Τα γεγονότα της Τετάρτης στις ΗΠΑ αποτέλεσαν την έκφραση ενός επικίνδυνου αυταρχικού κινήματος που διαμορφώνεται εδώ και καιρό.
Του David Sirota
Μετάφραση: Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Πριν από δύο μήνες, η Daily Poster δημοσίευσε μια σειρά από αναφορές σχετικά με την αυξανόμενη απειλή μιας απόπειρας πραξικοπήματος, θέτοντας το ερώτημα γιατί οι Δημοκρατικοί και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν λαμβάνουν πιο σοβαρά υπόψη τους αυτή την απειλή. Μας χλεύασαν και μας στραβοκοίταξαν τότε, καθώς πολλοί πίστευαν ότι τέτοια πράγματα δεν μπορούν ποτέ να συμβούν στην Αμερική.
Κανείς δεν χλευάζει και δεν στραβοκοιτάζει πλέον, μετά τα γεγονότα της Τετάρτης στο αμερικανικό Καπιτώλιο. Οι εξεγερμένοι εισέβαλαν στο κτίριο και σταμάτησαν την πιστοποίηση των αποτελεσμάτων των εθνικών εκλογών, καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας τούς επέτρεψαν να προσεγγίσουν την αίθουσα της Γερουσίας και να διακόψουν τη διαδικασία.
Υπήρξε μια αξιοσημείωτη διαφοροποίηση ανάμεσα στην επίδειξη ισχύος των ομοσπονδιακών δυνάμεων ασφαλείας απέναντι στις περσινές διαδηλώσεις των Black Lives Matter και στον τρόπο με τον οποίο επέτρεψαν να κατακλυστεί το Καπιτώλιο από δεξιούς οπαδούς του αυταρχισμού, που γνώριζαν ότι έρχονταν.
Πριν από μια δεκαετία έγραψα ένα βιβλίο με τίτλο «Η Εξέγερση», όπου περιέγραφα ότι εισερχόμαστε σε μια εποχή χάους στην οποία δεξιές ομάδες θα αποπειραθούν να σφετεριστούν την εξουσία με προκάλυμμα τον λαϊκισμό. Με τρόπο ξεκάθαρο, αυτό ήδη συμβαίνει: είδαμε αυτή τη διαδικασία να επιταχύνεται μέσα από τις κινητοποιήσεις του Tea Party και ακόμα περισσότερο από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι μια μοναδική περίπτωση Προέδρου όσον αφορά τη βούλησή του να χρησιμοποιήσει το μεγάφωνο του Λευκού Οίκου για να υποδαυλίσει την ένταση και να αποσταθεροποιήσει.
Τα γεγονότα της Τετάρτης ήταν το αποτέλεσμα όλης αυτής της υποκίνησης. Ήταν μια κορύφωση που πραγματώθηκε μέσα σε μια κουλτούρα πλήρους ατιμωρησίας.
Η συνθήκη αυτή μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και μετά την αποχώρηση Τραμπ
Αξίζει να εξετάσουμε πέντε σημεία αναφορικά με το πλαίσιο, ώστε να κατανοήσουμε με τι βρισκόμαστε αντιμέτωποι αυτή τη στιγμή, καθώς είναι πιθανόν ότι αυτή η συνθήκη θα συνεχίσει να υπάρχει και αφότου ο Τραμπ αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο:
- Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι η Ακροδεξιά –και συγκεκριμένα πολλοί οπαδοί του Τραμπ– είναι εχθρικοί απέναντι στη δημοκρατία. Δημοσκοπικά στοιχεία από το Πανεπιστήμιο του Monmouth το 2019 έδειξαν ότι το ένα τρίτο των ισχυρότερων υποστηρικτών του Τραμπ κατέγραφαν πολύ υψηλά ποσοστά στις μετρήσεις αυταρχικών τάσεων. Συνολικά, τα στοιχεία του Democracy Fund δείχνουν ότι περίπου το ένα τρίτο των Αμερικανών «υποστηρίζουν ότι μια αυταρχική εναλλακτική απέναντι στη δημοκρατία θα ήταν θετική». Mια έκφραση αυτού του φαινομένου είδαμε την Τετάρτη.
- Την ώρα που ο Τραμπ αποπειράθηκε να κατηγορήσει την Αριστερά για βία, η διοίκησή του προσπάθησε να υποβαθμίσει την απειλή του δεξιού αυταρχισμού και της λευκής κυριαρχίας. Στην αναφορά ενός πληροφοριοδότη, ένας πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Εσωτερικής Ασφάλειας φέρεται να ισχυρίστηκε ότι οι αξιωματούχοι του Τραμπ τον διέταξαν να τροποποιήσει μια αναφορά της υπηρεσίας «για τη λευκή κυριαρχία [white supremacy], κατά τρόπο που να φαίνεται λιγότερο σοβαρή η απειλή». Το Politico μετέδωσε σε ρεπορτάζ του νωρίτερα μέσα στη φετινή χρονιά ότι οι υπάλληλοι της Εσωτερικής Ασφάλειας «έδωσαν έναν μακροχρόνιο εσωτερικό αγώνα για να κάνουν τον Λευκό Οίκο να δώσει σημασία στην απειλή εγχώριων βίαιων εξτρεμιστών», αλλά τελικά παραιτήθηκαν επειδή ο Τραμπ δεν ενδιαφερόταν. Αντίθετα, οι ομοσπονδιακές δυνάμεις ασφαλείας επικεντρώνονταν στις απελάσεις μεταναστών και στις έρευνες περιβαλλοντικών ακτιβιστών.
- Η Αστυνομία του Καπιτωλίου έχει προϋπολογισμό 460 εκατομμύρια δολάρια και 2.300 άτομα προσωπικό για τη φύλαξη του συγκροτήματος του Καπιτωλίου. Συγκριτικά, αυτός είναι ο διπλάσιος προϋπολογισμός από αυτόν που έχει το αστυνομικό τμήμα της πόλης μου, που ρόλος του είναι η ασφάλεια μιας ολόκληρης μητρόπολης. Με κάποιο τρόπο, οι δυνάμεις φύλαξης του Καπιτωλίου δεν ήταν ικανές –ή πρόθυμες– να εμποδίσουν τους εξεγερμένους από το να πλησιάσουν το κτίριο και να καταλάβουν την αμερικανική Γερουσία. Και δεν είναι ότι βρέθηκαν εξ απήνης: είχαν εκ των προτέρων προειδοποίηση για πιθανή αναταραχή. Είναι λοιπόν σχεδόν σαν να μην προσπάθησαν να σταματήσουν το πανδαιμόνιο.
- Το αίτημα της δημάρχου της Ουάσιγκτον Μιούριελ Μπάουζερ να σταλούν ενισχύσεις της Εθνικής Φρουράς στο Καπιτώλιο απορρίφθηκε αρχικά από το Τμήμα Άμυνας – το ίδιο Τμήμα του οποίου η ηγεσία εκκαθαρίστηκε πρόσφατα και αντικαταστάθηκε από πιστούς του Τραμπ. Δεν μοιάζει να είναι σύμπτωση, δεδομένου ότι αρχικά ο Τραμπ αρνήθηκε να καλέσει τους εξεγερμένους να διαλυθούν.
- Η εξέγερση τροφοδοτήθηκε ξεκάθαρα από μήνες παραπληροφόρησης εκ μέρους αξιωματούχων του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, που συνέχισαν να διαδίδουν το ψέμα ότι οι εθνικές εκλογές φαλκιδεύτηκαν με νοθεία. Αυτά τα ψέματα διαδίδονται: μια έρευνα τον προηγούμενο μήνα έδειξε ότι τα τρία τέταρτα των ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων πιστεύουν ότι οι εκλογές ήταν νοθευμένες. Ενώ κανείς δεν έχει καταθέσει αποδείξεις συστημικής νοθείας, οι ρεπουμπλικανοί νομοθέτες στην Ουάσιγκτον εξακολούθησαν να τροφοδοτούν θεωρίες συνωμοσίας, πιέζοντας τελικά τον Κογκρέσο να ακυρώσει τις εθνικές εκλογές. Σε μια φωτογραφία που τραβήχτηκε στο Μιζούρι, ο γερουσιαστής Τζος Χόουλεϊ σήκωνε υποστηρικτικά τη γροθιά στο πλήθος των εξεγερμένων που κατευθύνονταν προς το Καπιτώλιο για να σταματήσουν την πιστοποίηση των αποτελεσμάτων.
Όπως έγραψα νωρίτερα αυτά την εβδομάδα, οι ρεπουμπλικανοί αξιωματούχοι που ενίσχυσαν και υποκίνησαν αυτή την εξέγερση το έκαναν επειδή υπέθεσαν ότι δεν θα υπάρξουν πολιτικές, κοινωνικές ή νομικές συνέπειες για τη συμπεριφορά τους.
Αντιθέτως, θα επιβραβευθούν με υψηλότερα ποσοστά αποδοχής και υποστήριξης από πολλούς ρεπουμπλικανούς ψηφοφόρους. Και αν οι οπαδοί τού μότο «κοιτάμε μπροστά, όχι πίσω» συνεχίσουν τον δρόμο τους και εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξουν νομικές συνέπειες για κανένα από τα πολλά αδικήματα του Τραμπ, τότε αυτοί οι ρεπουμπλικανοί θα γνωρίζουν ότι έχουν ισόβια ατιμωρησία για τη δική τους εξτρεμιστική συμπεριφορά.
Μετά από όλα αυτά, αν δεν αλλάξει κάτι, τείνω να συμφωνήσω με τον Νταν Ρίφλ, συνεργάτη της Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτές, που σήμερα είπε ότι «πάντοτε –ακόμα και σε τέτοιες στιγμές– τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα. Αυτό το μάθημα μάς δίνει η σύγχρονη ιστορία».
ΗΠΑ: Τα πράγματα μπορούν και πρέπει να αλλάξουν
Όμως τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν – και πρέπει.
Στην «Εξέγερση» διατύπωσα το επιχείρημα ότι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσουμε την άνοδο του δεξιού λαϊκισμού και να εμποδίσουμε την εξάπλωσή του είναι ένα αντιπολιτευόμενο κίνημα και κόμμα, που δεν υμνούν με κενούς παιάνες τη δημοκρατία και την ψυχή του έθνους.
Η αντίθετη πολιτική πρέπει επίσης να διασφαλίζει χειροπιαστά, υλικά οφέλη για τους εργαζόμενους, αντί να εξακολουθεί να είναι μια ελιτιστική και αποδυναμωμένη ομάδα που προστατεύει τους προνομιούχους του συστήματος, των οποίων τα ομοιώματα οι ακροδεξιοί προβοκάτορες μπορεί να συνεχίσουν να καίνε για πάντα.
Η Νέα Συμφωνία, αποδίδοντας τέτοια οφέλη στην εργατική τάξη, βοήθησε στο να αποτραπεί το ξέσπασμα του δεξιού φασισμού στην Αμερική. Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, οι εκλογές στη Τζόρτζια αυτή την εβδομάδα απέδειξαν το ίδιο. Εκεί, δύο δεξιοί Ρεπουμπλικανοί οπαδοί του αυταρχισμού ηττήθηκαν από τον μαύρο ηγούμενο που λειτουργεί την εκκλησία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και από έναν εβραίο: και οι δύο Δημοκρατικοί κέρδισαν μετά από εντατική καμπάνια με την απλή υπόσχεση να εξασφαλίσουν επιταγές 2.000 δολαρίων σε εκατομμύρια πολίτες της Τζόρτζια που είναι αντιμέτωποι με εξώσεις, ασιτία και χρεωκοπία.
Φυσικά, ανεξάρτητα από το τι θα καταφέρουν να διασφαλίσουν οι Δημοκρατικοί– επιταγές επιβίωσης, υψηλότερο κατώτερο μισθό, εγγυημένη ιατρική περίθαλψη, μαζικές επενδύσεις στη δημιουργία θέσεων εργασία, λήψη δραστικών μέτρων ενάντια σε εταιρίες που παραβιάζουν δικαιώματα– πάντοτε θα υπάρχει ένα δεξιό αυταρχικό κίνημα στην Αμερική, πρόθυμο να εξοπλίσει τον ρατσισμό και την ανελευθερία για τους δικούς του σκοπούς.
Δεν είναι λοιπόν απλό: δεν υπάρχει μια αυτόματη σχέση ανάμεσα στην εφαρμογή πολιτικών που βελτιώνουν τη ζωή των ανθρώπων και στην άμεση εξαφάνιση του φασισμού που σήκωσε το κεφάλι του στο Καπιτώλιο, την Τετάρτη. Αλλά η προώθηση των συμφερόντων των εκατομμυρίων ανθρώπων που ακινητοποιήθηκαν οικονομικά επί γενεές είναι ο καλύτερος και πιθανότερα ο μόνος δρόμος στην προσπάθεια περιορισμού της ευρύτερης εξάπλωσης του φασισμού στον γενικό πληθυσμό μακροπρόθεσμα.
Αυτή η δουλειά πρέπει να αρχίσει τώρα.
Όχι αύριο. Όχι σε λίγους μήνες.
Αμέσως τώρα.
Για τον συγγραφέα
Ο David Sirota είναι αρχισυντάκτης στο Jacobin. Εκδίδει το Daily Poster newsletter και υπήρξε ανώτερος σύμβουλος και λογογράφος στην καμπάνια του Μπέρνι Σάντερς για τις Προεδρικές εκλογές του 2020.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο Jacobin, στις 6 Ιανουαρίου 2021.
