Κάποτε –όχι πολύ παλιά– τον διασκέδαζε. Μέχρι πριν από λίγους μήνες, τον ενοχλούσε. Τώρα πια είναι παραπάνω από σαφές πως του προκαλεί ακραία δυσφορία.
Της Κατερίνας Αγριμανάκη
Στις συνειδήσεις πολλών, το Saturday Night Live (SNL) δεν είναι απλώς ένα ιστορικό σόου απροκάλυπτης σάτιρας που διανύει το 42ο έτος προβολής του. Είναι μία εκπομπή που, εν μέσω γενικότερης απαξίωσης του μιντιακού κατεστημένου, καταγράφει «αλλιώς» την πραγματικότητα, διαμορφώνει πολιτική άποψη, κάνει «αντιπολίτευση» και καταφέρνει να κάνει πιο εύπεπτη –ακόμα και στους θιασώτες του Τραμπ– τη σκληρή κριτική.
Κάθε βράδυ Σαββάτου, τους τελευταίους μήνες, ο Άλεκ Μπόλντουιν φορά την πορτοκαλί περούκα του και στηλιτεύει, ως άλλος Ντόναλντ Τραμπ, όσα πρωτόγνωρα βιώνει η χώρα του από τον πρώτο, τη τάξει, πολίτη.
Στο σύμπαν του SNL, ο πραγματικός πλανητάρχης είναι ο Στιβ Μπάνον που παρουσιάζεται σαν «Χάρος», μαυροντυμένος και δρεπανοφόρος. Ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον –πρώην ισχυρός άνδρας της Exxon Mobil– χτυπάει το φιλαράκι του, τον (συνήθως γυμνόστηθο και πάντα alpha male) Πούτιν στην πλάτη και κάνει απευθείας μπίζνες μαζί του. Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Σον Σπάισερ, είναι ένας υστερικός τύπος που χειροδικεί εναντίον των δημοσιογράφων, μασάει τσίχλες για να ηρεμήσει και φοράει γόβες της Πρώτης Θυγατέρας για να προωθήσει τα προϊόντα της. Όσο για τον Τραμπ; Είναι μια θλιβερή φιγούρα παροιμιώδους ασχετοσύνης που άγεται και φέρεται, γκουγκλάρει να δει τι εστί ISIS, κάνει retweet από γυμνασιόπαιδα, απαντάει “wall” σε κάθε ερώτηση, παίρνει εντολές από τον «Χάρο» (τον οποίο αποκαλεί ‘mr. President’) και διατηρεί μίνι γραφείο ακριβώς δίπλα από εκείνο του πολιτικού του προϊσταμένου στο Οβάλ Γραφείο.
Όχι πολύ παλιότερα, ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν θαυμαστής του σατιρικού σώου που σήμερα κατακεραυνώνει με μανία και σε κάθε ευκαιρία. Μοιάζει μια θολούρα τού χθες η δική του συμμετοχή σε ένα σκετσάκι παρωδία, όπου –παρά τις αντιδράσεις του πιστού κοινού της εκπομπής– χόρευε στους ρυθμούς του Hotline Bling του Drake.
Σήμερα, μόλις δύο χρόνια μετά, πολύ νερό έχει κυλήσει στο αυλάκι. Ο ίδιος είναι πια πρόεδρος. Αλλά και ο πιο (εμμονικά) συνεπής θεατής του σώου –κι αυτό όχι γιατί διασκεδάζει. Αφού τελειώσει, καταφεύγει –κατά την προσφιλή του συνήθεια– στο Twitter, όπου παραπονούμενος αναζητά το δίκιο του.
«Προσπάθησα να παρακολουθήσω το SNL. Δε βλέπεται. Απολύτως μεροληπτικό, ουδόλως αστείο και η μίμηση του Μπόλντουιν δε θα μπορούσε να είναι χειρότερη. Θλιβερό!», έγραφε ο Τραμπ στις αρχές Δεκεμβρίου – εποχή μάλλον ξέγνοιαστη.
Σύμφωνα με την Washington Post, ο Τραμπ φέρεται να είναι «ιδιαιτέρως ενοχλημένος» με το σκετσάκι που τον «παρουσιάζει στο μικροσκοπικό γραφείο του, να παίζει θλιμμένος με το παιχνίδι του». Επιπλέον, φέρεται να έχει εκφράσει την έντονη δυσφορία του για το ότι εις εκ των στενότερων συνεργατών του, παρουσιάζεται σαν άλλος «Χάρος».
Κάθε επεισόδιο κι ένας νέος πονοκέφαλος για τον πρόεδρο. Ο ίδιος και το επιτελείο του αγωνιούν ποιος θα είναι ο επόμενος και, κυρίως, πώς θα παρουσιάζεται. Και στον μπελά του «Χάρου» ήρθε να προστεθεί νέος: Προσφάτως, οι ιθύνοντες νόες της εκπομπής δημιούργησαν μια νέα τηλεοπτική περσόνα, τον Σον Σπάισερ – τον οποίο υποδύεται η κωμικός Μελίσα ΜακΚάρθι. Σύμφωνα με το Politico, πηγές προσκείμενες στον Αμερικανό πρόεδρο δεν έκρυψαν την ιδιαίτερη ενόχλησή του, όχι για την επιθετική διακωμώδηση από τη ΜακΚάρθι (η οποία, σαν άλλος Σπάισερ, επαναλαμβάνει υστερικά, προσδίδοντας θεσμική χροιά σε όλα ατοπήματα της διοίκησης, από τα «εναλλακτικά γεγονότα», την ανυπόστατη «σφαγή στο Μπόουλινγκ Γκριν» και την αντιδεοντολογική διαφήμιση των προϊόντων της Ιβάνκα Τραμπ από την Κελιάν Κόνγουϊ μέχρι το ίδιο το πρωτοφανές διάταγμα Τραμπ περί μετανάστευσης) αλλά για το ότι αυτός που υποδύεται το κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης είναι γυναίκα – κι όχι άνδρας, όπως θα άρμοζε…
Κορυφαίος χορηγός της κυβέρνησης παραδέχεται στο Politico πως «στον πρόεδρο δεν αρέσει να φαίνονται αδύναμοι οι άνθρωποί του», υπαινισσόμενος πως η ενσάρκωση του Σπάισερ από μια γυναίκα γελοιοποιεί το θεσμό του εκπροσώπου και μπορεί να πλήξει ανεπανόρθωτα το κύρος του Λευκού Οίκου.
«Δούλευα επί οκτώ χρόνια στην ομάδα παραγωγής του SNL και ποτέ δεν ξέραμε αν ένας πολιτικός ή σταρ που σατιρίζαμε, μας παρακολουθούσε. Όμως, με τον Ντόναλντ Τραμπ, ξέρουμε. Φαίνεται πως δεν μπορεί να αντισταθεί στο να βλέπει αυτό που απεχθάνεται», λέει ο κωμικός Dean Obeidallah στο CNN.
Και δεν είναι ο μόνος. Η εκπομπή του NBC, καίτοι πάντα δημοφιλής, πρωτοποριακή, αιχμηρή κοινωνικά και πολιτικά αλλά και αστείρευτη στην ανάδειξη νέων ταλέντων (σημειωτέον πως μεταξύ των ηθοποιών της πρώτης του χρονιάς, το 1975, βρίσκονταν οι Τζον Μπελούσι και Νταν Ακρόιντ, των οποίων το άστρο εκτοξεύθηκε στη συνέχεια), έκανε ρεκόρ τηλεθέασης εξαετίας το Σάββατο 12/2. Σε ένα επεισόδιο όπου, μεταξύ άλλων, ο «Ντόναλντ Τραμπ» έσυρε τους δικαστές που μπλόκαραν το αντιμεταναστευτικό διάταγμά του στο «τηλεοπτικό» δικαστήριο.
Το σόου έχει αποδειχτεί τόσο επιδραστικό, ώστε προσφάτως το φύλλο της 10ης Φεβρουαρίου της El Nacional (της Δομινικανής Δημοκρατίας) κυκλοφόρησε με τη φωτογραφία του τηλεοπτικού Τραμπ, Άλεκ Μπόλντουιν, αντί του πραγματικού.
Respect to the Picture Editor at this Dominican Republic newspaper who mistakenly ran a picture of Alec Baldwin as Trump. pic.twitter.com/edWdLqP4Rj
— James Herring (@itsjamesherring) February 11, 2017
Άλλωστε, λίγο πριν την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, ο Μπαράκ Ομπάμα είχε παρασημοφορήσει με το μετάλλιο της Ελευθερίας, την ύψιστη τιμή για κάθε Αμερικανό πολίτη, τον δημιουργό του SNL, Μάικλ Λορν.
Για τον Τραμπ αποτελεί σταθερά «κακή τηλεόραση» που στόχο έχει να αποδομήσει το προφίλ της νέας διοίκησης, απαξιώνοντας τον επικεφαλής της, γελοιοποιώντας τα στελέχη της και υπονομεύοντας το έργο της.
Σε μια εποχή όπου οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ολοένα διογκούμενη δυσπιστία του κοινού απέναντι στο δημοσιογραφικό κατεστημένο, το SNL και οι κωμικοί του αφυπνίζουν συνειδήσεις, αναδεικνύουν και στηλιτεύουν την «εναλλακτική πραγματικότητα» μιας –αν μη τι άλλο– ασυνήθιστης ομάδας λευκών, μεγιστάνων και στρατιωτικών που, στην πλειονότητά τους, στελεχώνουν τη νέα διοίκηση. Σε κάποιους δε –πραγματιστές, αισιόδοξους ή αιθεροβάμονες, μένει να αποδειχτεί– γεννάται η υψηλή προσδοκία πως, όσο περνάει ο καιρός, ο σαρκασμός θα αποκαλύπτει το ρατσισμό, η σάτιρα τις προφάσεις, το χιούμορ την αυθαιρεσία και η σκωπτική κριτική την ανεπάρκεια της νέας κυβέρνησης.
