Στον απόηχο των δολοφονιών Αφροαμερικανών από λευκούς αστυνομικούς και λευκών αστυνομικών από έναν Αφροαμερικανό, οι ΗΠΑ βρίσκονται και πάλι αντιμέτωπες με το ζήτημα των φυλετικών διακρίσεων. Αυτό το περίπλοκο και ακανθώδες ζήτημα γίνεται φλέγον και αντιληπτό σε όλους, όταν συμβούν δραματικά και θανατηφόρα γεγονότα – στην πραγματικότητα είναι πάντα εκεί.
Του Guy P. Harrison
Το φυλετικό πρόβλημα των ΗΠΑ δεν έρχεται και παρέρχεται, ανάλογα με τις ανάγκες των τηλεοπτικών καναλιών. Αυτό νομίζουν μόνο όσοι δεν ενδιαφέρονται αρκετά. Ο ρατσισμός στις ΗΠΑ δεν θα τελειώσει μέχρι η πλειοψηφία των Αμερικανών να χωνέψει την άβολη αλήθεια ότι η κοινωνία τους έχει εμμονή με τον φυλετισμό, ότι είναι η πυριτιδαποθήκη μιας χώρας που χρειάζεται κοινωνικές και ψυχολογικές αλλαγές.
Ανεξάρτητα από τα γεγονότα, ορισμένοι Αφροαμερικανοί θεωρούν ότι ο ρατσισμός είναι η αιτία για κάθε έναν από αυτούς τους πυροβολισμούς της αστυνομίας, που αναδείχθηκαν τις τελευταίες μέρες. Ανεξάρτητα από τα γεγονότα, ορισμένοι λευκοί πιστεύουν ότι ο ρατσισμός δεν είναι η αιτία για κάθε έναν από αυτούς τους πυροβολισμούς της αστυνομίας. Αυτό όμως που επιδεινώνει την κατάσταση είναι το γεγονός ότι οι λευκοί Αμερικανοί δεν θέλουν να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι Αφροαμερικανοί συνδέονται με το παρελθόν τους. Η γλώσσα των περισσότερων λευκών, σήμερα, δείχνει ότι δεν έχουν ιδέα για ποιους λόγους οι Αφροαμερικανοί νιώθουν ένταση, ανάγκη να αμυνθούν ή ακόμα και φόβο για τη ζωή τους, όταν αλληλεπιδρούν με την αστυνομία.
Η τρομακτική και ιστορικά καταγεγραμμένη αντιμετώπιση των Αφροαμερικανών από όσους είχαν την εξουσία, καθ’ όλη τη διάρκεια της αμερικανικής ιστορίας, διαφεύγει της προσοχής τους. Εντούτοις, οι επιπτώσεις αυτού του αιματηρού και άδικου παρελθόντος δεν εξαφανίζονται επειδή ορισμένοι επιλέγουν να το αγνοούν.
Η σκληρή αλήθεια είναι ότι η τρέλα δεν πρόκειται να σταματήσει μέχρι οι ΗΠΑ αντιμετωπίσουν το φυλετικό πρόβλημα με ειλικρίνεια και θάρρος. Αυτό θα μπορούσε να γίνει από την αρχή, όταν συντασσόταν το Σύνταγμα. Όμως, παρά τη συλλογική σοφία και ευρηματικότητά τους, οι Πατέρες του Έθνους δεν ήταν αρκετά έξυπνοι, θαρραλέοι, ή ηθικοί για να το κάνουν.
Η αποδοχή της δουλείας στις νέες Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η δήλωση εντός του Συντάγματος ότι οι μαύροι ήταν κατά τα τρία πέμπτα άνθρωποι δεν ήταν μια καλή αρχή. Ήταν μια γραπτή υπόσχεση ότι ο κίνδυνος και τα προβλήματα έρχονται.
Μια λύση θα μπορούσε να έχει βρεθεί το 1865, όταν τέλειωσε ο Εμφύλιος Πόλεμος. Εκείνη η στιγμή ησυχίας, μετά από τόση αναταραχή, θάνατο και καταστροφή, θα ήταν ιδανική ευκαιρία να αποκατασταθούν τα πράγματα. Αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε. Αντίθετα, ο μεταπολεμικός φυλετικός διαχωρισμός και οι νόμοι του Τζιμ Κρόου (1) απλά διασφάλισαν ότι ο πόνος και το μίσος θα συνεχίζονταν.
Πολλοί λευκοί Αμερικανοί, σήμερα, κατηγορούν τους μαύρους Αμερικανούς ότι μεμψιμοιρούν. Έχουμε αφήσει πίσω τη δουλεία και τον φυλετικό διαχωρισμό, ένας μαύρος κατάφερε να φτάσει μέχρι τον Λευκό Οίκο, ισχυρίζονται. Αυτή η ψευδαίσθηση διαιωνίζει τη σύγκρουση. Το να αναγνωρίσεις την επίδραση της ιστορίας δεν σημαίνει ότι επιχειρείς να την εξωραΐσεις ή να τη δικαιολογήσεις. Το παρελθόν δίνει μορφή στο παρόν και το παρόν δίνει μορφή στο μέλλον. Το φυλετικό πρόβλημα θα εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι οι Αμερικανοί να αποδεχτούν ότι στα σημερινά πρωτοσέλιδα είναι γραμμένη η ιστορία τους.
Πρόσφατα μιλούσα με κάποιον που δεν γνώριζε ότι τον 20ό αιώνα οι μαύροι δολοφονούνταν κατά τη διάρκεια δημόσιων εορτών που εγκρίνονταν ή καθοδηγούνταν από τοπικούς φορείς. Πώς κάποιος που αγνοεί το παρελθόν ή το αρνείται ελπίζει να βρει απαντήσεις για το τωρινό φυλετικό πρόβλημα της Αμερικής;
Χωρίς την ιστορία, δεν υπάρχουν λύσεις
(1) Οι νόμοι του Τζιμ Κρόου ήταν οι πολιτειακοί και τοπικοί νόμοι που επέβαλλαν τον φυλετικό διαχωρισμό στις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες. Ίσχυσαν από το 1877 έως και το 1965.
To άρθρο δημοσιεύτηκε στο Psychology Today, στις 12 Ιουλίου 2016.
Για τον συγγραφέα
Ο Guy P. Harrison είναι συγγραφέας. Μεταξύ άλλων έχει γράψει το Φυλή και Πραγματικότητα (Race and Reality, Prometheus Books, 2010).