Μια ακαδημαϊκή προσπάθεια που στοχεύει να θέσει τον παράγοντα του φύλου στο επίκεντρο της συζήτησης για τη διαχείριση των δασών στο Κονγκό.
Της Noella Ngunyam
Μετάφραση: Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Η διαχείριση των δασικών πόρων είναι μέρος μιας κρίσιμης προσπάθειας για τη βιώσιμη ανάπτυξη στην τοποθεσία Γιανγκάμπι στην επαρχία Tshopo της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Ωστόσο, η διαχείριση των δασών επικεντρώνεται πρωτίστως στις κοινότητες, με τις έμφυλες οπτικές συχνά να απουσιάζουν από τέτοιες επιδιώξεις.
Το Κέντρο Διεθνών Δασικών Ερευνών και Παγκόσμιας Αγροδασοπονίας (CIFOR-ICRAF) δραστηριοποιείται στο Γιανγκάμπι επί περισσότερο από μια δεκαετία, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Kisangani (UNIKIS), μεταξύ άλλων τοπικών και διεθνών εταίρων.
Τον Φεβρουάριο του 2024, το CIFOR-ICRAF και το UNIKIS διεξήγαγαν ένα εναρκτήριο μάθημα για την ισότητα των φύλων και την κοινωνική ένταξη στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος του Πανεπιστημίου στη διαχείριση της βιοποικιλότητας και τον αειφόρο σχεδιασμό των δασών.
«Η ενσωμάτωση ενός τέτοιου μαθήματος όχι μόνο προάγει τη συνεργασία, αλλά και ενισχύει την κατανόηση του θεμελιώδους ρόλου του φύλου και της ταυτότητας στη διαμόρφωση της διαχείρισης των φυσικών πόρων», δήλωσε η επικεφαλής του CIFOR-ICRAF GESI Elisabeth Garner.
«Εξοπλίζοντας τους μελλοντικούς ηγέτες με αυτές τις γνώσεις, η συνεργασία CIFOR-ICRAF-UNIKIS συνεχίζει να οδηγεί σε θετικές αλλαγές προς την κατεύθυνση πιο συμμετοχικών και βιώσιμων πρακτικών διαχείρισης των δασών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό».
Ο μαθητής Ghislain Mawisa σχολίασε την αξία του μαθήματος:
«Ως ειδικοί στη βιώσιμη διαχείριση της βιοποικιλότητας, είναι ζωτικής σημασίας για εμάς να κατανοήσουμε τις υφιστάμενες σχέσεις ανισότητας στους τόπους μας για να προωθήσουμε τη διαχείριση χωρίς αποκλεισμούς και τον δίκαιο καταμερισμό των οφελών, να καταπολεμήσουμε τα στερεότυπα και να προωθήσουμε την ισότητα. Οι προσεγγίσεις που αναπτύχθηκαν, ιδίως στην επιστημονική έρευνα που σχετίζεται με το φύλο και τα έργα ένταξης στην αποκατάσταση των τοπίων, βελτίωσαν τις γνώσεις και την ικανότητά μας να κατανοούμε και να διαχειριζόμαστε έργα που σχετίζονται με το φύλο.»
Οι συνεντεύξεις με τον τοπικό πληθυσμό
Στο πλαίσιο του μαθήματος, οι φοιτήτριες πραγματοποίησαν επιτόπια έρευνα μαζί με την ομάδα του CIFOR-ICRAF στο Γιανγκάμπι, διεξάγοντας ημιδομημένες συνεντεύξεις και προοπτικές προσεγγίσεις με τον τοπικό πληθυσμό και το προσωπικό του CIFOR-ICRAF.
Διαπίστωσαν ότι «παρά τον καθοριστικό τους ρόλο στις δασικές δραστηριότητες διαβίωσης, όπως για παράδειγμα η συλλογή μη ξυλωδών δασικών προϊόντων, οι γυναίκες συχνά παραγκωνίζονται στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση των δασών», δήλωσε ο Masiwa.
«Ο αποκλεισμός αυτός πηγάζει από παγιωμένους κοινωνικούς κανόνες, έμφυλα στερεότυπα και περιορισμένη πρόσβαση σε ευκαιρίες εκπαίδευσης και κατάρτισης», είπε. «Μια τέτοια έμφυλη ανισότητα όχι μόνο υπονομεύει τη βιωσιμότητα της διαχείρισης των δασών, αλλά και διαιωνίζει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες εντός των κοινοτήτων που εξαρτώνται από τα δάση».
Η Bibiche Salumu, πολιτική επιστήμονας και επικεφαλής έρευνας στη σχολή κοινωνικών, διοικητικών και πολιτικών επιστημών της UNIKIS, πρόσθεσε ότι «οι ανισότητες μεταξύ των φύλων υπάρχουν σε κάθε κοινωνία και ανθρώπινη κοινότητα και η Γιανγκάμπι ως τόπος βρίσκεται υπό την επιρροή της πατριαρχίας, της ανδρικής κυριαρχίας και της υποταγής των γυναικών».
«Αυτή η πραγματικότητα δεν διερευνάται σημαντικά στην επιστημονική έρευνα, οπότε η σιωπή σχετικά με τις δραστηριότητες των γυναικών και άλλων περιθωριοποιημένων ομάδων στη διαχείριση των δασών στο Γιανγκάμπι αποτελεί σοβαρή παράλειψη», συμπλήρωσε η ίδια.
Η ανατροφοδότηση των εκπαιδευομένων έδειξε μια σημαντική αλλαγή στην κατανόηση και την ανάλυσή τους των κοινωνικών κανόνων και της πολιτισμικής δυναμικής στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με το φύλο.
Πολλοί/ές αναγνώρισαν ότι το μάθημα τους βοήθησε να αποδομήσουν τα «κοινωνικά δεδομένα» που προηγουμένως είχαν αντιληφθεί ως έμφυτα, οδηγώντας σε μια βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι κοινωνικοί κανόνες επηρεάζουν τις σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών – και κατά συνέπεια με το περιβάλλον.
Αυτή η διαδικασία αποδόμησης των κοινωνικών ανισοτήτων διευκολύνθηκε μέσω θεωρητικών συζητήσεων σχετικά με την ισότητα των φύλων και την κοινωνική ένταξη, οι οποίες επέτρεψαν στους εκπαιδευόμενους να κατανοήσουν τη δυναμική της εξουσίας στη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Η μελέτη πεδίου φώτισε επίσης τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη δασική διακυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής περιθωριοποίησης, των υλικοτεχνικών εμποδίων και των περιοριστικών πολιτισμικών κανόνων, καθώς και τις ευκαιρίες που υπάρχουν για τη διευκόλυνση της συμβολής των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση των δασών και την τοπική ανάπτυξη.
Η υιοθέτηση μιας προσέγγισης που δίνει έμφαση στη διάσταση του φύλου και την ανάπτυξη υπερβαίνει την απλή πολιτική ορθότητα: αποτελεί στρατηγική επιταγή για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των προσπαθειών διατήρησης και βιώσιμης ανάπτυξης.
Η προσέγγιση αυτή επικεντρώνεται στην κατανόηση της δυναμικής ισχύος μεταξύ των φύλων που διαμορφώνει τη συμμετοχή, τα οφέλη και τον έλεγχο των πόρων και των δραστηριοτήτων. Με την ενσωμάτωση της οπτικής του φύλου, καθίσταται δυνατή η εξασφάλιση της βιώσιμης και δίκαιης χρήσης των δασικών πόρων, προωθώντας έτσι την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση και την κοινωνική ισότητα.
«Μελέτες που επανεξετάζουν τις σχέσεις των φύλων υπό περιβαλλοντική ή/και οικολογική σκοπιά στο Γιανγκάμπι και λαμβάνουν υπόψη την ευαίσθητη ως προς το φύλο τοπική γνώση, θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν για την εμβάθυνση επιτευγμάτων που αφορούν τη διαχείριση των δασών σε όλο το τοπίο», δήλωσε η Salumu.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Forests News, στις 14 Αυγούστου 2024.
Διαβάστε επίσης:
Φεμινισμός και Οικολογία: Είναι ένας κοινός αγώνας;
Αφρικανές ερευνήτριες αντιτάσσονται στην «επιστημονική αποικιοκρατία»
Μια νέα και σιωπηλή αρπαγή γης σε εξέλιξη στον Παγκόσμιο Νότο
Ήχοι του δάσους: Μια διαδικτυακή πλατφόρμα συγκεντρώνει τη «μουσική» του πλανήτη
