Η κατανόηση και η αποκάλυψη του αντίκτυπου των μαύρων μουσουλμάνων ποδοσφαιριστών στους οπαδούς των βρετανικών ομάδων σχετίζεται με την αναγνώριση του τρόπου με τον οποίο δομείται η μνήμη και η συνείδηση του οπαδισμού.

Της  Sanaa Qureshi

Έχει, επίσης, να κάνει με με την αναγνώριση του τρόπου με τον οποίο τα υπέρ-λευκά βρετανικά μέσα ενημέρωσης και το ποδοσφαιρικό κατεστημένο, μέσω του «βιτριολισμού» και της έντονης κριτικής σε συγκεκριμένους ποδοσφαιριστές, δημιούργησαν ακούσια ήρωες για τους Βρετανούς μουσουλμάνους.

Σχεδόν όλοι με τους οποίους μίλησα μού είπαν πόσο σημαντικός είχε γίνει ο μέσος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Γαλλίας Πολ Πογκμπά ως εξέχων μαύρος μουσουλμάνος ποδοσφαιριστής που παίζει στην Premier League, ακριβώς επειδή είχε εξοστρακιστεί τόσο πολύ για τα ρούχα, τις επιλογές των μαλλιών και τη στάση του.  Οι επικριτές του συχνά ισχυρίζονται ότι αυτά τα πράγματα επηρέασαν την “αφοσίωσή” του – ένα τροπάριο που συχνά προσάπτεται στους μαύρους ποδοσφαιριστές γενικά.

Ο Ισαάκ, οπαδός της Τότεναμ, θυμάται ακόμα να παρακολουθεί την αναμέτρηση της Μάντσεστερ Σίτι με τη Γιουνάιτεντ στο Etihad το 2018 από το τηλέφωνό του ενώ βρισκόταν σε έναν γάμο: 

«Στο ημίχρονο, ο Σούνες έκραζε άσχημα τον Πογκμπά. Στο δεύτερο ημίχρονο ήταν καταπληκτικός. Το «απογείωσε». Κέρδισαν 3-2 χάρη σε αυτόν».

Η λεκτική κακοποίηση που προέρχεται κυρίως από λευκούς άνδρες σχολιαστές ποδοσφαιρικών μέσων ενημέρωσης έρχεται να εξηγήσει ότι,  παρά τα μοναδικά τους επιτεύγματα στο άθλημα, ποδοσφαιριστές όπως ο Πογκμπά εξακολουθούν να αισθάνονται αουτσάιντερ.

«Όταν βλέπεις κάποιον που έχει κερδίσει πολλά τρόπαια στην Ιταλία και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο να αμφισβητείται ακόμα για τη σοβαρότητά του, σκέφτεσαι απλά: Τι άλλο πρέπει να κάνει»;. Ο Ισαάκ μού είπε ευθέως ότι ο Πογκμπά πρέπει να φύγει από τη Γιουνάιτεντ «για να μπορέσει να ευδοκιμήσει χωρίς τα άδικα βλέμματα του αγγλικού Τύπου».

Αυτό το αίσθημα της υποεκτίμησης μοιράστηκαν όλοι οι συνεντευξιαζόμενοι, οι οποίοι είδαν ένα στοιχείο των εμπειριών τους στον τρόπο με τον οποίο είχε αντιμετωπιστεί ο Πογκμπά. Έπρεπε να ξεπεράσουν τις επίμονες ερωτήσεις σχετικά με τη στάση ή τη δέσμευση τους στο άθλημα, οι οποίες ήταν διάσπαρτες σε όλες τις συζητήσεις. Αλλά εξίσου, απολάμβαναν την αδιαμφισβήτητη ευφυΐα του Πογκμπά και τις στιγμές ελαφρότητας που συμβάλλουν στη διαμόρφωσή του ως ολοκληρωμένου ατόμου.

Οι οπαδοί που ζουν στο Μάντσεστερ μεταφέρουν ιστορίες για τον Πογκμπά ο οποίος επισκέπτεται το τζαμί του Ντίντσμπερι, προσευχόμενος ώμο με ώμο με το μουσουλμανικό ποίμνιο της τοπικής κοινότητας. Αυτή η αντίληψη της ταπεινότητας είναι κρίσιμη για τη δημιουργία δεσμών με τους μαύρους μουσουλμάνους ποδοσφαιριστές των οποίων οι ζωές έχουν μεγαλύτερη απήχηση στους οπαδούς.

Διάσπαρτες σε όλες τις συζητήσεις που είχα ήταν αναφορές για ποδοσφαιριστές που ασκούν την πίστη τους μέσα στην κοινότητα και υπογραμμιζόταν το πόσο σημαντικές εξακολουθούν να είναι αυτές οι περιπτώσεις.

Απόσπασμα από το  δοκίμιο “Μια παράλληλη ιστορία των μαύρων ποδοσφαιριστών” που δημοσιεύθηκε στο βιβλίο “A New Formation, How Black Footballers Shaped The Modern Game”, το οποίο επιμελήθηκε ο Calum Jacobs και εκδόθηκε από τις εκδόσεις Merky books.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο opendemocracy στις 29 Απριλίου 2022