Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος, ένα θαλάσσιο οικοσύστημα με τεράστια περιβαλλοντική σημασία, απειλείται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όπως καταγράφει πρόσφατη έρευνα, τα κοράλλια του υφάλου υφίστανται μαζική λεύκανση για τέταρτη φορά εδώ και έξι χρόνια. Και οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι τα περιθώρια δράσης για την προστασία του στενεύουν.
Συντακτική ομάδα pass-world.gr
Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος, που βρίσκεται έξω από τη βορειοανατολική ακτή της Αυστραλίας, χαρακτηρίζεται συχνά ως ένα φυσικό θαύμα. Αποτελεί το μεγαλύτερο σύστημα κοραλλιογενών υφάλων στον κόσμο, όπου ζει μια τεράστια ποικιλία ειδών, μερικά εκ των οποίων απειλούνται με εξαφάνιση, όπως η μεγάλη πράσινη χελώνα.
Συνολικά, περιλαμβάνει 400 είδη κοραλλιών και στο σύστημά του διαβιούν 1.500 είδη ψαριών και 4.000 είδη μαλακίων.
Οι επιπτώσεις που έχει η υπεθέρμανση του πλανήτη και των ωκεάνιων υδάτων στον μοναδικό αυτό βιότοπο είναι μια πραγματικότητα που ανησυχεί τους επιστήμονες εδώ και χρόνια.
Ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς σε κίνδυνο
Τον Ιούνιο του 2021, η αρμόδια επιτροπή της UNESCO πρότεινε τη συμπερίληψη του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται σε κίνδυνο, δηλώνοντας ότι η Αυστραλία «δεν έχει κάνει αρκετά για να προστατεύσει το μεγαλύτερο σύστημα κοραλλιογενών υφάλων στον κόσμο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».
Μετά από εντατική πίεση της κυβέρνησης της Αυστραλίας, η Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς που αποτελείται από 21 χώρες δεν συμπεριέλαβε τελικά τον κοραλλιογενή ύφαλο στη λίστα των απειλούμενων μνημείων.
Έναν χρόνο μετά, τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας, στην οποία συμμετέχει και η κυβέρνηση της Αυστραλίας, δεν αφήνουν περιθώρια να υποτιμηθεί ο περιβαλλοντικός κίνδυνος.
Όπως αναφέρουν τα συμπεράσματα της έκθεσης, οι υψηλές θερμοκρασίες του νερού στα τέλη του καλοκαιριού του 2021, οδήγησαν σε μαζική λεύκανση των κοραλλιών. Η λεύκανση παρατηρήθηκε σε ένα μεγάλης έκτασης κομμάτι του υφάλου και ποικίλλει σε σοβαρότητα, καθώς ορισμένες περιοχές του έχουν υποστεί έντονο αποχρωματισμό.
Σύμφωνα με το CNN, η συγκεκριμένη έρευνα κατέγραψε ότι το 91% των κοραλλιών που εξετάστηκαν παρουσιάζουν κάποιου είδους λεύκανση.
Πρόκειται για το τέταρτο γεγονός μαζικής λεύκανσης από το 2016 και το έκτο που συμβαίνει στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο από το 1998.
Η λεύκανση των κοραλλιών τείνει να συμβαίνει όταν οι θερμοκρασίες του νερού είναι πολύ θερμότερες από τις κανονικές. Ωστόσο, τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι φέτος, τα κοράλλια υφίστανται μαζικό αποχρωματισμό, παρά τη La Niña, ένα καιρικό φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από χαμηλότερες από το κανονικό θερμοκρασίες σε ολόκληρο τον ισημερινό Ειρηνικό Ωκεανό.
Ο «ελέφαντας στο δωμάτιο»
Όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες με αντικείμενο τη μελέτη των κοραλλιών Τζόντι Ράμερ και Σκοτ Χέρον, σε άρθρο τους στο Conversation, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη συνεπάγεται ότι τα κοράλλια έχουν όλο και λιγότερες πιθανότητες να ανακάμψουν από τον αποχρωματισμό.
Οι ίδιοι αναφέρουν ότι το σχέδιο ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων που ανακοίνωσε φέτος η κυβέρνηση του Σκοτ Μόρισον στην Αυστραλία για την προστασία του υφάλου στοχεύει στην αντιμετώπιση μόνο ορισμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο ύφαλος, όπως η κακή ποιότητα του νερού από τις πλημμύρες, καθώς και η γεωργική και βιομηχανική απορροή.
Ωστόσο, το συγκεκριμένο σχέδιο δεν κάνει καμία αναφορά στον «ελέφαντα που βρίσκεται στο δωμάτιο», δηλαδή την κλιματική αλλαγή.
«Τα περιθώρια που έχουμε για να δράσουμε στενεύουν. Εμείς και άλλοι επιστήμονες έχουμε προειδοποιήσει γι’ αυτό εδώ και δεκαετίες. Η Αυστραλία έχει διπλασιάσει τις εξαγωγές άνθρακα και φυσικού αερίου με επιδοτήσεις ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα τελευταία δύο χρόνια. Όταν αυτά τα ορυκτά καύσιμα καίγονται, παράγουν διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια του θερμοκηπίου που παγιδεύουν περισσότερη θερμότητα στην ατμόσφαιρα, η οποία θερμαίνει επίσης τον ωκεανό», αναφέρουν οι Ράμερ και Χέρον στο άρθρο τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αυστραλία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς άνθρακα στον κόσμο, στον οποίο έχει βασίσει επί σειρά ετών την οικονομία της.
Αποτελεί, ωστόσο, κοινή παραδοχή των επιστημόνων ότι η αντιμετώπιση της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, από την οποία απειλούνται και οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, προϋποθέτει την ταχεία εγκατάλειψη των καύσεων άνθρακα.
Αν η κυβέρνηση της Αυστραλίας θέλει να σώσει τον κοραλλιογενή ύφαλο, πρέπει να καταργήσει σταδιακά τη χρήση και τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων το συντομότερο δυνατό, σημειώνουν οι επιστήμονες στις εκτιμήσεις τους.
«Χρειαζόμαστε κυβερνητικές πολιτικές που να ανταποκρίνονται στην κλίμακα και τον επείγοντα χαρακτήρα της απειλής. Αυτό σημαίνει να φτάσουμε στο καθαρό μηδέν εκπομπών το συντομότερο δυνατό. Δεν αφορά μόνο τους υφάλους – αφορά όλα τα χερσαία και θαλάσσια φυσικά συστήματα που είναι ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή και τους ανθρώπους που βασίζονται σε αυτά», αναφέρουν οι Ράμερ και Χέρον.
Πηγές: Conversation, CNN, Unesco
Διαβάστε επίσης:
“Η Αυστραλία χάνει απέναντι στην κλιματική αλλαγή”
“Αυστραλία: Η επιστήμη των πολιτών στην υπηρεσία της ανάκαμψης από τις πυρκαγιές”
