Η Αλγερία χρησιμοποιεί εξωτερικά προβλήματα, όπως η ένταση με το Μαρόκο, για να ασκήσει διώξεις σε αντιφρονούντες. Παρά τη σοβαρή κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, σχεδόν καμία κριτική δεν αρθρώνεται κατά του καθεστώτος του Αμπντλεμαντζίτ Τεμπουνέ από την Ευρώπη, μια ήπειρο που προσπαθεί να βρει νέους ενεργειακούς εταίρους.
Της Margarita Arredondas
Μετάφραση: Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Τον Φεβρουάριο του 2019, ξεκίνησε στην Αλγερία ένα ιστορικό κύμα λαϊκών διαδηλώσεων, που οδήγησε στην πτώση του πρώην προέδρου Αμπντελαζίζ Μπουτερφλίκα, μετά από 20 χρόνια στην εξουσία.
Το λεγόμενο αλγερινό κίνημα Χιράκ είχε ως στόχο να αποτρέψει μια πέμπτη θητεία του Μπουτερφλίκα, διεκδικώντας παράλληλα περισσότερη δημοκρατία και πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
Φέτος τον Φεβρουάριο, τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη των μαζικών διαδηλώσεων, οι Αλγερινοί ξαναθυμούνται το Χιράκ, εν μέσω ενός κύματος καταστολής από τη σημερινή κυβέρνηση του Αμπντελμαντζίτ Τεμπουνέ, πρώην υπουργού και πρώην πρωθυπουργού υπό το καθεστώς του Μπουτερφλίκα.
Ο Τεμπουνέ, ο οποίος κέρδισε τις εκλογές του 2019, στις οποίες υπήρξε χαμηλή συμμετοχή και έντονο μποϊκοτάζ από το Χιράκ, διατήρησε χαρακτηριστικά του προηγούμενου καθεστώτος.
Οι στρατιωτικές αρχές εξακολουθούν να διαδραματίζουν βασικό ρόλο και οι φωνές αμφισβήτησης φιμώνονται μέσω λογοκρισίας, πίεσης ή εκφοβισμού.
«Η σημερινή κυβέρνηση, που στερείται “νομιμοποίησης”, δεν έχει αλλάξει τίποτα σε σχέση με το καθεστώς Μπουτερφλίκα. Είναι μια πέμπτη θητεία χωρίς τον Μπουτερφλίκα, αλλά με το πολιτικό του πρόγραμμα», λέει στο ATALAYAR ένας Αλγερινός ακτιβιστής, ο οποίος προτιμά να μην αποκαλύψει την ταυτότητά του.
Αυτό επαναλαμβάνει και η Yasmine Hasnaoui, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Διεθνές Πανεπιστήμιο του Κουβέιτ, η οποία τονίζει ότι το αλγερινό καθεστώς «δεν έχει αλλάξει τον κατασταλτικό του χαρακτήρα και κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να εξαφανίσει το Χιράκ με κατασταλτικά μέσα».
«Όταν ο Τεμπουνέ ήρθε στην εξουσία χαρακτήρισε το Hirak ως ένα “ευλογημένο κίνημα” που “έσωσε την Αλγερία”, αλλά βλέπουμε την κυβέρνησή να εντείνει την καταστολή εναντίον του κινήματος, στοχοποιώντας ανεξάρτητους δημοσιογράφους, δικηγόρους, ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών και πολιτικά κόμματα που αντιτίθενται στο καθεστώς», λέει στο ATALAYAR.
Με την άφιξη του Τεμπουνέ στo Προεδρικό Μέγαρο, οι κινηματικές διαμαρτυρίες δεν σταμάτησαν.
Πράγματι, στο πλαίσιο της «νέας Αλγερίας» που ανακοίνωσε ο Τεμπουνέ, οι διαδηλωτές και διαδηλώτριες του Χιράκ συνέχισαν να απαιτούν δημοκρατική μετάβαση, μεταρρυθμίσεις και τον τερματισμό της επιρροής του στρατού σε όλους τους τομείς.
[…]
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι διώξεις συνεχίστηκαν εναντίον μελών του Χιράκ ή ατόμων που συνδέονται με το κίνημα, όπως ο δημοσιογράφος του Radio M και ανταποκριτής των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, Khaled Drareni, ο οποίο απελευθερώθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2021. Επίσης, είχαν συλληφθεί ο Abdelwahab Fersaui, πρόεδρος της ένωσης Youth Action Group, που απελευθερώθηκε στις 17 Μαΐου και ο Walid Kachida, ιδρυτής της σελίδας “Hiramemes” στο Facebook.
Μέχρι το τέλος του 2020, το έτος της πανδημίας, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέφεραν ότι υπήρχαν σχεδόν 100 κρατούμενοι συνείδησης στις αλγερινές φυλακές.
«Η κατάσταση επιδεινώθηκε σημαντικά όταν οι κρατούμενοι και οι δικηγόροι άρχισαν να καταγγέλλουν τις συνθήκες κράτησης των κρατουμένων: από τη στέρηση της επαφής με τον έξω κόσμο, την απομόνωση και την ανεπαρκή σίτιση, μέχρι την άρνηση περίθαλψης για σοβαρές ασθένειες και τα βασανιστήρια», αναφέρει η Louisa Dris-Aït Hamadouche, καθηγήτρια στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Αλγέρι.
Ωστόσο, η σκληρή καταστολή που ασκήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν εμπόδισε το Χιράκ να αναδιοργανωθεί και πάλι.
Στις 22 Φεβρουαρίου 2021, Αλγερινοί/ές από όλα τα μέρη της χώρας βγήκαν και πάλι στους δρόμους για να γιορτάσουν τη δεύτερη επέτειο του Χιράκ. Οι διαδηλωτές/ριες φώναζαν συνθήματα κατά του «στρατιωτικού κράτους» και της κυβέρνησης Τεμπουνέ, μιας εκτελεστικήςς εξουσία που την έκριναν παρόμοια με αυτή του Μπουτερφλίκα.
«Αυτές οι χιλιάδες Αλγερινοί/ές ήθελαν να δουν την αναδιοργάνωση του Χιράκ. Αυτές οι χιλιάδες Αλγερινοί ήθελαν να καταστήσουν σαφές ότι το κίνημα δεν έχει πεθάνει και ότι ο αγώνας για μια καλύτερη Αλγερία συνεχίζεται», τονίζει ο Ahmed Ghanem στο Orient XXI.
Πρόσφατες διώξεις και καταστολή
Μια σειρά πρόσφατων συμβάντων καταστολής και συλλήψεων αναδεικνύει τη σοβαρή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αλγερία σήμερα.
Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη του Χιράκ, η Αλγερία βιώνει ένα νέο κύμα καταστολής που πλήττει κυρίως ανεξάρτητους δημοσιογράφους, ακτιβιστές και πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στο κίνημα.
«Η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα: συλλήψεις, αστυνομική και νομική κακοποίηση ακτιβιστών, κοινωνικές και εργασιακές διακρίσεις… Μια καταστροφή με όλη τη σημασία της λέξης», λέει ένας Αλγερινός ακτιβιστής.
Η προηγούμενη χρονιά έκλεισε με τη σύλληψη του δημοσιογράφου Ihsane el Kadi, ενώ το 2023 ξεκίνησε με τη διάλυση του αλγερινού Συνδέσμου για την Υπεράσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (LADDH) μετά από 38 χρόνια δράσης.
Στη συνέχεια, η Αλγερία βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μετά τη φυγή από τη χώρα της γαλλοαλγερινής ακτιβίστριας και δημοσιογράφου Amira Bouraoui – μια υπόθεση που οδήγησε σε κύμα συλλήψεων στην Αλγερία, αναδεικνύοντας τη δεινή θέση των ακτιβιστών.
Για τη Laurence Thieux, ερευνήτρια και καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων, αυτή η καταστολή δεν είναι καινούργια, «απλώς παλαιότερα ήταν πιο επιλεκτική».
«Η Αλγερία αντιμετωπίζεται με πολύ περισσότερη ευμένεια σε διεθνές επίπεδο λόγω του πολέμου της Ρωσίας και Ουκρανίας [σ.τ.μ. καθώς αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική χώρα παροχής ενεργειακών πόρων], πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη πίεση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επειδή οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κάνουν τα στραβά μάτια», εξηγεί η Thieux στο ATALAYAR.
Απόσπασμα από το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Atalayar, στις 24 Φεβρουαρίου 2023.
