Το Τιγκράι είναι περιφέρεια της Αιθιοπίας, που συνορεύει στα βόρεια με την Ερυθραία και στα δυτικά με το Σουδάν. Από τον Νοέμβριο του 2020, αποτελεί το επίκεντρο μιας αιματηρής εμφύλιας σύγκρουσης, η οποία λαμβάνει τα χαρακτηριστικά εθνοκάθαρσης του τοπικού πληθυσμού, όπως καταγγέλλουν ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Από τον Νοέμβριο του 2020, το Τιγκράι έχει μετατραπεί σε σημείο εμπόλεμης σύγκρουσης ανάμεσα στον στρατό της Αιθιοπίας –που υποστηρίζεται και από δυνάμεις των αιθιοπικών περιφερειών της Αμχάρα και της Αφάρ αλλά και από τον στρατό της γειτονικής Ερυθραίας– και το ισχυρό κόμμα της περιοχής, το Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Τιγκράι.
Πρόκειται για έναν πόλεμο, που σύμφωνα με εκτιμήσεις έχει κοστίσει τη ζωή σε 500.000 ανθρώπους, που πέθαναν από τις συγκρούσεις, τις διώξεις και την πείνα.
Κι όμως, ελάχιστη προσοχή έχει δοθεί από τη διεθνή κοινή γνώμη σε αυτή τη σύγκρουση, που λαμβάνει χαρακτηριστικά εθνοκάθαρσης του λαού του Τιγκράι, όπως καταγγέλλουν ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Ένας τόπος διαχρονικών συγκρούσεων
Το δυτικό Tιγκράι, όπου εκτυλίσσονται οι συγκρούσεις, έχει αποτελέσει εδώ και δεκαετίες τόπο συνοριακών διαφορών, υποβόσκουσας έντασης και καταπάτησης δικαιωμάτων.
Υπήρξε ιστορικά κεντρικό σημείο συνοριακών συγκρούσεων ανάμεσα στην Ερυθραία και την Αιθιοπία, αλλά και έκφρασης φυλετικής αντιπαλότητας ανάμεσα στις τρεις βασικές εθνοτικές ομάδες της Αιθιοπίας: τους Ορόμο, τους Αμχάρα και τους Τιγκράι.
Το πρόσφατο σκηνικό της εμφύλιας σύγκρουσης, άρχισε να διαμορφώνεται τον Μάιο του 2020, όταν ο Πρωθυπουργός της Αιθιοπίας Αμπίγ Αχμέντ ανέβαλε τις εθνικές εκλογές για τον Αύγουστο του 2021, επικαλούμενος τις δυσκολίες της πανδημίας του Covid-19.
Το Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Tιγκράι, μια πολιτικά ισχυρή οντότητα που κυριάρχησε στην πολιτική της Αιθιοπίας για 27 χρόνια, εφαρμόζοντας ένα αυταρχικό μοντέλο διακυβέρνησης, είχε ήδη βρεθεί παραγκωνισμένο και εκδιωγμένο από θέσεις εξουσίας, με τον διορισμό του Αμπίγ Αχμέντ ως Πρωθυπουργού, το 2018.
Όταν ο Αχμέντ –με καταγωγή από τους Ορόμο και Αμχάρα– ανακοίνωσε την αναβολή των εκλογών, το Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Tιγκράι τον κατηγόρησε ότι στερούνταν νομιμότητας. Το κόμμα προχώρησε σε περιφερειακές εκλογές στο Τιγκράι, τον Σεπτέμβριο του 2020, αψηφώντας την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία στη συνέχεια κήρυξε τις εκλογές στην περιφέρεια παράνομες.
Οι μάχες μεταξύ των δυνάμεων του Τιγκράι και της ομοσπονδιακής κυβέρνησης ξεκίνησαν στις 3 Νοεμβρίου 2020.
Η κυβέρνηση έκοψε τη χρηματοδότηση προς την περιοχή και το Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Τιγκράι απάντησε με επίθεση στο αρχηγείο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, στο Μεκέλε, την πρωτεύουσα της περιφέρειας.
Οι ομοσπονδιακές δυνάμεις, συνεπικουρούμενες από δυνάμεις της Ερυθραίας αλλά και των περιφερειών Αμχάρα και Αφάρ ξεκίνησαν την πολιορκία του Μεκέλε.
Όπως εξηγεί ο David Volodzko, στο σχετικό ρεπορτάζ του στο Nation, η φυλετική διαμάχη ανάμεσα στους Ορόμο και Αμχάρα με τους Τιγκράι αποτελεί βασική διάσταση του διωγμού που υφίστανται αυτή τη στιγμή οι πολίτες του Τιγκράι, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι και μόνο η αποκάλυψη της φυλετικής τους ταυτότητας σηματοδοτεί τον κίνδυνο του θανάτου.
Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας
Σε πρόσφατη κοινή έκθεσή τους, η Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) κάνουν λόγο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου εις βάρος των αμάχων του Τιγκράι.
Η έκθεση σημειώνει ότι δυνάμεις που πήραν τον έλεγχο της περιοχής από το ξέσπασμα των συγκρούσεων και μετά, σε συνδυασμό με πολιτοφύλακες της Αμχάρα, και με τη συγκατάθεση και πιθανή συμμετοχή των ομοσπονδιακών στρατιωτικών δυνάμεων, είναι υπεύθυνες για μια εκστρατεία εθνοκάθαρσης, με δολοφονίες, επιθέσεις και μαζικές διώξεις του τοπικού πληθυσμού.
Όπως επισημαίνει η ίδια έκθεση, οι δυνάμεις αυτές δήλωσαν, μέσω προφορικών και ενίοτε γραπτών απειλών, ότι σκόπευαν να εκδιώξουν τους πολίτες του Τιγκράι από τη γη τους, γεγονός που έχει οδηγήσει στον εκτοπισμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων από την περιοχή.
Παράλληλα, το Fair Observer σημειώνει ότι η αποκοπή της περιοχής από την τροφοδοσία χρησιμοποιείται ως τακτική του πολέμου, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός να αντιμετωπίζει συνθήκες πείνας αλλά και αποκλεισμό από την επικοινωνία και την παροχή ιατροφαρμακευτικού υλικού.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας και του Human Rights Watch υπογραμμίζει ότι παρά το γεγονός ότι στο Τιγκράι έχουν διαπραχθεί από τις χειρότερες φρικαλεότητες της σύγκρουσης στην Αιθιοπία, τα γεγονότα έχουν λάβει ελάχιστη διεθνή κάλυψη.
Η κατάσταση είναι κρίσιμη, επισημαίνουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, καθώς ο πληθυσμός των Τιγκράι που εξακολουθεί να ζει στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων όσων κρατούνται αυθαίρετα, βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο.
«Οι δημοσιογράφοι και οι ανεξάρτητες ανθρωπιστικές οργανώσεις είχαν πολύ μικρή πρόσβαση στην περιοχή και αντιμετώπισαν λειτουργικούς περιορισμούς και παρενοχλήσεις», αναφέρει η σχετική έκθεση, τονίζοντας ότι οι υπεύθυνοι για τα εγκλήματα που καταγράφονται εξακολουθούν να παραμένουν στις θέσεις τους.
