Η ισραηλινή αντιρρησίας συνείδησης Χαλέλ Ράμπιν [Hallel Rabin] καταδικάστηκε σε 25 μέρες φυλάκισης εξαιτίας της άρνησής της να καταταγεί στον ισραηλινό στρατό λόγω της μεταχείρισης των Παλαιστινίων, και ξεκίνησε να εκτίει την ποινή της την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου.
Από το dejavugr.wordpress.com
Στη δήλωση άρνησης στράτευσής της, η Rabin ανέφερε: «Μεγάλωσα με τις αξίες της ελευθερίας, της συμπόνοιας και της αγάπης. Το να πολεμάς για να κρατήσεις ένα άλλο έθνος σκλαβωμένο αντίκειται σε αυτές τις αξίες. Για πάρα πολύ καιρό, ο καλός λαός του Ισραήλ συμφώνησε να συμμετάσχει σε αυτές τις θηριωδίες που διαπράττει η κατοχή. Παρότι γνωρίζω ότι η άρνησή μου είναι μικρή και προσωπική, θέλω να είμαι η αλλαγή που επιθυμώ να δω στον κόσμο, και να δείξω ότι ένας άλλος δρόμος είναι εφικτός.»
Η Rabin, 19 ετών, από το Kibbutz Harduf στο βόρειο Ισραήλ, προσήλθε στην βάση κατάταξης Tel Hashomer την Δευτέρα.
Η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για τους περισσότερους εβραίους Ισραηλινούς.
Αυτή είναι η τρίτη περίοδος φυλάκισης της Rabin, και ενώ η έφεσή της στην επιτροπή αντιρρησιών συνείδησης ακόμα εκκρεμεί. Φυλακίστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο, αφότου παρουσιάστηκε μπροστά στην επιτροπή ζητώντας απαλλαγή. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε δύο διαφορετικές περιόδους φυλάκισης, ακόμα και κατά τη διάρκεια του Rosh Hashanah, της εβραϊκής Πρωτοχρονιάς.
«Οι άνθρωποι της εξουσίας εγκαθιδρύουν μια πολιτική κατοχής και καταπίεσης ενός ολόκληρου έθνους», έγραψε η Rabin στην δήλωση άρνησής της νωρίτερα φέτος. «Δεν θα λάβω μέρος σε ένα σύστημα που βασίζεται στην ανισότητα και τον φόβο. Ζούμε σε μια πραγματικότητα που μας μεγαλώνει να είμαστε βίαιοι/-ες και αρνούμαι να λάβω μέρος σε αυτήν ή να παραμείνω σιωπηλή για αυτήν».
Σε τηλεφωνική επικοινωνία μια ημέρα πριν την καταδίκη της, η Rabin είπε στο +972 «Προέρχομαι από ένα πολύ φιλελεύθερο σπίτι. Όλοι/-ες μας μεγαλώσαμε με τις ιδέες της αγάπης, της ισότητας, της ελευθερίας. Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι θα πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής φυλής, γένους ή φύλου.
»Η μητέρα μου είναι καθηγήτρια αγωγής του πολίτη. Από μικρή ηλικία αναρωτιόμουν σχετικά με τον πόλεμο, γιατί υπάρχει πόλεμος σε κάποιους τόπους και όχι σε άλλους, γιατί φοβόμαστε τους Άραβες, κ.λπ. Είχα πρόσβαση σε επαγγελματικές απαντήσεις στα ερωτήματά μου… Από μικρή ηλικία συνειδητοποίησα ότι δεν σκέφτονται όλοι/-ες όπως εγώ».
Όταν η Rabin πήγε στο γυμνάσιο, τα πολιτικά ζητήματα είχαν ήδη γίνει ένα φλέγον ζήτημα για αυτήν. «Σε ηλικία 15 ετών συνειδητοποίησα ότι δεν θα μπορέσω να καταταγώ [στις IDF – τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις] – ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ενάντια στα πιο θεμελιώδη ιδανικά μου, και ότι δεν μπορώ να υποστηρίξω τέτοιες βίαιες πολιτικές».
Δεν πρόκειται για αφέλεια ή για άρνηση να αναλάβει ευθύνες, συνεχίζει η Hallel, αλλά για επιλογή να πάρει τον πιο δύσκολο δρόμο. (Όπως αναφέρει σε άλλο άρθρο και η δημοσιογράφος Αμίρα Χας της εφημερίδας Haaretz, η Hallel θα μπορούσε να κάνει στρατιωτική θητεία στις μυστικές υπηρεσίες, ή στο ραδιόφωνο του στρατού, ή σε οποιαδήποτε μη μάχιμη μονάδα που θα είχε αρκετό πρεστίζ ώστε να δώσει ώθηση στην μετέπειτα καριέρα της).
«Θα μπορούσα να αποδεχτώ το σύστημα… αλλά αποφάσισα να μην το κάνω γιατί ένιωσα ότι δεν ήταν έντιμο. Θα σήμαινε ότι αποφεύγω να αναλάβω την ευθύνη για την πραγματικότητά μας».
Αυτοπροσδιορίζεσαι ως πασιφίστρια;
«Πασχίζω να είμαι πασιφίστρια. Αναγνωρίζω την βίαιη ενέργεια που δυστυχώς έχω, αλλά πασχίζω να φέρω την αλλαγή μέσω της μη-βίας. Ακόμα και αν ζούσα στην Ελβετία θα αρνιόμουν να καταταγώ στον στρατό τους. Η πεμπτουσία ενός στρατού είναι να πολεμά, και στο Ισραήλ αυτό έχει ένα πολιτικό πλαίσιο».
Τι συνέβη στην βάση κατάταξης;
«Ήταν μια πολύ σύντομη συνάντηση [με την επιτροπή αντιρρησιών συνείδησης των IDF]. Κανείς/-μία τους τελευταίους έξι μήνες δεν έχει απαλλαγεί ως πασιφιστής/-ρια [κάτι που συνέβαινε πιο συχνά στο παρελθόν]. Η δουλειά της επιτροπής είναι να αναλύσει την κοσμοθεωρία του νεοσύλλεκτου/-ης. Μου έκαναν πολλές ερωτήσεις για το υπόβαθρό μου, την παιδική μου ηλικία, πώς βλέπω τον κόσμο, για την κατάταξη. Κάνουν διάκριση μεταξύ του πασιφισμού και της πολιτικής αντίρρησης. Τελικά δεν πέρασα την επιτροπή.
»Η συνάντηση με την επιτροπή είχε οριστεί μιάμιση εβδομάδα πριν την ημερομηνία κατάταξης. Έλαβα απάντηση μια εβδομάδα αργότερα, οπότε δεν είχα καιρό να εφεσιβάλλω την απόφαση».
Πήρε κάποιον καιρό μέχρι να λάβεις μια εξήγηση για την απόρριψη.
«Ο οποιοσδήποτε δεν περάσει από την επιτροπή αντιρρησιών συνείδησης έχει το δικαίωμα να λάβει τους λόγους που δήλωσε η επιτροπή [για την απόρριψη της αίτησης] ώστε να [μπορεί να] ασκήσει προσφυγή μέσα σε 30 μέρες. Παρά την πίεση από δικηγόρους της Mesarvot [ένα δίκτυο βάσης που συγκεντρώνει άτομα και ομάδες που αρνούνται να καταταγούν στις IDF ως διαμαρτυρία για την κατοχή], δεν λάβαμε τα έγγραφα παρά μόνο μετά από 45 ημέρες. Τότε πλέον είχα ήδη φυλακιστεί δύο φορές. Αυτό ήταν λάθος του στρατού. Καταθέσαμε την προσφυγή αφότου λάβαμε τους λόγους».
Όπως αναφέρει η Αμίρα Χάς, η τελική απόφαση ανέφερε ότι η πλειοψηφία της επιτροπής συνείδησης «είχε την εντύπωση ότι οι λόγοι που παρουσιάστηκαν δεν είναι λόγοι που αφορούν μια γενική αντίρρηση συνείδησης όσον αφορά την θητεία σε οποιονδήποτε στρατό, αλλά μάλλον λόγοι που δεν αντικατοπτρίζουν μια απόλυτη άρνηση στην θητεία άμυνας.»
Τι σημαίνει αυτό; Ότι η πλειοψηφία της επιτροπής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Rabin αντιτίθεται στην ισραηλινή βία που έχει ως στόχο τους Παλαιστίνιους. Και στο Ισραήλ, τελικά, αυτό δεν θεωρείται αντίρρηση για λόγους συνείδησης αλλά μάλλον κάτι πολιτικό.
«Με ενοχλεί ότι δεν ρώτησαν καν ερωτήσεις για να προσπαθήσουν να κατανοήσουν καλύτερα αυτό το ζήτημα. Είναι μεγάλη πίεση να κάθομαι μπροστά σε ανθρώπους που κρατούν την ελευθερία μου στα χέρια τους.»
Στο σπίτι, η Rabin λέει ότι αισθάνεται ότι έχει υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους της, παρότι οι παππούδες/γιαγιάδες της παραμένουν πολύ προβληματισμένοι/-ες. Χαμογελάει καθώς μεταφέρει τα λόγια τους: «Γιατί είσαι στην φυλακή; Δεν είσαι εγκληματίας!»
Όπως αναφέρεται στην Haaretz, έρχεται προετοιμασμένη για την φυλακή, «αλλά αυτός δεν είναι ο σχετικά εύκολος δρόμος». «Είναι σοβαρός πονοκέφαλος. Σε φοβίζει, να τα βάζεις με το σύστημα σε όλη του την ισχύ. Υπόκειμαι εκεί στους νόμους του χώρου, και υπάρχουν οι νόμοι της φυλακής. Για οτιδήποτε απαιτείται να πάρεις άδεια. Είμαι κρατούμενη και με αντιμετωπίζουν ως κάποια που έχει διαπράξει έγκλημα».
Στο +972 ανέφερε: «Η φυλακή είναι μια πολύ ιδιαίτερη εμπειρία. […] Για μένα, η φυλακή δεν είναι ένα μέρος όπου αισθάνομαι δυστυχισμένη ή σε κρίση, αλλά είναι δύσκολα γιατί αποτελώ μέρος του στρατιωτικού συστήματος, και μπορεί να αισθάνεσαι σαν να είσαι στη βασική εκπαίδευση. Από την άλλη πλευρά, συναντάς ενδιαφέροντα κορίτσια με διαφορετικά υπόβαθρα, και αναπτύσσεις ιδιαίτερες φιλίες σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα».
Η Rabin λέει ότι παρά τις διαφωνίες, κανένα από τα κορίτσια που συνάντησε στην φυλακή δεν την απομόνωσε εξαιτίας των πολιτικών της πεποιθήσεων. Πολλές, λέει, δεν ήξεραν τι είναι αντιρρησίας συνείδησης και άρχισαν να κάνουν ερωτήσεις. «Είναι πολύ σημαντικό για μένα να μιλώ για το θεμιτό [της άρνησης]. Ακόμα και εκείνες που διαφώνησαν κάθετα μου έδειξαν σεβασμό. Ίσως αυτός είναι ο περίεργος κοινός παρονομαστής που σχηματίζεται στην φυλακή.»
Είσαι αυτόν τον καιρό η μοναδική αντιρρησίας συνείδησης που βρίσκεται στην φυλακή. Έχεις αίσθηση γιατί η αντίρρηση συνείδησης έχει σχεδόν παύσει να χρησιμοποιείται ως πολιτικό εργαλείο από την αριστερά;
«Νομίζω ότι απονομιμοποιήθηκε. Όπως το βλέπω, πολλά άτομα επιδιώκουν απαλλαγή για ιατρικούς ή ψυχολογικούς λόγους. Είναι πιο εύκολος δρόμος για αγόρια και κορίτσια όπως και για τον στρατό, καθώς δεν του θέτει έναν καθρέφτη μπροστά στο πρόσωπό του.
»Προσωπικά, η απόφαση να πάω φυλακή είχε να κάνει με τον αγώνα μου για ακεραιότητα, να μην εκμεταλλευτώ συστήματα με άδικο τρόπο. Το να δρω σύμφωνα με τα πιστεύω μου και να μην αποφεύγω να πληρώσω το τίμημα. Ωστόσο, σέβομαι πολύ την επιλογή άλλων να πάρουν άλλον δρόμο.»
Όπως σημειώνει η Αμίρα Χας, η Hellen Rabin είχε το κουράγιο να παρεκκλίνει από τον αποδεκτό δρόμο που της είχε χαράξει η άνετη ζωή της και να αρνηθεί. Μακάρι να υπάρξουν και άλλες/-οι σαν κι αυτήν.
H συνέντευξη αναδημοσιεύται από το dejavugr.wordpress.com, όπου δημοσιεύτηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.