«Τον τελευταίο ένα μήνα 8 έφηβα κορίτσια από το Αφγανιστάν, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία συναντιόμασταν σχεδόν κάθε μέρα για να μιλήσουμε για όσα περάσαμε και για το πώς φανταζόμαστε το μέλλον μας, με τη βοήθεια της δασκάλας μας, Chloe. Πολύ γρήγορα καταλάβαμε πόσο σημαντικό ήταν για μας να μιλάμε για τις φιλοδοξίες μας και για τα δικαιώματα που έχουμε ως γυναίκες.  Ελπίζουμε να απολαύσετε το περιοδικό που φτιάξαμε και να το μοιραστείτε και με άλλους. Είμαστε αλληλέγγυες στις γυναίκες που καταπιέζονται σε όλο τον κόσμο,

Τα κορίτσια του City Plaza».

Της Κορίνας Πετρίδη

Αυτή τη σημείωση έχουν αφήσει στο οπισθόφυλλο του περιοδικού που έγραψαν, επιμελήθηκαν και σχεδίασαν από την αρχή οχτώ κορίτσια που φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή στην κατάληψη στέγασης προσφύγων City Plaza.

«Ήθελα να δώσω χώρο στα παιδιά να αφηγηθούν τις ιστορίες τους»

Πριν από περίπου πέντε εβδομάδες, έφτασε στο City Plaza μία ακτιβίστρια εκπαιδευτικός από το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως μας είπε και η ίδια, εδώ και χρόνια ασχολείται με παιδιά που η κοινωνία ταυτοποιεί ως «κακά» ή «άτακτα». Έτσι, η Chloe τα τελευταία χρόνια έχει ασχοληθεί κατ’εξοχήν με παιδιά πρόσφυγες που ξέφυγαν από τον πόλεμο για να φτάσουν τελικά στην Ευρώπη και να κατηγοριοποιηθούν ως «δύσκολες περιπτώσεις».

«Προσωπικά ποτέ δεν έδωσα σημασία στους δασκάλους που μιλούσαν έτσι για αυτά τα παιδιά. Θεωρούσα ότι αυτά που έλεγαν ήταν μαλακίες. Και έτσι ρωτούσα πάντα αυτά τα παιδιά ποια είναι η δική τους αλήθεια, ποια είναι η δική τους πραγματικότητα. Και εκείνα πάντα μου περιέγραφαν με πολύ όμορφα λόγια τις ζωές τους, είτε ήταν 7 χρονών, είτε ήταν 17. Τα project που κάνω, επομένως, εστιάζουν σε αυτό: στο να δίνω, δηλαδή, χώρο σε αυτά τα παιδιά να αφηγούνται τις ιστορίες τους. Έπειτα, βρίσκουμε έναν δημιουργικό τρόπο να μοιραστούμε με τον κόσμο αυτές τις ιστορίες, είτε στήνοντας ένα περιοδικό, είτε φτιάχνοντας μία ταινία. Είναι πολύ απλό. Και είναι τρομακτικό πόσο χαζός είναι ο τρόπος που λειτουργούν τα σχολεία και οι καθηγητές που δεν απευθύνουν ποτέ αυτές τις ερωτήσεις στα παιδιά».

Κάτι παρόμοιο, έκανε, λοιπόν, όταν έφτασε και στο City Plaza. Μπήκε στην τάξη των αγγλικών που είχε συγκροτηθεί εδώ και καιρό για τα παιδιά που ζουν στην κατάληψη και άρχισε να μιλάει με μία 16χρονη πρόσφυγα από το Αφγανιστάν.

«Σε αυτή την τάξη γνώρισα την Arian και με το που αρχίσαμε να μιλάμε, μου είπε απευθείας όλη την ιστορία της. Mου κίνησε το ενδιαφέρον και σκέφτηκα ότι θα μπορούσαμε να φτιάξουμε ένα περιοδικό με αυτές τις ιστορίες. Της το είπα, της άρεσε και το προτείναμε και σε κάποια άλλα κορίτσια από το Plaza. Η δουλειά μου ήταν απλά να τις διευκολύνω σε πράγματα. Καμία από τις ιδέες δεν ήταν δικιά μου (πέρα από την αρχική), δεν ήθελα να παρέμβω καθόλου στη δουλειά τους. Δεν ήθελα να πάρω θέση, να επιβάλλω κάτι. Απλά τις ενθάρρυνα και ήμουν εκεί για να βοηθήσω σε ό,τι χρειαζόντουσαν».

«Για δύο μήνες ήμασταν εκτεθειμένοι στους φασίστες που ήθελαν να μας δείρουν»

Έτσι, μέσα σε λίγες μέρες συστήθηκε μία ομάδα από οχτώ κορίτσια που άρχισαν να συζητάνε μεταξύ τους για τις εμπειρίες τους από τον πόλεμο, το ταξίδι τους, την εγκατάστασή τους στην Αθήνα και για το πώς φαντάζονται τις ζωές τους σε λίγα χρόνια από τώρα. Η μία έπαιρνε συνέντευξη από την άλλη και η διαδικασία της σύνταξης αυτού του περιοδικού άρχισε να λειτουργεί σχεδόν ψυχοθεραπευτικά. Το περιβάλλον μέσα στο οποίο γινόντουσαν αυτές οι συζητήσεις ήταν οικείο, πράγμα που τους επέτρεψε να εκφράζονται ελεύθερα και χωρίς αναστολές.

Η Καρίμα, για παράδειγμα, που ήρθε με τους γονείς της και τις αδερφές της από το Αφγανιστάν, περιγράφει το πρώτο διάστημα στην Ελλάδα κάπως έτσι:

«Για δύο μήνες μέναμε στην πλατεία […] Για δύο μήνες ήμασταν εκτεθειμένοι στους φασίστες που ήθελαν να μας δείρουν. Έλληνες αντιφασίστες μας βοήθησαν να έρθουμε σε επαφή με κάποιον κρατικό οργανισμό.  Ήμασταν τόσο θυμωμένες που μαζί με τις αδερφές μου προχωρήσαμε σε απεργία πείνας για 26 μέρες. Εγώ, η Σαφίκε, η Αντέλ και η Έλι. Η Αντέλ έχασε 7 κιλά. Εγώ 5. Πίναμε μόνο νερό. Για να έρθουν οι γιατροί να μας εξετάσουν έπρεπε να πάρουμε έγκριση από την αστυνομία».

«Θα αγωνιστούμε για να κερδίσουμε τα δικαιώματά μας»

Όπως μας λένε και οι ίδιες, το περιοδικό δεν ήταν μόνο μία αφορμή για να μοιραστούν τις ιστορίες τους, αλλά και για να μιλήσουν ανοιχτά για πρώτη φορά για τα δικαιώματά τους. Η Σαφίκε μας είπε χαρακτηριστικά:

«Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τις ίδιες δουλειές με τους άνδρες, είτε αυτές είναι εύκολες είτε δύσκολες. Και πρέπει να διεκδίκησουμε και να υπερασπιστούμε αυτό το δικαίωμα. Υπάρχουν άνδρες που αντιδρούν σε αυτό το δικαίωμα. Και για αυτό πρέπει να συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε. Να μιλήσουμε για τις δυνατότητές μας, που είναι ίδιες με εκείνων, να μιλάμε και να γράφουμε για τα όνειρά μας. Το περιοδικό ήταν μία καλή αρχή και είμαι πολύ χαρούμενη που το φτιάξαμε γιατί μπορέσαμε να μιλήσουμε ανοιχτά για τα πράγματα που μας αρέσουν και για τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε στις ζωές μας».

Αυτός ήταν μάλλον και ένας από τους λόγους για τους οποίους τα κορίτσια αποφάσισαν να παρουσιάσουν το περιοδικό τους στις 7 Μαρτίου, μία μέρα πριν από την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και την πορεία που διοργανώθηκε χθες το απόγευμα. Κάποιες από αυτές έχουν ήδη αποφασίσει ότι θέλουν να ζήσουν πολύ διαφορετικά από τις μητέρες τους. Δεν είναι τυχαίος ο τρόπος που απαντάει η Μαχμονίρ στο περιοδικό, όταν την ρωτάνε αν θα ήθελε να κάνει την ίδια ζωή με τη μητέρα της:

«Όχι, δεν θα ήθελα γιατί η μητέρα μου παντρεύτηκε πολύ νέα. Οπότε αν κάναμε την ίδια ζωή, αυτή τη στιγμή θα ήμουν ήδη παντρεμένη.  Δεν θα μου άρεσε καθόλου αυτή η εμπείρια».

Η Αριάν, που είχε αναλάβει τη διερμηνεία καθ’ όλη τη διάρκεια της σύνταξης και της παρουσίασης του περιοδικού, ήταν πολύ ενθουσιασμένη που θα κατέβαινε στη χθεσινή πορεία, αφού, όπως μας είπε, γι΄αυτήν -όπως και για τα υπόλοιπα κορίτσια- ήταν η πρώτη φορά που της δόθηκε η ευκαιρία να το κάνει.

Όπως, άλλωστε, μου είπαν και οι ίδιες είναι δικαιώματα που πρέπει να κερδίσουν μόνες τους, γιατί κανένας δεν πρόκειται να τους χαρίσει.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Luben.tv, στις 9 Μαρτίου 2018.