Την Κυριακή 11 Ιουλίου εκδηλώθηκε στην Κούβα ένα από τα μεγαλύτερα κύματα κοινωνικής διαμαρτυρίας στην πρόσφατη ιστορία της. Οι διαδηλώσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις του νησιού της Καραϊβικής και συνεχίστηκαν και τις επόμενες μέρες, είχαν μαζική συμμετοχή και αντιμετωπίστηκαν με καταστολή. Ενδεικτικές μιας σύνθετης κρίσης, οι πρόσφατες διαμαρτυρίες πυροδοτήθηκαν από την επιδείνωση των υγειονομικών, οικονομικών και πολιτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, όπως εξηγεί η δημοσιογράφος Τζέσικα Ντομίνγκες Ντελγκάδο που ζει στην Αβάνα.
Της Jessica Dominguez Delgado
Τα ξημερώματα της 11ης Ιουλίου 2021 ξεκίνησε μια κοινωνική διαμαρτυρία στο δήμο Σαν Αντόνιο ντε λος Μπάνιος. Μέσα σε λίγες ώρες, οι «φλόγες» αυτής της διαμαρτυρίας εξαπλώθηκαν σε όλη τη χώρα.
Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να απαιτήσουν ελευθερία, αλλαγές στην Κούβα, εμβόλια, το τέλος των καταστημάτων με ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα (MLC), την παραίτηση του προέδρου Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ και τη γενική βελτίωση της κατάστασης της χώρας.
Η κυβέρνηση τούς αποκάλεσε ανίδεους, βάνδαλους και ανεύθυνους και τους κατηγόρησε ότι ανταποκρίνονται σε εξωτερικά συμφέροντα, ενώ έδωσε «εντολή αγώνα» στους «επαναστάτες» και στις δυνάμεις ασφαλείας να πάνε να αντιμετωπίσουν αυτές τις λαϊκές κινητοποιήσεις.
Τα γεγονότα αυτά –πρωτοφανή σε έκταση– είναι αποτέλεσμα της επιδείνωσης των κοινωνικών, οικονομικών, υγειονομικών και πολιτικών συνθηκών στη χώρα. Παρακάτω εξετάζουμε ορισμένες από αυτές τις αιτίες.
Υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Η πανδημία Covid-19 έχει επιδεινωθεί στην Κούβα. Ενώ ο ιός είχε τεθεί υπό σχετικό έλεγχο, με πολύ χαμηλούς αριθμούς για την περιοχή, και είχε αρχίσει ο εμβολιασμός σε ορισμένες περιοχές της χώρας –στο πλαίσιο των δοκιμών του εμβολίου σε Κουβανούς– ξέσπασε ένα μεγαλύτερο κύμα λοιμώξεων και θανάτων.
Μέχρι τις 12 Απριλίου 2021, λίγο περισσότερο από ένα χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας, είχαν πεθάνει 467 άνθρωποι και είχαν διαγνωστεί 87.385 κρούσματα. Μόλις τρεις μήνες αργότερα, στις 12 Ιουλίου, ο αριθμός είχε αυξηθεί σε 1.579 θανάτους και 224.914 θετικά κρούσματα.
Η χειρότερη κατάσταση επικρατεί στην επαρχία Ματάνζας (περίπου 100 χλμ. ανατολικά της Αβάνας), όπου, μεταξύ 1ης και 10ης Ιουλίου, διαγνώστηκαν 16.447 κρούσματα. Ο κυβερνήτης της επαρχίας, Μάριο Σαμπίνες, δήλωσε στην αρχή της αύξησης των λοιμώξεων ότι υπήρχαν σχεδόν 6.000 κρεβάτια σε κέντρα καραντίνας, αλλά σημείωσε ότι θα χρειαστούν 3.000 επιπλέον κρεβάτια για να καλυφθεί ο μεγάλος αριθμός των κρουσμάτων.
Στις υπόλοιπες επαρχίες της χώρας, ιδίως στην πρωτεύουσα, καταγράφονται μερικές εκατοντάδες κρουσμάτων κάθε μέρα.
Η αύξηση του αριθμού των νοσηλευόμενων, η έλλειψη προμηθειών, φαρμάκων και η σταδιακή εξάντληση των διαθέσιμων υλικών και ανθρώπινων πόρων έχουν φέρει το σύστημα υγείας σε κατάσταση κρίσης, την οποία οι κυβερνητικές αρχές περιγράφουν ως «σύνθετη».
Εκτός από την έλλειψη πόρων για την αντιμετώπιση του Covid-19, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στη λεγόμενη «βασική λίστα φαρμάκων», γεγονός που έχει οδηγήσει στην επανεμφάνιση και άλλων ασθενειών, όπως η ψώρα. Ο βασικός κατάλογος φαρμάκων στην Κούβα ανέρχεται σε 619: τα 351 είναι για τα νοσοκομεία και τα 268 για τα φαρμακεία. Από αυτά, τα 263 (42%) είναι εισαγόμενα και τα 356 (58%) είναι εθνικά: 350 παράγονται από την BioCubaFarma, πέντε από τη βιομηχανία τροφίμων και ένα από το Εθνικό Κέντρο Γεωργικής Υγείας. Από αυτά που παράγονται από την BioCubaFarma, κατά μέσο όρο 85 ήταν «σε έλλειψη» το 2020.
Επιπλέον, υπάρχουν εισαγόμενα προϊόντα, που δεν μπορούσαν να εισαχθούν τους τελευταίους μήνες και τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως στη δευτεροβάθμια υγειονομική περίθαλψη.
Ο Υπουργός Δημόσιας Υγείας, Χοσέ Άνχελ Πορτάλ, αναγνώρισε ότι η κατάσταση διαθεσιμότητας των φαρμάκων παραμένει «οριακή» και πρότεινε ως εναλλακτική λύση την παραγωγή και χρήση φυσικών και παραδοσιακών φαρμάκων. Αντιμέτωποι με την έλλειψη φαρμάκων σε φαρμακεία, οι Κουβανοί αναζήτησαν άλλους τρόπους πρόσβασης σε φάρμακα: ομάδες δωρεών και ανταλλαγής σε κοινωνικά δίκτυα, εμπορία στην παράνομη αγορά και παραγγελίες από το εξωτερικό.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, Κουβανοί χρήστες του Twitter ξεκίνησαν την καμπάνια #SOSMatanzas, στην οποία κατάφεραν να στρατεύσουν influencers και διεθνείς προσωπικότητες όπως η Μία Καλίφα, ο Αλεχάντρο Σανθ, ο Ντάντι Γιάνκι, ο Πάκο Λεόν, και ο ράπερ Residente (Calle 13), μεταξύ άλλων. Η κινητοποίηση έχει ως στόχο να καταγγείλει την κατάσταση κατάρρευσης και να απαιτήσει τη δημιουργία νόμιμων διαύλων για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας από τη διασπορά, συμπεριλαμβανομένου ενός διαδρόμου μεταξύ της κουβανικής κοινότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες και του αρχιπελάγους, ο οποίος δεν θα ήταν υπό τη διαχείριση του κουβανικού κράτους που δεν εμπιστεύονται.
Η κυβέρνηση της Κούβας κατήγγειλε ότι η εκστρατεία αυτή συνδέεται με τα παρεμβατικά συμφέροντα της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Αρνείται ότι δεν δέχεται ανθρωπιστική βοήθεια, αν και εξακολουθεί να απαιτεί να φτάνει «μέσω των κατάλληλων διαύλων».
Μέρος της δημόσιας συζήτησης που προκλήθηκε από τη σοβαρότητα της υγειονομικής κρίσης των τελευταίων ημερών αφορά και τη συνύπαρξη του πληθυσμού της Ματάνζας με εκατοντάδες Ρώσους τουρίστες.
Τα σύνορα της χώρας παραμένουν ανοιχτά για τον διεθνή τουρισμό, ο οποίος περιορίζεται στα κυριότερα τουριστικά θέρετρα. Όμως, οι αεροπορικές αρχές επιτρέπουν πολύ λίγες πτήσεις προς τους κύριους θύλακες της κουβανικής μετανάστευσης (Ηνωμένες Πολιτείες), από όπου καταφθάνουν εμβάσματα και αποστολές που συμβάλλουν στην ανακούφιση της γενικής κρίσης.
Η κυβέρνηση της Κούβας, και συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός Μανουέλ Μαρέρο (από τις 21 Δεκεμβρίου 2019) δήλωσε, σε τηλεοπτική του εμφάνιση, ότι δεν θεωρεί τους Ρώσους τουρίστες ως παράγοντα μόλυνσης και ότι θα έκλεινε τη χώρα μόνο σε ακραίες καταστάσεις. Κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους, έφτασαν 122.000 τουρίστες, ενώ ο υψηλότερος αριθμός πριν από την πανδημία ήταν 4,2 εκατομμύρια.
Παρόλο που η Κούβα είναι η πρώτη στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής που ανέπτυξε τα δικά της εμβόλια (πέντε στον αριθμό) κατά του Covid-19, μόνο το υποψήφιο εμβόλιο Abdala έχει αδειοδοτηθεί επί του παρόντος (με αποτελεσματικότητα άνω του 90%). Ως εκ τούτου, εμβολιασμός να έχει επίσης καθυστερήσει. Η Κούβα επένδυσε στην ανάπτυξη των δικών της εμβολίων και αποφάσισε να μην ενταχθεί στον διεθνή μηχανισμό COVAX. Αυτό σήμαινε ότι η χρήση των κουβανικών υποψήφιων εμβολίων ήταν πειραματική και περιορισμένη για αρκετούς μήνες, μέχρι που στις 9 Ιουλίου ένα από τα δύο πιο προηγμένα εμβόλια, το Abdala, έλαβε άδεια επείγουσας χρήσης από την εθνική ρυθμιστική αρχή της Κούβας (με ποσοστό αποτελεσματικότητας 92,28% μετά από τρεις ενέσεις, σύμφωνα με την BioCubaFarma).
Σε κλινικές δοκιμές και μελέτες παρέμβασης, έως τις 10 Ιουνίου, 3.045.823 άτομα είχαν λάβει τουλάχιστον μία δόση και 1.862.930 είχαν ολοκληρώσει το σχήμα τριών δόσεων Abdala ή Soberana 02 + Soberana Plus. Ωστόσο, αυτές περιορίστηκαν στις επαρχίες της Αβάνας, της Ματάνζας, της Γκράνμα, του Γκουαντάναμο και του Σαντιάγο ντε Κούβα, καθώς και στο υγειονομικό προσωπικό. Η επέκταση του εμβολιασμού ήταν ένα από τα αιτήματα που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων.
Οικονομική κρίση
Η επισφαλής οικονομική κατάσταση ενός ολοένα και αυξανόμενου αριθμού ανθρώπων, η δολαριοποίηση της οικονομίας και η δύσκολη πρόσβαση σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης –που πωλούνται από τα τέλη του 2019 σε ξένο νόμισμα– έχουν αυξήσει την ανισότητα και αποτελούν μια από τις κύριες πηγές δυσαρέσκειας.
Τον Οκτώβριο του 2019, η κυβέρνηση της Κούβας ανακοίνωσε τη δυνατότητα αγοράς οικιακών συσκευών, ανταλλακτικών αυτοκινήτων και άλλων αγαθών σε ελεύθερα μετατρέψιμα νομίσματα (MLC). Αυτό που ανακοινώθηκε ως μια προσωρινή επιλογή, η οποία περιοριζόταν στην εμπορία ειδών μεσαίου και υψηλού επιπέδου, σύντομα έγινε ο κανόνας.
Στην επιχειρηματολογία τους, οι Αρχές διαβεβαίωσαν ότι μέρος των κερδών από τα καταστήματα MLC θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη της εθνικής βιομηχανίας, ώστε να είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς και τελικά να εξάγει.
«Είναι απαραίτητο να πωλείται ένας αριθμός εμπορευμάτων σε ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα, προκειμένου να υπάρχει συνάλλαγμα και να συνεχιστεί η ανάπτυξη αυτού του είδους πώλησης. Μέρος των χρημάτων που θα εισπράττονται με αυτόν τον τρόπο θα εισάγεται στην εθνική βιομηχανία, έτσι ώστε να γίνει πηγή εφοδιασμού για αυτά και για άλλα καταστήματα», είχε δηλώσει τότε ο Μιγκέλ Ντίας Κανέλ.
Ενάμιση χρόνο αργότερα, τα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης διατίθενται σχεδόν αποκλειστικά σε ξένο νόμισμα, ενώ αυξάνεται και ο αριθμός των υπηρεσιών που διατίθενται μόνο με αυτόν τον τρόπο.
Παρόλο που η επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία της χώρας έχει καθοριστεί από την 1η Ιανουαρίου 2021 στα 24 κουβανικά πέσος (CUP) ανά αμερικανικό δολάριο, δεν είναι δυνατή η αγορά ξένου συναλλάγματος σε αυτή την ισοτιμία. Η ανεπίσημη αγορά έχει αναλάβει να καλύψει τη ζήτηση ξένου συναλλάγματος για αγορές σε καταστήματα (όλα κρατικά) ή για να μετάβαση πολιτών στο εξωτερικό, είτε ως μετανάστες είτε για ψώνια. Η ισοτιμία που ισχύει στην άτυπη αγορά είναι εκείνη που έχει μετατραπεί στο πραγματικό σημείο αναφοράς για τις τιμές της αγοράς.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν η Κεντρική Τράπεζα της Κούβας (BCC) ανακοίνωσε στις 10 Ιουνίου 2021 ότι δέκα ημέρες αργότερα θα ανέστειλε προσωρινά τις τραπεζικές καταθέσεις σε αμερικανικά δολάρια. Σύμφωνα με τις αρχές, το μέτρο αυτό οφείλεται στα «εμπόδια που επιβάλλει ο οικονομικός αποκλεισμός των ΗΠΑ στο εθνικό τραπεζικό σύστημα αναφορικά με οποιαδήποτε κατάθεση στο εξωτερικό μετρητών σε αμερικανικά δολάρια ΗΠΑ που έχουν εισπραχθεί στη χώρα».
Ωστόσο, αρκετοί οικονομολόγοι έχουν επισημάνει ότι το μέτρο αυτό δίνει τη δυνατότητα της ταχείας είσπραξης αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων που κυκλοφορούν σε μετρητά στη χώρα, σε μια εποχή που οι κουβανικές τράπεζες αντιμετωπίζουν οξεία κρίση ρευστότητας, και ακριβώς τη στιγμή που η Κούβα έχει καταλήξει σε συμφωνίες με τη Λέσχη του Παρισιού [δημόσιοι πιστωτές] για να αποφύγει την αθέτηση των υποχρεώσεών της για πληρωμές.
Μια απορυθμισμένη «οικονομική τάξη»
Η εφαρμογή της “Tarea Ordenamiento”, με στόχο την κατάργηση του υφιστάμενου νομισματικού δυϊσμού, την προσαρμογή των συναλλαγματικών ισοτιμιών και της μισθολογικής κλίμακας, ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021, μετά από πολυετή αναβολή. Η χρονική συγκυρία, ωστόσο, δεν θα μπορούσε να είναι πιο αποθαρρυντική: ο πρώτος χρόνος της πανδημίας με τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειές που επέφερε είχε μόλις περάσει και είχε ήδη ξεκινήσει μια διαδικασία επαναδολαριοποίησης της οικονομίας.
Εκτός από τη νομισματική και συναλλαγματική ενοποίηση που εξάλειψε το κουβανικό μετατρέψιμο πέσο (CUC) –ένα από τα δύο κουβανικά νομίσματα που κυκλοφορούσαν στη χώρα– και τις πολλαπλές συναλλαγματικές ισοτιμίες, προστέθηκαν δύο άλλα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί εδώ και χρόνια: η κατάργηση των επιδοτήσεων και των μπόνους και η αλλαγή των μισθολογικών εισοδημάτων.
Η αύξηση των μισθών και των συντάξεων υποτίθεται ότι θα διόρθωνε την ανεστραμμένη πυραμίδα των εισοδημάτων, εξασφαλίζοντας μια καλύτερη κατανομή του πλούτου ανάλογα με την εργασία του καθενός και μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Ωστόσο, έξι μήνες μετά την εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων, ο πληθωρισμός απορρόφησε τα κέρδη από την αύξηση των μισθών. Οι αυξήσεις των τιμών σε όλους τους τομείς της οικονομίας τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, δεν έχουν σταματήσει. Πολλοί άνθρωποι κερδίζουν τώρα περισσότερα, αλλά έχουν λιγότερη αγοραστική δύναμη.
Η κρίση είναι επίσης κοινωνική
Η κυβέρνηση, χωρίς χρήματα για να εισάγει τα τρόφιμα που χρειάζεται η χώρα, δεδομένης της επισφάλειας της εθνικής παραγωγής, κάλεσε στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής, με ισχνά αποτελέσματα.
Η εξασφάλιση της τροφής παραμένει ένα από τα πιο δύσκολα καθημερινά εγχειρήματα.
Η μικρή διαθεσιμότητα των καταναλωτικών αγαθών –για να μην αναφέρουμε την έλλειψη ποικιλίας και την κακή διατροφική τους ποιότητα– και οι υψηλές τιμές έχουν καταστήσει το πρόβλημα αυτό κύριο μέλημα των οικογενειών, σε σημείο που το κράτος, από το 2007, το θεωρεί πρόβλημα εθνικής ασφάλειας που επιδεινώνεται καθημερινά.
Η επιστροφή των διακοπών ρεύματος
Ένα άλλο ζήτημα που έχει προκαλέσει μεγάλη ένταση και αβεβαιότητα στους Κουβανούς είναι η επιστροφή των διακοπών ρεύματος. Η Εθνική Ένωση Ηλεκτρισμού (UNE) και το Υπουργείο Ενέργειας και Μεταλλείων (Minem) εξέδωσαν επίσημο σημείωμα στις 21 Ιουνίου σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των διακοπών ρεύματος στις υπηρεσίες της χώρας. Σύμφωνα με το ανακοινωθέν, η κατάσταση αυτή είναι προσωρινή και οφείλεται σε συνδυασμό διαφόρων παραγόντων: τεχνολογικοί περιορισμοί των γεννητριών, συντήρηση των μονάδων αυτών, βλάβες στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και περιορισμός της διανομής καυσίμων για τις γεννήτριες. Γραφειοκρατική γλώσσα για να αποφύγει να πει ότι οι γεννήτριες είναι απαρχαιωμένες και ότι δεν υπάρχουν αρκετά καύσιμα που έρχονται στην Κούβα.
Το αποτέλεσμα ήταν η επιστροφή των «εναλλαγών», με βάση τις οποίες τα κυκλώματα της χώρας διακόπτονται για 4 ώρες το πολύ την ημέρα, οι οποίες όμως επεκτάθηκαν σε 6 ώρες στις 30 Ιουνίου. Ωστόσο, η πραγματικότητα ήταν ότι οι διακοπές ρεύματος διήρκεσαν πολύ περισσότερο σε αρκετές περιοχές, ιδίως έξω από την Αβάνα. Στο Σας Αντόνιο ντε λος Μπάνιος, όπου ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες, οι κάτοικοι ανέφεραν 12ωρες διακοπές ρεύματος για αρκετές συνεχόμενες ημέρες. Μετά τη λαϊκή κινητοποίηση, διατυπώθηκε η υπόσχεση ότι αυτές οι διακοπές θα σταματήσουν σύντομα.
Οι σημερινές κοινωνικές συνθήκες θυμίζουν τη λεγόμενη ειδική περίοδο της δεκαετίας του 1990, όταν η χώρα διένυε μια σοβαρή οικονομική κρίση. Για πολλούς Κουβανούς, η σημερινή κατάσταση είναι η ίδια ή και χειρότερη από εκείνη.
Προγενέστερες ενδείξεις της κοινωνικής δυσφορίας
Οι πρόσφατες διαδηλώσεις δεν είναι η πρώτη έκφραση πολιτικής δυσαρέσκειας τους τελευταίους μήνες. Είναι οι πρώτες που έχουν ένα λαϊκό και μαζικό χαρακτήρα. Όμως υπάρχουν αρκετά περιστατικά που διαμορφώνουν το υπόβαθρο του ξεσπάσματος της 11ης Ιουλίου.
Αφού οι Αρχές εισέβαλαν στην έδρα του Κινήματος San Isidro (MSI) στην Παλιά Αβάνα, τη νύχτα της 26ης Νοεμβρίου 2020, και έδιωξαν όσους είχαν ξεκινήσει απεργία πείνας, απεργία δίψας ή και τα δύο για να διαμαρτυρηθούν για τη σύλληψη και τη δίκη ενός μέλους τους (του ράπερ Denis Solis), περίπου είκοσι νέοι συγκεντρώθηκαν μπροστά από το Υπουργείο Πολιτισμού για να απαιτήσουν διάλογο με τις Αρχές. Η ομάδα και τα αιτήματα αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας και συγκέντρωσαν περισσότερα από 300 άτομα.
Στις 27 Νοεμβρίου 2020, συνέβη στην Κούβα ένα γεγονός πρωτοφανές από το 1959. Για πρώτη φορά, μια πολυσυλλεκτική ομάδα αυτό-οργανωμένων ανθρώπων, με διαφορετικά πολιτικά αιτήματα, κατέλαβε τον δημόσιο χώρο και κατάφερε να ασκήσει πίεση σε ένα κυβερνητικό όργανο: το Υπουργείο Πολιτισμού.
Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, οι Αρχές βρήκαν αφορμές για να αναστείλουν τον διάλογο και να ξεκινήσουν εκστρατεία απονομιμοποίησης του κινήματος, κατηγορώντας τους συμμετέχοντες ότι υποκινούνται από ξένα συμφέροντα. Στη συνέχεια ξεκίνησε μια περίοδος που διήρκεσε αρκετούς μήνες, κατά τη διάρκεια της οποίας οι συλλήψεις, καθώς και οι σοβαρές επιθέσεις δυσφήμισης από τα μέσα επίσημης προπαγάνδας εναντίον οποιουδήποτε είχε σχέση με τα γεγονότα της 27ης Νοεμβρίου ήταν καθημερινές.
Όλες οι προτάσεις για διάλογο με την κοινωνία των πολιτών αντιμετωπίστηκαν με την ίδια αδιαφορία από την κυβέρνηση, η οποία είναι παγιωμένη στη θέση της να μιλάει μόνο με εκείνους που «είναι στην επανάσταση».
Οι συνεχείς επιθέσεις και οι αποκλεισμοί οδήγησαν την ομάδα Articulación Plebeya να καταθέσει καταγγελία και κείμενο υπογραφών που συγκέντρωσε πάνω από 400 υπογραφές διανοουμένων, ζητώντας να σταματήσουν οι επιθέσεις κατά της αξιοπρέπειας και της τιμής των ανθρώπων του κινήματος, οι οποίες είχαν γίνει κοινή πρακτική των αρχών και των μέσων ενημέρωσης στη χώρα.
Οι εντάσεις επανήλθαν στις 27 Ιανουαρίου 2021 μπροστά στο Υπουργείο Πολιτισμού, όταν αρκετά μέλη της ομάδας του Νοεμβρίου 2020 απαίτησαν να ακουστούν ξανά. Υπέστησαν επιθέσεις από κρατικούς υπαλλήλους που υπάγονται στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το πρωί της 3ης Φεβρουαρίου 2021, αρκετοί Κουβανοί καλλιτέχνες υπέβαλαν αίτηση στον πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης της Λαϊκής Εξουσίας (ANPP) και του Συμβουλίου της Επικρατείας (CE), Εστέμπαν Λάσο Ερνάντες, για την απομάκρυνση του Aλπίντιο Αλόνσο από τη θέση του βουλευτή και υπουργού, η οποία όπως ήταν αναμενόμενο απορρίφθηκε.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η υπόθεση της νεαρής δημοσιογράφου Κάρλα Μαρία Πέρες, που βρισκόταν σε νομικό αδιέξοδο –λόγω της απαγόρευσης εισόδου στην Κούβα που της είχε επιβάλει η κουβανική κυβέρνηση και τον εγκλωβισμό της στον Παναμά, επιστρέφοντας από την Κόστα Ρίκα, όπου είχε ολοκληρώσει τη νόμιμη παραμονή της μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της– είχε επίσης μεγάλο αντίκτυπο στη δημόσια συζήτηση στα κοινωνικά δίκτυα. Η είσοδος της Κάρλα στη χώρα απαγορεύτηκε για το έργο της στα ανεξάρτητα ψηφιακά μέσα. Είχε ήδη αποβληθεί από το πανεπιστήμιο της Κούβας για τις πολιτικές της απόψεις και τη συμμετοχή της σε μια οργάνωση της αντιπολίτευσης.
Η ατιμωρησία με την οποία ενεργούν οι κρατικοί αξιωματούχοι και οι εκπρόσωποι των εκστρατειών συκοφάντησης στα δημόσια μέσα ενημέρωσης έχει οδηγήσει σε διάφορες προσφυγές από τους πολίτες, ορισμένοι από τους οποίους έχουν υποβάλει καταγγελίες στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα.
Ωστόσο, όπως είναι πλέον σαφές, τα θεσμικά όργανα που είναι υπεύθυνα για την παρακολούθηση της «σοσιαλιστικής νομιμότητας» δεν ενδιαφέρονται να διερευνήσουν τα πιθανά εγκλήματα των συναδέλφων τους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι δεν σέβονται τη συνταγματική τους εντολή.
[…]
Απόσπασμα από το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο El Toque, στις 13 Ιουλίου 2021. Εδώ χρησιμοποιήθηκε η γαλλική μετάφραση του άρθρου από το A l’ Encontre.
