Εθνικισμός, φιλοαμερικανισμός και κοινωνικός συντηρητισμός. Αυτά ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της ορκωμοσίας του ακροδεξιού Ζαΐρ Μπολσονάρο στη θέση του Προέδρου της Βραζιλίας.
Του Αδάμου Ζαχαριάδη
Ο 63χρονος πρώην στρατιωτικός ορκίστηκε την πρώτη ημέρα του 2019, δύο μήνες μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές της χώρας. Ενώπιον πλήθους υποστηρικτών του επανέλαβε τις «δεσμεύσεις» του για καταπολέμηση της διαφθοράς και της εγκληματικότητας αλλά και για ώθηση της οικονομίας.
«Η Βραζιλία πάνω απ’ όλα, ο Θεός πάνω απ’ όλους» ήταν το κεντρικό σύνθημα της εκδήλωσης, απηχώντας το ιδιότυπο κράμα της πολιτικής του που συνδυάζει τον κοινωνικό αυταρχισμό με τον νεοφιλελευθερισμό και τον ακροδεξιό εθνικισμό.
Το ένα τρίτο του νέου υπουργικού συμβουλίου αποτελείται από πρώην αξιωματικούς του στρατού, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν συμμαθητές του Μπολσονάρο στη στρατιωτική ακαδημία αλλά και υποστηρικτές της στρατιωτικής χούντας του 1964-1985.
Στην ομιλία του, ο ίδιος επιτέθηκε εκ νέου στην Αριστερά, την οποία κατηγόρησε για την πορεία της Βραζιλίας τα τελευταία χρόνια, ενώ ενώπιον του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο σημείωσε ότι η μεταφορά της πρεσβείας της Βραζιλίας στο Ισραήλ, από το Τελ Αβίβ όπου βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ, είναι απλά θέμα χρόνου.
Στο πρόγραμμα του Μπολσονάρο, τον οποίο στήριξαν τα πλέον συντηρητικά στρώματα της βραζιλιάνικης κοινωνίας αλλά και μεγαλο-επιχειρηματικοί παράγοντες, περιλαμβάνονται δεσμεύσεις για απαγόρευση των αμβλώσεων και αφαίρεση του μαθήματος σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης από τα σχολεία, ενώ ο ίδιος σχεδιάζει να αποσύρει τη χώρα από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, να κατασκευάσει υδροηλεκτρικά φράγματα στον Αμαζόνιο και να εγκρίνει εξορύξεις στα εδάφη των ιθαγενών που ζουν στο τροπικό δάσος.
Από την πρώτη στιγμή, ο Μπολσονάρο κατέστησε σαφείς τις προθέσεις του, καθώς το πρώτο προεδρικό διάταγμα που εξέδωσε αποδίδει πλήρη αρμοδιότητα στο Υπουργείο Γεωργίας για τη γη των ιθαγενικών πληθυσμών της Βραζιλίας.
Αφαιρώντας τις αρμοδιότητες από το FUNAI, το Εθνικό Ιθαγενικό Ίδρυμα της Βραζιλίας, αρμόδιο για τις πολιτικές που αφορούν τους ιθαγενικούς πληθυσμούς και την αποτροπή εισβολών στα εδάφη τους, ο Μπολσονάρο κάνει το πρώτο του «δώρο» στις μεγάλες αγροβιομηχανίες, που επιδιώκουν την άγρια εκμετάλλευση των συγκεκριμένων περιοχών.
Επιπλέον, το συγκεκριμένο διάταγμα μετακινεί τη Βραζιλιάνικη Δασολογική Υπηρεσία, αντικείμενο της οποίας αποτελεί ο έλεγχος της εκμετάλλευσης των δασών, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, στο οποίο υπαγόταν μέχρι σήμερα, στο Υπουργείο Γεωργίας, το οποίο έτσι αποκτά υπερ-αρμοδιότητες στην ευαίσθητη περιοχή του Αμαζονίου και των δασών της χώρας.
Η κίνηση αυτή αναμένεται να προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις τόσο από τις κοινότητες των ιθαγενών, όσο και από τις οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος που βρίσκονται σε εγρήγορση ως προς τις κινήσεις του Μπολσονάρο.
Την επόμενη ημέρα, ο Μπολσονάρο υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που δίνει στην κυβέρνηση ευρύτατες εξουσίες ως προς τον έλεγχο της δράσης των διεθνών οργανισμών και των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη χώρα.
Σύμφωνα με το διάταγμα, που θα πρέπει να επικυρωθεί από το Κογκρέσο –όπως και το προηγούμενο– ο ΓΓ της κυβέρνησης αποκτά τη δυνατότητα να «επιβλέπει, να συντονίζει, να παρακολουθεί και να συνοδεύει τις δραστηριότητες και τις ενέργειες των διεθνών οργανισμών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων στην επικράτεια» της Βραζιλίας.
Σε ανάρτησή του στο Twitter την Τετάρτη, ο Μπολσονάρο καταφέρθηκε εναντίον των ΜΚΟ, υποστηρίζοντας ότι «εκμεταλλεύονται και χειραγωγούν» τον ιθαγενικό πληθυσμό της χώρας, που αριθμεί περίπου 900.000 ανθρώπους.
Με ταχείς ρυθμούς, το στίγμα της πολιτικής του Μπολσονάρο, που φάνταζε τρομακτικό ήδη από το επίπεδο των προεκλογικών του εξαγγελιών, παίρνει σάρκα και οστά, επιβεβαιώνοντας τους κινδύνους που σηματοδοτεί η ανάληψη της εξουσίας από έναν–άλλοτε απομονωμένο και γραφικό, αλλά σήμερα κραταιό– εκπρόσωπο του αυταρχισμού κάθε μορφής.
Διαβάστε επίσης: Βραζιλία: Οι δημοκρατίες πεθαίνουν και εντός δημοκρατίας
