τονίζοντας ότι η αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα δεν είναι εφικτή χωρίς σημαντική ανακατανομή των εισοδηματικών και περιουσιακών πόρων, οι συγγραφείς της έκθεσης προτείνουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις φορολόγησης, όπως οι προοδευτικοί φόροι. Συζητούν επίσης τον ρόλο της εταιρικής φορολόγησης στην καταπολέμηση της ανισότητας και στην αύξηση της φορολογικής δικαιοσύνης.
Οι συγγραφείς τονίζουν ότι η αδιαφάνεια σχετικά με τις ανισότητες εισοδήματος και πλούτου υπονομεύει σοβαρά τις δυνατότητες ειρηνικής δημοκρατικής συζήτησης στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
«Είναι ζωτικής σημασίας οι κυβερνήσεις να παρέχουν δημόσια πρόσβαση σε αξιόπιστα και λεπτομερή φορολογικά στατιστικά στοιχεία, γεγονός που με τη σειρά του απαιτεί να λειτουργούν σωστά λειτουργικά συστήματα αναφοράς για το εισόδημα, την κληρονομιά και τον πλούτο. Χωρίς αυτό, είναι πολύ δύσκολο να διεξαχθεί μια τεκμηριωμένη συζήτηση σχετικά με την εξέλιξη της ανισότητας και το τι πρέπει να γίνει για αυτήν», καταλήγουν μεταξύ άλλων οι συγγραφείς.
Διαβάστε επίσης:
Η απλήρωτη εργασία των γυναικών στον πυρήνα της παγκόσμιας οικονομικής ανισότητας
