Η Νότια Αφρική από τα τέλη Δεκεμβρίου προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) εναντίον του Ισραήλ, διατυπώνοντας την κατηγορία ότι αυτό διαπράττει πράξεις γενοκτονίας εναντίον των Παλαιστινίων. Πρόκειται για μια προσφυγή με σημαντική ιστορική αξία, ενώ αποτελεί την τέταρτη υπόθεση με την κατηγορία της γενοκτονίας που εκδικάζει το Δικαστήριο, μετά τις περιπτώσεις της Βοσνίας, της Μιανμάρ και της Ουκρανίας.
Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Στις 11 Ιανουαρίου ξεκίνησε η διήμερη ακρόαση της προσφυγής της Νότιας Αφρικής, με το Δικαστήριο να αναμένεται να βγάλει την αρχική απόφασή του πιθανόν μέχρι και τον Φεβρουάριο.
Καταθέτοντας την προσφυγή σε μια προσπάθεια να τερματιστούν οι μαζικές δολοφονίες αμάχων στη Γάζα, η Νότια Αφρική διατύπωσε το επιχείρημα ότι το Ισραήλ έχει επιδείξει ένα «μοτίβο γενοκτονικής συμπεριφοράς» από τότε που ξεκίνησε τον πόλεμο πλήρους κλίμακας στη Γάζα.
«Αυτές οι δολοφονίες δεν είναι τίποτα λιγότερο από την καταστροφή της ζωής των Παλαιστινίων. Προκαλούνται σκόπιμα και κανείς δεν εξαιρείται, ούτε καν τα νεογέννητα μωρά», ανέφερε η δικηγόρος Adila Hassim, εκπροσωπώντας τη Νότια Αφρική.
«Οι ενέργειες του Ισραήλ υπέβαλαν τους 2,3 εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας σε ένα πρωτοφανές επίπεδο επιθέσεων από αέρος, ξηράς και θαλάσσης, με αποτέλεσμα το θάνατο χιλιάδων αμάχων και την καταστροφή σπιτιών και βασικών δημόσιων υποδομών», πρόσθεσε η ίδια.
Η Νότια Αφρική υποστήριξε, παράλληλα, ότι το Ισραήλ εμπόδισε τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας σε όσους την είχαν ανάγκη και δημιούργησε τον κίνδυνο θανάτου από πείνα και ασθένειες, λόγω της αδυναμίας πρόσβασης βοήθειας.
«Σκοτώνονται στα σπίτια τους, στα μέρη όπου αναζητούν καταφύγιο, στα νοσοκομεία, στα σχολεία, στα τζαμιά, στις εκκλησίες και καθώς προσπαθούσαν να βρουν φαγητό και νερό για τις οικογένειές τους. Σκοτώνονται αν δεν καταφέρουν να εκκενώσουν τα μέρη στα οποία κατέφυγαν και ακόμη και όταν προσπαθούν να διαφύγουν κατά μήκος των ασφαλών διαδρομών που έχουν κηρυχθεί από το Ισραήλ», σημείωσε η δικηγόρος της Νότιας Αφρικής.
Καταθέτοντας τα επιχειρήματά της, η Νότια Αφρική ζητεί από το Ανώτατο Διεθνές Δικαστήριο να διατάξει το Ισραήλ να παύσει τη στρατιωτική του δράση.
Από την πλευρά του, το Ισραήλ αρνήθηκε σθεναρά όλες τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι ο στρατός του προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τη βλάβη των αμάχων και ότι η Νότια Αφρική προσπαθεί τόσο να χρησιμοποιήσει ως όπλο τον όρο γενοκτονία όσο και να παρέμβει στο δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ έναντι της Χαμάς.
Η αλληλεγγύη της Νότιας Αφρικής με τους Παλαιστινίους
Το κυβερνών Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο στη Νότια Αφρική συνδέεται με τον παλαιστινιακό αγώνα, με μακρόχρονους δεσμούς αλληλεγγύης, καθώς βλέπει σε αυτόν παραλληλισμούς με τον αγώνα κατά του άπαρτχαϊντ.
Ταυτόχρονα, η Νότια Αφρική καταδίκασε τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου και ζήτησε την απελευθέρωση των ομήρων.
«Η αντίθεσή μας στη συνεχιζόμενη σφαγή του λαού της Γάζας μάς οδήγησε ως χώρα να απευθυνθούμε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», δήλωσε ο Πρόεδρος της χώρας Σίριλ Ραμαφόζα.
«Ως λαός που κάποτε γεύτηκε τους πικρούς καρπούς της στέρησης, των διακρίσεων, του ρατσισμού και της κρατικά υποστηριζόμενης βίας, είμαστε αποφασισμένοι ότι θα σταθούμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας», πρόσθεσε ο Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής.
Η Νότια Αφρική θέλει το Διεθνές Δικαστήριο να διατάξει το Ισραήλ να αναστείλει αμέσως τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στη Γάζα και εναντίον της.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Ισραήλ θα αγνοούσε μια τέτοια εντολή και η δικαστική απόφαση δεν θα μπορούσε να αναγκάσει το Ισραήλ να συμμορφωθεί.
Ποια είναι η δικαιοδοσία και η δύναμη επιβολής του Διεθνούς Δικαστηρίου;
Οι αποφάσεις είναι του Διεθνούς Δικαστηρίου είναι θεωρητικά νομικά δεσμευτικές για τα μέρη του Δικαστηρίου, στα οποία περιλαμβάνονται το Ισραήλ και η Νότια Αφρική, αλλά στην πράξη, μη εκτελεστές.
Το Διεθνές Δικαστήριο θα μπορούσε να αποφανθεί γρήγορα σχετικά με το αίτημα της Νότιας Αφρικής προς το Ισραήλ να αναστείλει τη στρατιωτική του εκστρατεία.
Αυτό, θεωρητικά, όπως σημειώνει το BBC, θα προστάτευε τους Παλαιστίνιους, αλλά μια τελική απόφαση για το αν το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία θα μπορούσε να πάρει αρκετά χρόνια.
Το Διεθνές Δικαστήριο είναι το ανώτατο δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών, με έδρα τη Χάγη της Ολλανδίας, με αντικείμενό του να επιλύει διαφορές μεταξύ κρατών και να γνωμοδοτεί επί νομικών θεμάτων, όπως του ζητείται να πράξει και με το Ισραήλ.
Σε αντίθεση με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ), το Διεθνές Δικαστήριο δεν μπορεί να διώξει άτομα για εγκλήματα υψίστης σοβαρότητας, όπως η γενοκτονία. Ωστόσο, οι γνωμοδοτήσεις του έχουν βαρύτητα για τον ΟΗΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς.
«Εάν οι δικαστές πειστούν ότι οι επιθέσεις του ισραηλινού στρατού στη Γάζα είναι δυσανάλογες, θα μπορούσαν γρήγορα να ζητήσουν τη διακοπή των επιθέσεων του Ισραήλ και την παύση των εχθροπραξιών», αναφέρει στο Conversation o Βίκτορ Πέσκιν, ειδικός σε θέματα διεθνώς σχέσεων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Θεωρητικά, αυτό θα μπορούσε να ασκήσει δημόσια πίεση στο Ισραήλ να περιορίσει ή να σταματήσει τη στρατιωτική του εκστρατεία. Αλλά ακόμη και αν το Διεθνές Δικαστήριο ζητήσει κάτι τέτοιο, αυτό δεν θα σήμαινε απαραίτητα ότι το δικαστήριο θα αποφανθεί τελικά ότι έχει συμβεί γενοκτονία», συμπληρώνει ο ίδιος.
To Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης
«[Τ]ο Διεθνές Δικαστήριο θα μπορούσε να καλέσει τον ισραηλινό στρατό να τερματίσει ή να περιορίσει τη συμπεριφορά του στη Γάζα ή να διευκολύνει τη ροή της πολυπόθητης ανθρωπιστικής βοήθειας για τους Παλαιστίνιους, για παράδειγμα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ασκήσει σημαντική διεθνή πίεση στο Ισραήλ. Θα μπορούσε, επίσης, να ωθήσει τους ισχυρότερους συμμάχους του Ισραήλ, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στο Ισραήλ», καταλήγει ο Πέσκιν.
Πηγές: UN, BBC, Conversation
Διαβάστε επίσης:
Τι μπορεί να διδάξει για την Παλαιστίνη ο αγώνας ενάντια στο απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής;
